Associations of facial profile and occlusion in the Northern Finland Birth Cohort 1966

Abstract

Since the very early years of the profession, orthodontists have been interested in evaluating the effect of orthodontics on facial appearance and determine the appropriate treatment approach for each patient. However, the current literature mostly examines growing individuals and young adults because, traditionally, they constitute the majority of orthodontic patients. Nevertheless, this paradigm has now changed, with older adults also seeking orthodontic care in order to improve the esthetics and proper function of their occlusion. Within this spectrum, this work studied a large middle-aged adult population (N=1964) to determine the characteristics of their facial profile and make associations to underlying occlusal relationships. The study population comprised individuals who are all members of the NFBC1966 and had returned for a follow up examination visit in 2012, on their 46th birth year. On the day of their follow up visit, a comprehensive clinical examination was performed, and diagnostic records were taken, including extraoral photographs. For the purpose of this investigation, the occlusal measurements and profile photographs were collected and analyzed. The association between overjet, overbite and facial profile were assessed with traditional soft tissue measurements on profile photographs. In addition, geometric morphometric analyses were used to explore the variability of facial profile in this middle-aged population. Finally, the previously applied geometric morphometric methods were also used to regress facial profile shape on overjet and overbite. The results showed that overjet and overbite were more related to measurements describing the sagittal position of the upper and lower lips. This was more evident in severe malocclusions. Profile shape variation was related mainly to the protuberance of the lips, the projection of the nose and chin prominence. The shape of the upper lip was mainly associated to overjet, while overbite was mostly associated to the lower lip and the mentolabial curvature. This work described the unique profile characteristics of a large, homogenous population of middle-aged adults and assessed the effect of overjet and overbite on the profile appearance. It is concluded that anterior occlusion plays an important role in profile shape variation in middle-aged adults and its effect on facial profile is predominantly related to the sagittal position of the upper lip.

Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ορθοδοντικής επιστήμης, υπάρχει έντονο ενδιαφέρον να μελετάται η επίδραση της ορθοδοντικής στην εμφάνιση του προσώπου, προκειμένου να επιλέγεται η καταλληλότερη θεραπευτική προσέγγιση για κάθε ασθενή. Ωστόσο, η τρέχουσα βιβλιογραφία εξετάζει το θέμα κυρίως σε αναπτυσσόμενους ασθενείς (παιδιά) και σε νεαρούς ενήλικες επειδή, παραδοσιακά, αποτελούν τη μεγάλη πλειοψηφία των ορθοδοντικών ασθενών. Παρ' όλα αυτά, στις μέρες μας αυτό έχει πλέον αλλάξει, καθώς και ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας αναζητούν συχνά ορθοδοντική φροντίδα προκειμένου να βελτιώσουν την αισθητική του προσώπου και του χαμόγελου, και να ανακτήσουν τη σωστή λειτουργία της σύγκλεισής τους. Η παρούσα εργασία μελέτησε έναν μεγάλο πληθυσμό ενηλίκων μέσης ηλικίας (N=1964), ανέλυσε τα χαρακτηριστικά του προφίλ του προσώπου τους και διερεύνησε τη σχέση αυτού με τις υποκείμενες οδοντικές, συγκλεισιακές σχέσεις. Ο πληθυσμός της μελέτης περιελάμβανε άτομα-μέλη της κοορτής NFBC1966 που είχαν επιστρέψει για μια επίσκεψη επανεξέτασης το 2012, στο 46ο έτος της γέννησής τους. Κατά την ημέρα της επίσκεψης, διενεργήθηκε εκτενής κλινική εξέταση και λήφθηκαν διαγνωστικά αρχεία, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών του προσώπου. Για τους σκοπούς της παρούσας έρευνας, από το σύνολο των διαγνωστικών στοιχείων, αναλύθηκαν οι μετρήσεις σύγκλεισης και οι φωτογραφίες προφίλ. Η συσχετίσεις μεταξύ οριζόντιας πρόταξης των τομέων, κατακόρυφης υπερσύγκλεισης των τομέων και προφίλ προσώπου αξιολογήθηκαν αρχικά με γραμμικές και γωνιώδεις μετρήσεις των μαλακών ιστών, όπως αυτοί αποτυπώνονταν στις φωτογραφίες προσώπου. Στη συνέχεια, χρησιμοποιήθηκαν αναλύσεις γεωμετρικής μορφομετρίας για τη διερεύνηση της ποικιλότητας του προφίλ του προσώπου σε αυτόν τον πληθυσμό μέσης ηλικίας. Τέλος, οι μεταβλητές σχήματος που προέκυψαν από τις αναλύσεις γεωμετρικής μορφομετρίας χρησιμοποιήθηκαν επίσης σε μοντέλα γραμμικής παλινδρόμησης του σχήματος του προφίλ του προσώπου με την οριζόντια πρόταξη και την κατακόρυφη υπερκάλυψη των τομέων. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η οριζόντια πρόταξη και η κατακόρυφη υπερκάλυψη των τομέων σχετιζόταν περισσότερο με τις μετρήσεις που περιγράφουν τη προσθιοπίσθια θέση των άνω και κάτω χειλέων. Το εύρημα αυτό ήταν πιο σημαντικό σε περπτώσεις με έντονες ανωμαλίες σύγκλεισης. Η ποικιλότητα σχήματος του προφίλ στον πληθυσμό οφειλόταν κατά κύριο λόγο σε διαφορές στην πρόταξη των χειλέων, την προβολή της μύτης και του πηγουνιού. Το σχήμα του άνω χείλους σχετιζόταν κυρίως με την οριζόντια πρόταξη των τομέων, ενώ η κατακόρυφη υπερκάλυψη τομέων σχετιζόταν κυρίως με το κάτω χείλος και το βάθος της γενειακής αύλακας. Η εργασία αυτή περιέγραψε για πρώτη φορά τα χαρακτηριστικά του προφίλ ενός μεγάλου, ομοιογενούς πληθυσμού ενηλίκων μέσης ηλικίας και αξιολόγησε την επίδραση της οριζόντιας πρόταξης και της κατακόρυφης υπερκάλυψης των τομέων στην εμφάνιση του προφίλ. Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης, συμπεραίνεται ότι η σχέση των προσθίων δοντιών διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη μεταβολή του σχήματος του προφίλ στους ενήλικες μέσης ηλικίας και η επίδραση αυτή αφορά κατά κύριο λόγο την προσθιοπίσθια θέση του άνω χείλους.

