The professional qualifications directive: an, as yet, incomplete attempt to fully operationalize the principle of mutual recognition

Abstract

Mutual recognition constitutes a principle of the EU legal order whose purpose is to alleviate Member State beneficiaries from having to comply to a dual regulatory burden during cross border transactions. It relies on the premise that a destination EU state recognizes the given regulations of an origin member state. The arguments put forward in this thesis are that in the context of the secondary legislation regarding professional qualifications recognition, this premise has not been adhered to; that an alternative paradigm of mutual recognition has been employed instead, such that excludes certain beneficiaries from the recognition equation; and such as to render the operationalization of mutual recognition in this domain incomplete. These arguments raise concerns on several levels. Does the emergence of this new paradigm completely undermine the customary application of the mutual recognition principle? Is there scope for the old traditional paradigm to also be applied to the area related to the recognition of professional qualifications? Is there room for the mutual recognition exercise within the context of the Professional Qualifications Directive to be completed? To address the concerns raised, methodologically, the thesis employs a doctrinal legal research approach calling on primary and secondary EU legislation and associated materials relevant to the mutual recognition principle inclusive of those decisions of the CJEU that relate to the Professional Qualifications Directive. The development and functioning of the principle are examined in detail through the prism of the evolution of the directive. The findings of the thesis suggest that mutual recognition in the area of the free movement of workers remains not fully operationalized. The conclusion of the thesis is that for the mutual recognition exercise, within the context of the Professional Qualifications Directive, to be completed the traditional mode of operation of the principle must be firmly embedded in it.

Η αμοιβαία αναγνώριση συνιστά αρχή της έννομης τάξης της ΕΕ η οποία αποβλέπει στην απαλλαγή των δικαιούχων κρατών μελών από την υποχρέωση συμμόρφωσης σε διπλή κανονιστική επιβάρυνση κατά τις διασυνοριακές τους συναλλαγές. Βασίζεται στην προϋπόθεση ότι το εκάστοτε κράτος μέλος προορισμού της ΕΕ αναγνωρίζει τους ισχύοντες κανονισμούς του εκάστοτε κράτους μέλους προέλευσης. Τα επιχειρήματα που προβάλλονται στην παρούσα διατριβή είναι ότι στο πλαίσιο του παράγωγου ευρωπαϊκού νομοθετήματος της αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων, η εν λόγω προϋπόθεση δεν έχει τηρηθεί⋅ ότι αντ’ αυτού έχει χρησιμοποιηθεί ένα εναλλακτικό παράδειγμα αμοιβαίας αναγνώρισης, τέτοιο που να αποκλείει ορισμένους δικαιούχους από την διαδικασία αναγνώρισης· τέτοιο μάλιστα που να καθιστά ατελή την εφαρμογή της αμοιβαίας αναγνώρισης σε αυτόν τον τομέα. Τα επιχειρήματα αυτά εγείρουν ερωτήματα σε πολλαπλά επίπεδα. Η εμφάνιση του εναλλακτικού αυτού παραδείγματος μήπως υπονομεύει πλήρως την παραδοσιακή εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης; Τίθεται περιθώριο εφαρμογής του παραδοσιακού παραδείγματος και στον τομέα της αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων; Δύναται να πραγματωθεί εξ ολοκλήρου η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης στα πλαίσια της Οδηγίας για τα Επαγγελματικά Προσόντα; Προς απάντηση των τεθέντων ερωτημάτων, μεθοδολογικά, η διατριβή χρησιμοποιεί μια αποκλειστικά θεωρητική ερευνητική προσέγγιση του δικαίου που απαιτεί διερεύνηση της πρωτογενούς και δευτερογενούς νομοθεσίας της ΕΕ και του σχετικού υλικού που συνδέεται με την αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης, συμπεριλαμβανομένου των αποφάσεων εκείνων του ΔΕΕ οι οποίες αφορούν την Οδηγία των Επαγγελματικών Προσόντων. Η εξέλιξη και η λειτουργία της αρχής εξετάζονται λεπτομερώς μέσα από το πρίσμα της διαχρονικής διαμόρφωσης της Οδηγίας. Τα ευρήματα της διατριβής υποδεικνύουν ότι η εφαρμογή της αμοιβαίας αναγνώρισης στον τομέα της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων παραμένει ελλιπής. Το συμπέρασμα της διατριβής είναι ότι για να ολοκληρωθεί η πραγμάτωση της αμοιβαίας αναγνώρισης, στο πλαίσιο της Οδηγίας για τα Επαγγελματικά Προσόντα, πρέπει ο παραδοσιακός τρόπος λειτουργίας της αρχής να ενσωματωθεί ολοκληρωτικά σε αυτήν.