Περίληψη
Η αναπαράσταση και επεξεργασία λέξεων με εσωτερική δομή, δηλαδή μορφολογικά σύνθετων λέξεων, παραμένει αντικείμενο συνεχούς διερεύνησης στην παγκόσμια ψυχογλωσσολογική έρευνα. Απόρροια της εν λόγω έρευνας είναι η επικρατής υπόθεση ότι οι λέξεις αναπαρίστανται και αποθηκεύονται στη μνήμη βάσει των συστατικών τους μορφημάτων (π.χ., play er, play ing, dis play). Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή, τα μορφήματα χρησιμοποιούνται τόσο κατά τις διαδικασίες της παραγωγής λόγου (Levelt et al., 1999) όσο και της κατανόησης (ενδεικτικά, Feldman & Andjelkovic, 1992; Marslen-Wilson et al., 1994; Sandra & Taft, 1994), με τέτοιο τρόπο ώστε όλες οι σύνθετες λέξεις να συντίθενται από τα επιμέρους μορφήματά τους κατά την παραγωγή και να διασπώνται σε αυτά κατά την κατανόηση. Η παρούσα διατριβή επεδίωξε να διερευνήσει πρωτίστως το θεμελιώδες αυτό ερώτημα μέσα από μια σειρά πειραμάτων στην ελληνική γλώσσα, με σκοπό την εις βάθος κατανόηση της δομής και λειτουργίας του ελληνικού νοητικού λεξικού. Ο τρόπος αναπαρά ...
Η αναπαράσταση και επεξεργασία λέξεων με εσωτερική δομή, δηλαδή μορφολογικά σύνθετων λέξεων, παραμένει αντικείμενο συνεχούς διερεύνησης στην παγκόσμια ψυχογλωσσολογική έρευνα. Απόρροια της εν λόγω έρευνας είναι η επικρατής υπόθεση ότι οι λέξεις αναπαρίστανται και αποθηκεύονται στη μνήμη βάσει των συστατικών τους μορφημάτων (π.χ., play er, play ing, dis play). Σύμφωνα με την υπόθεση αυτή, τα μορφήματα χρησιμοποιούνται τόσο κατά τις διαδικασίες της παραγωγής λόγου (Levelt et al., 1999) όσο και της κατανόησης (ενδεικτικά, Feldman & Andjelkovic, 1992; Marslen-Wilson et al., 1994; Sandra & Taft, 1994), με τέτοιο τρόπο ώστε όλες οι σύνθετες λέξεις να συντίθενται από τα επιμέρους μορφήματά τους κατά την παραγωγή και να διασπώνται σε αυτά κατά την κατανόηση. Η παρούσα διατριβή επεδίωξε να διερευνήσει πρωτίστως το θεμελιώδες αυτό ερώτημα μέσα από μια σειρά πειραμάτων στην ελληνική γλώσσα, με σκοπό την εις βάθος κατανόηση της δομής και λειτουργίας του ελληνικού νοητικού λεξικού. Ο τρόπος αναπαράστασης των λέξεων στην ελληνική εξετάστηκε μέσω πειραματικού υλικού που περιελάμβανε μορφολογικά σύνθετες λέξεις —ουσιαστικά και ρήματα— με παραγωγικού ή/και κλιτικού τύπου μορφήματα, προκειμένου να διαφανούν οι επιδράσεις της γραμματικής κατηγορίας και του τύπου της μορφολογίας σε πρώιμα και μεταγενέστερα στάδια της λεξικής αναγνώρισης (Κεφάλαιο 2). Συγκεκριμένα, διερευνήθηκαν πιθανές διαφορές στην επεξεργασία κλιτικής και παραγωγικής μορφολογίας χρησιμοποιώντας ρήματα και ουσιαστικά της ελληνικής γλώσσας σε συγκαλυμμένη προέγερση με σύντομη και μεγάλης διάρκειας Ασύγχρονη Έναρξη Ερεθίσματος (ΑΕΕ), καθώς και σε συνθήκες καθυστερημένης προέγερσης, σε συνδυασμό με έργο λεξικής απόφασης. Η λεξική απόφαση εφαρμόστηκε σε κλιτούς ονοματικούς και ρηματικούς στόχους, ώστε να ελεγχθεί αν η προηγούμενη παρουσίαση της ρίζας τους σε λέξεις ίδιας γραμματικής τάξης (κλιτική μορφολογία) ή διαφορετικής γραμματικής τάξης (παραγωγική μορφολογία) διευκολύνει διαφορετικά την επεξεργασία τους. Οι διαφορές στη σημασία, στις συντακτικές πληροφορίες και στη μορφολογική πολυπλοκότητα μεταξύ των κλιτικών και παραγωγικών ζευγών (ουσιαστικών και ρημάτων), ελαχιστοποιήθηκαν από έναν ασυνήθιστα αυστηρό έλεγχο των ερεθισμάτων, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της ελληνικής μορφολογίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι μορφολογικές σχέσεις επηρεάζουν την επεξεργασία των μορφολογικά σύνθετων λέξεων (ουσιαστικών και ρημάτων) στην ελληνική, τόσο σε σύντομες όσο και σε μεγαλύτερες διάρκειες προεγέρτη (50-250 ms), όπως επίσης και υπό συνθήκες καθυστερημένης προέγερσης με παρεμβαλλόμενα στοιχεία. Σε δύο από τα τέσσερα πειράματα (Πειράματα 1 και 3), οι κλιτικά σχετιζόμενοι προεγέρτες παρήγαν σημαντικά μεγαλύτερες επιδράσεις εν συγκρίσει με τους παραγωγικά σχετιζόμενους προεγέρτες, υποδηλώνοντας διακριτές διεργασίες επεξεργασίας για τις μορφολογικές σχέσεις της κλίσης και της παραγωγής. Αντιθέτως, όπου η σημασιολογική συνιστώσα είχε περιορισμένο ρόλο (Πείραμα 4), οι διαφορές αυτές φάνηκαν να εκλείπουν. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν διαφορές στην επίδραση της προέγερσης ανάλογα με τη γραμματική κατηγορία των στόχων (ονοματικοί έναντι ρηματικών) σε συνθήκες μεγάλης διάρκειας ΑΕΕ (Πείραμα 3), εύρημα που συνάδει με την υπόθεση διαφορετικής επεξεργασίας σύνθετων λέξεων διαφορετικής γραμματικής κατηγορίας, όταν ενισχύονται οι σημασιολογικές επιδράσεις. Συνολικά, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι οι σχέσεις κλίσης και παράγωγης επηρεάζουν διαφορετικά την επεξεργασία σύνθετων λέξεων διαφορετικής γραμματικής κατηγορίας (ουσιαστικά έναντι ρημάτων). Το εύρημα αυτό δείχνει ότι η διάκριση της μορφολογικής σχέσης (κλίσης έναντι παραγωγής) δεν είναι ομοειδής με τη διάκριση της γραμματικής τάξης (ουσιαστικά έναντι ρημάτων). Οι ασυμμετρικές διαφορές μεταξύ των κλιτικών και παράγωγων ουσιαστικών και ρημάτων φαίνεται να εξαρτώνται από τις σημασιολογικές επιδράσεις ή/και τις επεξεργαστικές απαιτήσεις που διαμορφώνουν τις επιδράσεις της προέγερσης πολύ πρώιμα κατά τη λεξική επεξεργασία μορφολογικά σύνθετων γραπτών λέξεων, συγκλίνοντας με μοντέλα λεξικής επεξεργασίας που θέτουν πρώιμη την πρόσβαση στη μορφολογική δομή και πρώιμη την επίδραση της σημασίας. Έπειτα, και εφόσον διαφάνηκαν ενδείξεις για θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν τη μορφολογία των ελληνικών —όπως η απουσία διαφοράς μεταξύ κλιτικού και παραγωγικού τύπου μορφημάτων και η διακριτή επεξεργασία σύνθετων μορφολογικά ουσιαστικών και ρημάτων κατά την πρώιμη λεξική αναγνώριση— και για τη βαρύνουσα σημασία της μορφολογίας στη λεξική αναγνώριση συνολικά, τότε κρίθηκε σκόπιμο να διερευνηθεί περαιτέρω η ιδιαίτερη συνεισφορά της μορφολογίας σε σύγκριση με τους παράγοντες της ορθογραφίας και της σημασίας, στα πρώιμα και μεταγενέστερα στάδια της λεξικής αναγνώρισης (Κεφάλαιο 3). Στο πλαίσιο αυτό, το Κεφάλαιο 3 εξέτασε συστηματικά τις επιδράσεις της ορθογραφικής και σημασιολογικής ομοιότητας σε πρώιμα και ύστερα στάδια της επεξεργασίας μορφολογικά σύνθετων ελληνικών λέξεων κατά την οπτική λεξική αναγνώριση, με στόχο να αποσαφηνιστεί αν οι προηγουμένως διαπιστωμένες επιδράσεις μορφολογικής ομοιότητας (βλ. Πειράματα 1 και 3) αντικατοπτρίζουν καθαρά μορφολογικές διεργασίες ή πιθανώς αντανακλούν και τις άλλες δύο διαστάσεις. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε έργο λεξικής απόφασης με προέγερση, σε δύο πειράματα που διέφεραν ως προς τη διάρκεια Ασύγχρονης Έναρξης Ερεθίσματος (ΑΕΕ) —σύντομη και καθυστερημένη. Σε σύντομη ΑΕΕ (Πείραμα 5), δε διαπιστώθηκε διευκόλυνση ούτε από ορθογραφικά ούτε από σημασιολογικά σχετιζόμενους προεγέρτες. Αντίθετα, σε μεγάλης διάρκειας ΑΕΕ (Πείραμα 6), παρατηρήθηκε σημαντική διευκόλυνση μόνο από σημασιολογικά σχετιζόμενους προεγέρτες, αλλά όχι από ορθογραφικά σχετιζόμενους. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι εν λόγω επιδράσεις ήταν σημαντικά μικρότερες σε σχέση με τις μορφολογικές επιδράσεις που παρατηρήθηκαν στα Πειράματα 1 και 3, τόσο σε σύντομη όσο και σε μεγάλη ΑΕΕ. Συνολικά, τα ευρήματα δε συνάδουν με τις μορφολογικές επιδράσεις στην επεξεργασία μορφολογικά σύνθετων ελληνικών λέξεων που διαμεσολαβούνται εξ ολοκλήρου από την ορθογραφία ή/και τη σημασιολογία. Αντιθέτως, ενισχύεται η θέση πως υφίστανται ρητές μορφολογικές διεργασίες και αναπαραστάσεις στο οπτικό σύστημα λεξικής αναγνώρισης, οι οποίες ενεργοποιούνται πρώιμα στη διαδικασία αναγνώρισης. Η περαιτέρω διερεύνηση του είδους των αναπαραστάσεων στο ελληνικό λεξικό, καθώς και ο ακριβέστερος προσδιορισμός του χρόνου πρόσβασης σε αυτές, επιχειρήθηκε μέσω της αξιοποίησης του φαινομένου της Αντιμετάθεσης Γραμμάτων (ΑΓ) (Πείραμα 7, Κεφάλαιο 4). Συγκεκριμένα, εξετάστηκε περαιτέρω εάν και πότε λαμβάνει χώρα η πρόσβαση στη μορφηματική δομή των ελληνικών επιθηματικών λέξεων κατά την οπτική λεξική αναγνώριση. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε πείραμα λεξικής απόφασης με συγκαλυμμένη προέγερση σε συνδυασμό με το παράδειγμα της ΑΓ. