Διδασκαλία εννοιών βιολογίας και φυσικών επιστημών σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση

Abstract

Purpose: This dissertation explores the effectiveness of teaching that includes the use of ICT, the application of modern teaching techniques and the formulation of teaching plans for 6th grade students who present formal development or mild learning difficulties. Design / methodology / approach: The research involved 55 students of the 6th grade of elementary school, who attended schools in Athens. 12 of the students had mild learning difficulties. Students were divided into three experimental groups according to the type of teaching they attended. In the condition, which included teaching plans and the use of ICT, 16 students participated, in the condition, which included only the use of ICT, 18 students participated, and in the condition of conventional teaching, 21 students participated. The differences between the students' performance were examined within the same groups and between different groups in the three subjects of Natural Sciences mentioned, by comparing their grades before and after the application of the three different types of teaching. Findings: Students who attended the teaching based on the teaching plans designed during the present study had a greater improvement regarding their understanding of the concepts of energy, photosynthesis and food webs than students who attended the teaching procedure using only an interactive whiteboard and teaching without any intervention. Also, even if before the intervention students with learning disabilities had lower performance than those who did not have learning disabilities, after teaching based on teaching plans designed during the present research, students with learning disabilities scored higher than students without learning difficulties. Originality / value: The originality of the present research lies in highlighting the importance of the organization of teaching through the application of teaching plans in order to increase the performance of students with learning disabilities in the educational field of Natural Sciences and the reinforcement of the utilization of ICT. Keywords: natural sciences, biology, primary education, learning disabilities, Information and Communication Technologies (ICT).

Σκοπός: Στην παρούσα διατριβή διερευνάται η αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας, που περιλαμβάνει τη χρήση ΤΠΕ, την εφαρμογή σύγχρονων εκπαιδευτικών τεχνικών και τη διαμόρφωση σχεδίων διδασκαλίας σε μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού, οι οποίοι παρουσιάζουν τυπική ανάπτυξη ή ελαφριές μαθησιακές δυσκολίες. Σχεδιασμός / μεθοδολογία / προσέγγιση: Στην έρευνα συμμετείχαν 55 μαθητές της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού, οι οποίοι φοιτούσαν σε σχολεία της Αθήνας. Οι 12 εκ των μαθητών παρουσίαζαν ήπιες μαθησιακές δυσκολίες. Οι μαθητές κατανεμήθηκαν σε τρεις πειραματικές συνθήκες, ανάλογα με τον τύπο της διδασκαλίας που παρακολούθησαν. Στη συνθήκη, στην οποία συμπεριλαμβάνονταν σχέδια διδασκαλίας και χρήση ΤΠΕ, συμμετείχαν 16 μαθητές. Στη συνθήκη, στην οποία ενσωματώθηκε μόνο η χρήση ΤΠΕ, συμμετείχαν 18 μαθητές και στη συνθήκη της συμβατικής διδασκαλίας συμμετείχαν 21 μαθητές. Οι διαφορές μεταξύ της επίδοσης των μαθητών ελέχθησαν εντός των ίδιων ομάδων και μεταξύ διαφορετικών ομάδων στα τρία γνωστικά αντικείμενα των Φυσικών Επιστημών που αναφέρθηκαν, με τη σύγκριση της βαθμολογίας τους πριν και κατόπιν της εφαρμογής των τριών διαφορετικών τύπων διδασκαλίας. Ευρήματα: Οι μαθητές, που παρακολούθησαν τη διδασκαλία, η οποία βασίστηκε σε προτεινόμενα σχέδια διδασκαλίας, που κατασκευάστηκαν στην παρούσα έρευνα, είχαν μεγαλύτερη βελτίωση στο επίπεδο κατανόησης των εννοιών της ενέργειας, της φωτοσύνθεσης και των τροφικών πλεγμάτων σε σχέση με τους μαθητές που παρακολούθησαν τη διδασκαλία με τη χρήση μόνο διαδραστικού πίνακα και τη διδασκαλία χωρίς καμία παρέμβαση. Επίσης, εάν και πριν την παρέμβαση οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες είχαν χαμηλότερη επίδοση σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν μαθησιακές δυσκολίες, κατόπιν της διδασκαλίας που βασιζόταν στα σχέδια διδασκαλίας που κατασκευάστηκαν κατά την παρούσα μελέτη, οι μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες είχαν μεγαλύτερη βαθμολογία σε σχέση με τους μαθητές χωρίς μαθησιακές δυσκολίες. Πρωτοτυπία / αξία: Η πρωτοτυπία της παρούσας έρευνας έγκειται στην ανάδειξη της σημασίας που έχει η οργάνωση της διδασκαλίας με τη χρήση σχεδίων διδασκαλίας για την αύξηση της επίδοσης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες στις Φυσικές Επιστήμες και την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των ΤΠΕ.Λέξεις-κλειδιά: φυσικές επιστήμες, βιολογία, πρωτοβάθμια εκπαίδευση, μαθησιακές δυσκολίες, Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ).