Ολοκληρωμένη μεθοδολογία για την υποστήριξη των προμηθευτών ενέργειας στην αναγνώριση και καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας

Abstract

Energy poverty refers to the inability of households to afford sufficient energy services to cover their needs. This approach has triggered the development of numerous indicators to facilitate the identification of energy poor households, which, nevertheless, have been criticised either due to their subjectivity and calculation complexity, or their lack of inclusiveness and coverage at regional and local level. Energy suppliers, obligated to implement energy efficiency measures targeting energy poor households, drawing from the obligation schemes as they are specified in Article 7 of the Energy Efficiency Directive, highlighted the need of tailored and real data-driven energy poverty identification methods to be released, which will in turn facilitate the energy suppliers themselves design, adopt and implement measures that will help energy poor and vulnerable consumers improve the energy efficiency of their dwellings in an optimal way. Considering the above, in the context of this PhD thesis, a modular framework is presented, which comprise of two distinct methodological components: (a) multi-sourced comparative framework that will allow energy suppliers to identify energy poor households among their customers, through the joint integration of different energy poverty indicators. These include a mix of indicators presented in the European Energy Poverty Observatory, and “traditional” approaches, along with a new indicator, developed to provide more accurate results. The proposed framework requires simple income and energy data to calculate as accurate and objective results as possible. and (b) a decision support framework to help energy suppliers effectively evaluate different energy poverty schemes in terms of cost, risk and energy savings and select the optimal one(s) to be considered for implementation. The final combination of schemes meets a set of context-specific targets and constraints, and is elicited in the scope of minimising both cost and risk that derive from the implementation of these actions on the energy suppliers’ end. This methodological component is established upon the basic principles of Multi-objective Programming. Both methodological components are eventually applied in seven real-life case studies, involving energy suppliers of electricity and/or natural gas, that span several countries across Europe (Romania, Greece, Spain, Italy, Latvia, Croatia, and Ireland), to highlight the potential of the proposed methodology as a whole, also revealing some of its limitations.

Η ενεργειακή φτώχεια αναφέρεται στην αδυναμία των νοικοκυριών να εξασφαλίσουν επαρκείς ενεργειακές υπηρεσίες για την κάλυψη των αναγκών τους. Η προσέγγιση αυτή έχει πυροδοτήσει την ανάπτυξη πολυάριθμων δεικτών για τη διευκόλυνση του εντοπισμού των ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών, οι οποίοι, ωστόσο, έχουν επικριθεί είτε λόγω της υποκειμενικότητας και της πολυπλοκότητας υπολογισμού τους, είτε λόγω της έλλειψης συμπερίληψης και κάλυψης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Οι προμηθευτές ενέργειας, που είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόσουν μέτρα ενεργειακής απόδοσης με στόχευση σε ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά βάσει των καθεστώτων επιβολής, όπως αυτά πηγάζουν από τις προδιαγραφές του Άρθρου 7 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση, ανέδειξαν την ανάγκη για ανάπτυξη κατάλληλα προσαρμοσμένων μεθόδων προσδιορισμού της ενεργειακής φτώχειας που βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα, οι οποίες με τη σειρά τους θα διευκολύνουν τους ίδιους τους προμηθευτές ενέργειας να σχεδιάσουν, να υιοθετήσουν και να εφαρμόσουν μέτρα που θα βοηθήσουν τους ενεργειακά φτωχούς και ευάλωτους καταναλωτές να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση των κατοικιών τους με βέλτιστο τρόπο. Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, στο πλαίσιο της παρούσας διδακτορικής διατριβής, παρουσιάζεται ένα αρθρωτό πλαίσιο που αποτελείται από δύο διακριτές μεθοδολογικές συνιστώσες: (α) συγκριτικό πλαίσιο πολλαπλών πηγών που επιτρέπει στους προμηθευτές ενέργειας να εντοπίζουν ενεργειακά φτωχά νοικοκυριά μεταξύ των πελατών τους, μέσω της κοινής ενσωμάτωσης διαφορετικών δεικτών μέτρησης ενεργειακής φτώχειας. Αυτοί περιλαμβάνουν ένα συνδυασμό δεικτών που παρουσιάζονται στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας, και «παραδοσιακές» προσεγγίσεις, από κοινού με έναν νέο δείκτη, που αναπτύχθηκε για να παρέχει πιο ακριβή αποτελέσματα. Το προτεινόμενο πλαίσιο απαιτεί απλά δεδομένα εισοδήματος και ενέργειας για τον υπολογισμό όσο το δυνατόν ακριβέστερων και αντικειμενικών αποτελεσμάτων. και (β) ένα πλαίσιο υποστήριξης αποφάσεων που θα βοηθήσει τους προμηθευτές ενέργειας να αξιολογήσουν αποτελεσματικά διαφορετικά σχήματα δράσεων ενεργειακής φτώχειας όσον αφορά το κόστος, το ρίσκο και την εξοικονόμηση ενέργειας, και να επιλέξουν το(α) βέλτιστο(α) που πρέπει να εξεταστούν προς υλοποίηση. Ο τελικός συνδυασμός σχημάτων δράσεων, πληροί ένα σύνολο συγκεκριμένων στόχων και περιορισμών, και προκύπτει υπό το πρίσμα της ελαχιστοποίησης τόσο του κόστους όσο και του ρίσκου που απορρέει από την υλοποίηση αυτών των δράσεων για τους προμηθευτές ενέργειας. Η εν λόγω μεθοδολογική συνιστώσα διαμορφώνεται με βάση τις αρχές του Πολυστοχικού Μαθηματικού Προγραμματισμού. Οι δύο μεθοδολογικές συνιστώσες εφαρμόζονται τελικά σε επτά πραγματικές μελέτες περίπτωσης, με τη συμμετοχή προμηθευτών ενέργειας, ηλεκτρισμού ή/και φυσικού αερίου, από διάφορες χώρες της Ευρώπης (Ρουμανία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Λετονία, Κροατία και Ιρλανδία), με σκοπό να αναδειχθούν οι δυνατότητες της προτεινόμενης μεθοδολογίας στο σύνολό της, αποκαλύπτοντας επίσης ορισμένους από τους περιορισμούς της.