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι Έλληνες αναγνώστες ήταν σε θέση να αναγνωρίζουν μορφολογικά σύνθετες ελληνικές λέξεις-στόχους και όταν τα μορφήματα διαταράσσονταν από ΑΓ, ανεξαρτήτως της θέσης των αντιμεταθέσεων. Με άλλα λόγια, παρά τις αντιμεταθέσεις, οι επιδράσεις προέγερσης διατηρήθηκαν σε ένα έργο που βασίζεται στις μορφολογικές σχέσεις μεταξύ προεγερτών και στόχων, γεγονός που καταδεικνύει ότι η μορφολογική πληροφορία ενεργοποιείται ακόμα και όταν διαταράσσεται η ορθογραφική ακολουθία των λέξεων. Ωστόσο, η ένταση των επιδράσεων αυτών ήταν σημαντικά μειωμένη σε σχέση με εκείνη που είχε σημειωθεί με άθικτους μορφολογικούς προεγέρτες (βλ. Πείραμα 1, Κεφάλαιο 2). Η μείωση αυτή αποδόθηκε στο επεξεργαστικό κόστος που προκαλούν οι αντιμεταθέσεις, ανεξαρτήτως της θέσης τους, ως αποτέλεσμα οποιασδήποτε αλλαγής της εσωτερικής δομής μορφολογικά σύνθετων λέξεων, όχι απαραίτητα οι αντιμεταθέσεις που διαταράσσουν το όριο των μορφημάτων, δεδομένου του σημαντικού ρόλου των μορφημάτων σε μια γλώσσα με πλούσια μορφολογία, όπως η ελληνική. Τα αποτελέσματα ενισχύουν περαιτέρω την υπόθεση ότι ο μορφολογικός τεμαχισμός λειτουργεί ενεργά κατά την αναγνώριση μορφολογικά σύνθετων ελληνικών λέξεων και ότι αλληλεπιδρά με τις ορθογραφικές επιδράσεις που προκύπτουν από την ΑΓ στην επεξεργασία ελληνικών λέξεων με επιθήματα, υποδεικνύοντας ότι η πρόσβαση στην εσωτερική μορφολογική δομή λαμβάνει χώρα και μάλιστα πρώιμα στην οπτική αναγνώριση λέξεων. Συνολικά, τα δεδομένα από όλα τα πειράματα που παρουσιάστηκαν στα Κεφάλαια 2, 3 και 4 της παρούσας διατριβής συν-διαμορφώνουν μια απάντηση θετική υπέρ της ύπαρξης αναπαραστάσεων της μορφολογικής δομής των μορφολογικά σύνθετων λέξεων στο ελληνικό νοητικό λεξικό και, συνεπώς, τάσσονται υπέρ της συνθετικής έναντι της ολιστικής θεώρησης, σύμφωνα με την οποία οι σύνθετες λέξεις αντιμετωπίζονται ως αδιαίρετες μονάδες (ενδεικτικά, Feldman & Andjelkovic, 1992). Μάλιστα, η πρόσβαση στα μορφήματα φαίνεται να εξασφαλίζεται πρώιμα για τους Έλληνες αναγνώστες (Πειράματα 1, 2, 5 και 7), ενώ παραμένει διαθέσιμη έως τα ύστερα στάδια της οπτικής λεξικής αναγνώρισης (Πειράματα 3, 4 και 6) (ενδεικτικά, Orfanidou, 2011). Απομονώθηκε και αναδείχθηκε ο παράγοντας της μορφολογίας ως βαρύνων στην οπτική αναγνώριση λέξεων της ελληνικής, συγκρινόμενος με παράγοντες ορθογραφικούς και σημασιολογικούς που στα κλασικά μοντέλα οπτικής αναγνώρισης επιδρούν ή και αλληλεπιδρούν στα πρώιμα και ύστερα στάδια της λεξικής επεξεργασίας, αντίστοιχα (Πειράματα 5 και 6, καθώς και 7 μόνο για τα πρώιμα στάδια). Επιπλέον, αναδείχθηκε ο ρόλος της σημασίας από την έναρξη της μορφολογικής επεξεργασίας των ελληνικών λέξεων λαμβάνοντας θέση υπέρ των μοντέλων λεξικής επεξεργασίας που υποστηρίζουν την πρώιμη πρόσβαση στη μορφολογική δομή και τη σημασία (π.