Kautta aikojen hampaiston oikomishoidon ammattilaisia on kiinnostanut tutkia oikomishoidon vaikutusta kasvojen piirteisiin ja siten päättää yksilöllisesti potilaalle soveltuvasta hoitovaihtoeh- dosta. Tutkimuksissa on käsitelty lähinnä kasvavia yksilöitä ja nuoria aikuisia, joista perinteises- ti oikomishoitopotilaiden pääosa myös koostuu. Tilanne on kuitenkin muuttunut, sillä nykyisin myös vanhemmat ihmiset hakeutuvat oikomishoitoon parantaakseen estetiikkaa ja asianmukais- ta purennan toimintaa. Tässä työssä tutkittiin suuren keski-ikäisen aikuisväestön (N=1964) kas- vojen profiilin erityispiirteitä ja niiden yhteyttä hampaiden purentasuhteisiin. Kaikki tutkittavat kuuluvat Pohjois-Suomen kohortti 1966 tutkimusprojektiin (NFBC1966) ja he ovat käyneet seurantatutkimuksessa 46-vuotiaana vuonna 2012. Seurantakäynnillä tehtiin kokonaisvaltainen kliininen tutkimus kirjauksineen sekä otettiin kasvovalokuvat. Tämän tutki- muksen yhteydessä purennan piirteet ja profiilivalokuvat analysoitiin. Horisontaalisen ja verti- kaalisen ylipurennan suhde kasvojen profiiliin arvioitiin perinteisillä pehmytkudosmäärityksillä profiilivalokuvista. Lisäksi tutkittiin geometriaan perustuvalla morfometrisellä analyysillä kas- vojen profiilin vaihtelua tässä keski-ikäisessä väestöryhmässä. Geometristä morfometria-mene- telmää käytettiin myös, kun tarkasteltiin regressioanalyysillä kasvojen profiilin suhdetta horison- taaliseen ja vertikaaliseen ylipurentaan. Tulokset osoittivat, että horisontaalinen ja vertikaalinen ylipurenta liittyy läheisimmin tulok- siin, jotka kuvaavat ylä- ja alahuulen sagittaalista asemaa. Tämä oli ilmeisintä vakavammissa purentavirheissä. Tutkimustulosten mukaan kasvojen profiilin muodon vaihtelu liittyi pääosin huulten ulkonemaan, nenän kokoon ja leuan voimakkuuteen. Regressioanalyysin mukaan ylä- huulen asema liittyy pääosin horisontaaliseen ylipurentaan, kun taas alahuuli liittyi voimakkaim- min mentolabiaaliseen kaarevuuteen. Tämä tutkimus kuvaa suuren keski-ikäisen aikuisväestön omaleimaisia kasvojen profiilin piirteitä ja arvioi horisontaalisen ja vertikaalisen ylipurennan ilmenemistä profiilissa. Yhteenve- tona voidaan todeta, että etuhampaiden purentasuhteet vaikuttavat merkittävästi kasvojen profii- lin vaihteluun ja tämä vaihtelu liittyy kasvojen profiilissa pääosin ylähuulen sagittaaliseen ase- maan.