Μελέτη της συμβολής της υπερηχογραφικής βιομετρίας της κατ’ ισχίον άρθρωσης νεογνών και βρεφών, στην έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη της αναπτυξιακής δυσπλασίας του ισχίου

Abstract

The aim of our study was to investigate whether the introduction of additional linear measurements or ratios on the Graf’s "standard plane" ultrasound images of the neonatal/infantile hip, may quantify the relationships among important anatomic osseous and cartilaginous landmarks and support the clinically important differentiation between Type I and Type II hips, especially in borderline cases. For this reason, 1452 hips were examined during the 2021, 2022 and 2023 hip screening programme. A total of 60 Graf type II hips and 124 randomly selected, matched for gestational age at delivery, birthweight, delivery mode and age at the time of the examination, Graf type I hips were identified. Images were diagnostically suitable, following anatomical identification and usability check, according to Graf. Anatomical landmarks including the lower limb of the os ilium, the sonographic turning point of the roof of the acetabulum (bony rim), the silhouette of the os ilium, the labrum, and the femoral head’s borders, were used to calculate measurements and ratios. Sonographic indices which differed significantly between type I and type II hips included measurement a: the width of the “bony roof” (cut-off value 5.91mm, sensitivity: 75%, specificity: 70%), ratio b: the ratio of the width of the “bony roof” to the femoral head’s width (cut-off value 0.40, sensitivity 83%, specificity 71%) and ratio c: the ratio of the cartilaginous acetabular roof’s width (including the labrum), to the width of the femoral head (cut-off value 0.450, sensitivity 82%, specificity 67%). We concluded that newly introduced measurements and calculated ratios, on “standard plane” ultrasound images, may be used to quantify the relationship between the femoral head and the acetabulum within the hip joint. These additional indices can be used for the differentiation between Graf's types of "centered hips" (hip types I and II), thus increasing the examiner’s diagnostic certainty in borderline cases and limiting unnecessary re-examinations or treatment.

Σκοπός της εργασίας ήταν να εξεταστεί κατά πόσον, η προσθήκη βιομετρικών δεικτών (γραμμικών μετρήσεων και υπολογιζόμενων λόγων) στις εικόνες που λαμβάνονται κατά την υπερηχοτομογραφική εξέταση του νεογνικού/βρεφικού ισχίου με την τεχνική του Graf, μπορεί να ποσοτικοποιήσει τη σχέση μεταξύ των οστέινων και χόνδρινων ανατομικών δομών στην άρθρωση, και να συμβάλλει στην κλινικά σημαντική διάκριση μεταξύ των ισχίων τύπου Ι και ΙΙ, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες η μέτρηση των γωνιών alpha και beta είναι οριακή (borderline). Για τον σκοπό αυτόν, κατά την περίοδο 2021, 2022 και 2023, στα πλαίσια προγράμματος πληθυσμιακού ελέγχου νεογνών/βρεφών για τη διάγνωση της Αναπτυξιακής Δυσπλασίας του Ισχίου (ΑΔΙ), εξετάσθηκαν υπερηχογραφικά συνολικά 1452 ισχία. Το υλικό της μελέτης χωρίστηκε σε δύο ομάδες: μία με συνολικά 60 ισχία τύπου ΙΙ κατά Graf, και μία δεύτερη με 124 ισχία τύπου Ι κατά Graf, τα οποία επιλέχθηκαν έτσι, ώστε οι δύο ομάδες να ταιριάζουν σύμφωνα με την ηλικία κύησης κατά τον τοκετό, το βάρος γέννησης, τον τρόπο τοκετού και την ηλικία σε εβδομάδες κατά την ημέρα της εξέτασης. Οι υπερηχογραφικές εικόνες για κάθε ισχίο πληρούσαν τεχνικά τις προϋποθέσεις ποιοτικού ελέγχου κατά Graf (Ανατομική Ταυτοποίηση, Έλεγχος Χρηστικότητας), συνεπώς ήταν κατάλληλες για διάγνωση. Οι ανατομικές δομές που χρησιμοποιήθηκαν για τις μετρήσεις ήταν το κάτω άκρο του λαγονίου οστού, το υπερηχογραφικό σημείο καμπής της οροφής της κοτύλης (οστέινο χείλος), ο επιχείλιος χόνδρος και η κεφαλή του μηριαίου οστού. Οι δείκτες που διέφεραν στατιστικά σημαντικά μεταξύ των ισχίων τύπου Ι και τύπου ΙΙ, ήταν: (α) το μήκος της "οστέινης οροφής" της κοτύλης (όριο 5.91mm, ευαισθησία: 75%, ειδικότητα: 70%), (β) ο λόγος του μήκους της "οστέινης οροφής" της κοτύλης προς τη διάμετρο της μηριαίας κεφαλής (όριο 0.40, ευαισθησία 83%, ειδικότητα 71%) και (γ) ο λόγος του χόνδρινου τμήματος της οροφής της κοτύλης (συμπεριλαμβανόμενου του επιχειλίου χόνδρου) προς τη διάμετρο της μηριαίας κεφαλής (όριο 0.450, ευαισθησία 82%, ειδικότητα 67%). Βάσει των αποτελεσμάτων της μελέτης μας, συμπεράναμε ότι η σχέση μεταξύ μηριαίας κεφαλής και κοτύλης είναι δυνατόν να ποσοτικοποιηθεί με τη χρήση βιομετρικών δεικτών. Τόσο η μέτρηση α, όσο και οι υπολογιζόμενοι λόγοι β και γ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βοηθητικοί δείκτες για τη διαφοροποίηση μεταξύ των ισχίων τύπου Ι και ΙΙ κατά Graf, αυξάνοντας έτσι τη διαγνωστική βεβαιότητα του εξεταστή, ιδιαίτερα σε οριακές περιπτώσεις, και περιορίζοντας, με τον τρόπο αυτόν, τυχόν άσκοπη θεραπεία και περιττές επανεξετάσεις.