χ. Feldman et al., 2009) και εναντίον του αυτόματου τεμαχισμού λέξεων που έχουν ή μοιάζουν να έχουν εσωτερική δομή, π.χ. play er, corn er, αντίστοιχα (π.χ. Rastle et al., 2000) (Πειράματα 1, 2, 5 και 7). Δεδομένου, μάλιστα, ότι παρόμοια ευρήματα περί του ρυθμιστικού ρόλου της σημασιολογικής διαφάνειας στη μορφολογική επεξεργασία προκύπτουν κυρίως στην αγγλική (γλώσσα όμοια με την ελληνική ως προς τη δομή), αλλά όχι στην εβραϊκή γλώσσα (γλώσσα όμοια με την ελληνική ως προς τον μορφολογικό πλούτο) (Boudelaa & Marslen-Wilson, 2005; Deutsch et al., 1998; Frost et al., 1997), μάς επετράπη η απόδοση της διαφοράς του ρόλου της σημασίας στην επεξεργασία των μορφηματικών συστατικών των σύνθετων λέξεων, στη δομή και όχι στον πλούτο της γλώσσας. Τέτοιου είδους συγκριτικές τοποθετήσεις ανάμεσα στις γλώσσες συνιστούν κέρδος στα πλαίσια μιας ευρύτερης προσπάθειας στη μορφολογική έρευνα για εντοπισμό ομοιοτήτων και διαφορών ανάμεσα στις γλώσσες, με απώτερο σκοπό τη διατύπωση μιας καθολικής θεωρίας για τον τρόπο αναπαράστασης και επεξεργασίας σύνθετων λέξεων που να βασίζεται στις διαγλωσσικές διαφορές και να είναι σε θέση να τις προβλέψει. Τέλος, στην παρούσα διατριβή επιδιώχθηκε μια σύγκριση άνευ προηγουμένου για τη βιβλιογραφία, η ευθεία σύγκριση σε μία ενιαία μελέτη δύο διαφορετικών κατευθύνσεων έρευνας, της έρευνας για δύο διαφορετικές μορφολογικές διεργασίες, της κλίσης έναντι της παραγωγής (ενδεικτικά, Bertram et al., 2000; Feldman, 1994; Leminen et al., 2019, για ολοκληρωμένη ανασκόπηση σχετικών νευροαπεικονιστικών ερευνών), και της έρευνας γύρω από την επεξεργασία των λέξεων δύο διαφορετικών τάξεων, των ρημάτων και των ουσιαστικών (ενδεικτικά, Aggujaro et al., 2006; Crepaldi et al., 2014) (Πειράματα 1-4). Προέκυψε ότι η διάκριση της μορφολογικής σχέσης (κλίση έναντι παραγωγής) δεν είναι του ίδιου είδους με τη διάκριση της γραμματικής κατηγορίας (ουσιαστικά έναντι ρημάτων), καθώς οι σχέσεις κλίσης και παράγωγης επηρέασαν διαφορετικά την επεξεργασία σύνθετων λέξεων διαφορετικής γραμματικής κατηγορίας (ουσιαστικά και ρήματα). Ωστόσο, οι ασυμμετρικές διαφορές μεταξύ κλιτικών και παράγωγων ουσιαστικών και ρημάτων φάνηκε να εξαρτώνται από τις σημασιολογικές επιδράσεις ή/και τις επεξεργαστικές απαιτήσεις που διαμορφώνουν τις επιδράσεις της προέγερσης πολύ πρώιμα κατά την επεξεργασία μορφολογικά σύνθετων λέξεων, προσθέτοντας επιπλέον ενδείξεις από την ελληνική γλώσσα υπέρ μοντέλων λεξικής επεξεργασίας που θέτουν πρώιμη την πρόσβαση στη μορφολογική δομή και πρώιμη την επίδραση της σημασίας (π.χ. Feldman, 2009).
