Narativ secanja i ratni film u filozofiji filma Zil Deleza

Abstract

In this study, the narrative of memory in the contemporary war movie is analyzed through the theoretical model of Gilles Deleuze i.e. through his categories of the time-image and the movement-image. On one hand the movement-image, which characterizes the classical cinema, is the basic image which gives rise to a sensory-motor whole, while on the other the time-image and the contemporary cinema are built on the ruins of the sensory-motor formula and the action-image which leads to discontinuity and nonlinearity in narration. Such fragmentary structure is a very complex form and a system of relations which develop their specific meanings within a movie and at the level of every scene. In a war film, the narrative manipulates the memory of the characters, where the memory is presented through the flashback technique. And while the role of the flashback in a motion picture film is to explain to the viewer why a certain event took place in the way it did, in a time picture film the role of the flashback is to create greater confusion.

Σε αυτή τη μελέτη, η αφήγηση της μνήμης στη σύγχρονη πολεμική ταινία αναλύεται μέσα από το θεωρητικό μοντέλο του Gilles Deleuze, δηλ. μέσα από τις κατηγορίες του χρόνου-εικόνας και κίνησης-εικόνας. Από τη μια η κίνηση-εικόνα, που χαρακτηρίζει τον κλασικό κινηματογράφο, είναι η βασική εικόνα που γεννά ένα αισθητηριοκινητικό σύνολο, ενώ από την άλλη η εικόνα του χρόνου και ο σύγχρονος κινηματογράφος χτίζονται πάνω στη βαση του αισθητηριοκινητικού τύπου και η δράση-εικόνα που οδηγεί σε ασυνέχεια και μη γραμμικότητα στην αφήγηση. Μια τέτοια αποσπασματική δομή είναι μια πολύ περίπλοκη μορφή και ένα σύστημα σχέσεων που αναπτύσσουν τις συγκεκριμένες έννοιές τους μέσα σε μια ταινία και στο επίπεδο κάθε σκηνής.Σε μια πολεμική ταινία, η αφήγηση χειραγωγεί τη μνήμη των χαρακτήρων, όπου η μνήμη παρουσιάζεται μέσω της τεχνικής του flashback. Και ενώ ο ρόλος της αναδρομής σε μια κινηματογραφική ταινία είναι να εξηγήσει στον θεατή γιατί ένα συγκεκριμένο γεγονός έλαβε χώρα με τον τρόπο που συνέβη, σε μια ταινία χρονικής εικόνας ο ρόλος της αναδρομής είναι να δημιουργήσει μεγαλύτερη σύγχυση.

U ovom radu narativ sećanja u savremenom ratnom filmu analiziran je kroz teorijski model Žila Deleza tj. kroz njegove kategorije slike vremena i slike pokreta. Dok slika pokreta, koja odlikuje klasičan film, predstavlja osnovnu sliku koja omogućuje senzorno-motornu celovitost, slika vremena i savremeni film izgrađeni su na ruševinama senzorno-motornog obrasca i slike akcije, što dovodi do diskontinuiteta i nelinearnosti u pripovedanju. Ovakva fragmentarna struktura predstavlja veoma kompleksnu filmsku formu i sistem veza koje unutar filma i na nivou svake scene razvijaju svoja specifična značenja i smisao. Dok Delez sliku pokreta tj. narativ američkog klasičnog filma naziva trijumfom američkog filma, nelinearna vremenska šema savremenog ratnog filma pokazuje uticaj slike vremena na sliku pokreta i deteritorijalizaciju narativa trijumfalizma.