περισσότερα
Περίληψη σε άλλη γλώσσα
The representation and processing of words with internal structure—morphologically complex words—remain a central focus in global psycholinguistic research. A dominant hypothesis emerging from this research posits that words are represented and stored in memory based on their constituent morphemes (e.g., play-er, play-ing, dis-play). According to this view, morphemes are utilized in both language production (Levelt et al., 1999) and comprehension (e.g., Feldman & Andjelkovic, 1992; Marslen-Wilson et al., 1994; Sandra & Taft, 1994), in such a way that all complex words are constructed from their morphemes during production and decomposed into them during comprehension. This dissertation aimed primarily to explore this fundamental question through a series of experiments in the Greek language, with the objective of gaining a deeper understanding of the structure and function of the Greek mental lexicon. The representation of words in Greek was examined using experimental materials compri ...
The representation and processing of words with internal structure—morphologically complex words—remain a central focus in global psycholinguistic research. A dominant hypothesis emerging from this research posits that words are represented and stored in memory based on their constituent morphemes (e.g., play-er, play-ing, dis-play). According to this view, morphemes are utilized in both language production (Levelt et al., 1999) and comprehension (e.g., Feldman & Andjelkovic, 1992; Marslen-Wilson et al., 1994; Sandra & Taft, 1994), in such a way that all complex words are constructed from their morphemes during production and decomposed into them during comprehension. This dissertation aimed primarily to explore this fundamental question through a series of experiments in the Greek language, with the objective of gaining a deeper understanding of the structure and function of the Greek mental lexicon. The representation of words in Greek was examined using experimental materials comprising morphologically complex words—nouns and verbs—with inflectional and/or derivational morphemes. The goal was to examine the effects of grammatical category and morphological type (inflection vs. derivation) at early and later stages of lexical recognition (Chapter 2). Specifically, differences in the processing of inflectional and derivational morphology were explored using Greek verbs and nouns in masked priming paradigms with both short and long stimulus onset asynchrony (SOA), as well as in delayed priming conditions combined with a lexical decision task. The lexical decision task was applied to inflected noun and verb targets to test whether prior presentation of their root in words of the same grammatical class (inflectional morphology) or a different class (derivational morphology) facilitated processing in different ways. Semantic, syntactic, and morphological complexity differences between the inflectional and derivational pairs were minimized through unusually strict control of the stimuli, leveraging the richness of Greek morphology. Results showed that morphological relations influence the processing of morphologically complex Greek words (nouns and verbs) at both short and long SOAs (50–250 ms), as well as in delayed priming conditions with intervening stimuli. In two of the four experiments (Experiments 1 and 3), inflectionally related primes produced significantly stronger facilitation compared to derivationally related primes, suggesting distinct processing mechanisms for inflection and derivation. In contrast, when processing was less dependent on semantic effects (Experiment 4), these differences disappeared. Moreover, differences in priming effects based on the grammatical class of the targets (nouns vs. verbs) emerged at long SOA (Experiment 3), consistent with the hypothesis that complex words of different grammatical class are processed differently when semantic effects are maximized. Overall, the results indicate that morphological relation (inflection vs. derivation) and grammatical class (nouns vs. verbs) affect the processing of complex words in distinct ways. This finding indicates that distinctions of morphological relation (inflectional vs. derivational) are not of the same kind as distinctions of grammatical class (nouns vs. verbs). Asymmetric differences between inflectional and derivational forms appear to stem from semantic influences and/or processing demands that shape priming effects from very early stages of visual word recognition. These results align with models of lexical processing that propose early access to morphological structure and early semantic involvement (e.g., Feldman & Andjelkovic, 1992; Marslen-Wilson et al., 1994; Sandra & Taft, 1994).Given the evidence for fundamental issues concerning Greek morphology—such as the lack of a difference between inflectional and derivational morphemes and the distinct processing of morphologically complex nouns and verbs in early lexical recognition—and the crucial role of morphology in lexical access, Chapter 3 sought to investigate the unique contribution of morphology compared to orthographic and semantic factors at early and later stages of lexical processing. In this context, Chapter 3 systematically examined the effects of orthographic and semantic similarity on the processing of morphologically complex Greek words during visual word recognition, to determine whether previously observed morphological similarity effects (see Experiments 1 and 3) reflected purely morphological processes or were influenced by orthographic and semantic overlap. Two primed lexical decision experiments were conducted, differing in SOA—short and delayed. At short SOA (Experiment 5), neither orthographic nor semantic primes facilitated target processing. In contrast, at long SOA (Experiment 6), facilitation was observed only for semantically related primes, not orthographically related ones. Notably, these effects were significantly weaker than the morphological effects observed in Experiments 1 and 3. Overall, the findings argue against the notion that morphological effects in the processing of Greek complex words are mediated entirely by orthography and/or semantics. Rather, they support the existence of explicit morphological processes and representations in the visual lexical recognition system, which are activated early in processing. Further investigation into the nature of morphological representations in the Greek mental lexicon and the timing of access to them, was pursued in Chapter 4 using the Transposed Letter (TL) paradigm (Experiment 7). This experiment examined whether and when access to the morphemic structure of Greek suffixed words occurs during visual lexical recognition. A masked priming lexical decision task was used, incorporating transposed-letter primes. The results showed that Greek readers could recognize morphologically complex target words even when their morphemes were disrupted by transpositions, regardless of position. In other words, priming effects persisted despite letter transpositions, indicating that morphological information is accessed even when orthographic order is disturbed. However, the strength of these effects was significantly reduced compared to intact morphological primes (see Experiment 1, Chapter 2). This reduction was attributed to the processing cost imposed by the transpositions—regardless of their position—resulting from disruption of internal structure, rather than necessarily from crossing morphemic boundaries. This reflects the important role of morphemes in a morphologically rich language like Greek. These findings further support the view that morphological parsing actively operates during recognition of Greek morphologically complex words and interacts with orthographic effects caused by LT, indicating that access to internal morphological structure takes place early in visual word recognition. Taken together, the empirical data from the experiments presented in Chapters 2, 3, and 4 converge on a positive answer regarding the existence of morphological structure representations in the Greek mental lexicon. The results therefore favor a decompositional over a holistic approach, which views complex words as indivisible units (e.g., Feldman & Andjelkovic, 1992). Indeed, access to morphemes appears to occur early for Greek readers (Experiments 1, 2, 5, and 7) and remains available into later stages of visual word recognition (Experiments 3, 4, and 6) (e.g., Orfanidou, 2011). Morphology was isolated and shown to play a dominant role in visual word recognition in Greek, compared to orthographic and semantic factors that, according to classic models, affect or interact with processing at both early and late stages (Experiments 5 and 6, and 7 at early stages only). Furthermore, the role of semantics was evident from the onset of morphological processing, supporting lexical processing models advocating early access to both morphological structure and semantics (e.g., Feldman et al., 2009), and contradicting the view of automatic decomposition of pseudo-complex words (e.g., player, corner) (e.g., Rastle et al., 2000) (Experiments 1, 2, 5, and 7). Given that similar findings on the role of semantic transparency in morphological processing primarily emerge in English (a structurally similar language to Greek), but not in Hebrew (a morphologically rich language like Greek) (Boudelaa & Marslen-Wilson, 2005; Deutsch et al., 1998; Frost et al., 1997), we attribute the difference in the role of semantics in morphemic processing to linguistic structure rather than morphological richness. Such cross-linguistic comparisons are essential for advancing morphological research toward identifying similarities and differences between languages, ultimately aiming to develop a universal theory of how complex words are represented and processed, grounded in cross-linguistic variation and capable of accounting for it. Finally, this dissertation pursued an unprecedented direct comparison within a single study of two distinct research directions: the contrast between two morphological processes—inflection versus derivation (e.g., Bertram et al., 2000; Feldman, 1994; Leminen et al., 2019, for a comprehensive review of neuroimaging studies)—and the investigation of processing differences between words of two grammatical classes: verbs and nouns (e.g., Aggujaro et al., 2006; Crepaldi et al., 2014) (Experiments 1–4). It was found that the distinction between morphological relation (inflection vs. derivation) is not of the same kind as that between grammatical categories (nouns vs. verbs), since inflection and derivation affected the processing of complex words from different grammatical classes differently. However, asymmetrical differences between inflectionally and derivationally related nouns and verbs appeared to be influenced by semantic effects and/or processing demands that shape priming effects very early during the processing of morphologically complex words (Feldman, 2009).
περισσότερα