Προσδιορισμός της σχέσης TH1 τύπου / TH2 τύπου κυτταροκινών και του οξειδωτικού stress σε κιρρωτικούς ασθενείς

Abstract

Background The aim of the study was to investigate the effect of propranolol on systemic oxidative stress and endotoxemia in patients with liver cirrhosis and clinically significant portal hypertension evidenced by the presence of esophageal varices. Methods Fourteen patients with liver cirrhosis and esophageal varices, not previously been treated with non-selective beta-blockers (NSBB), were prospectively started on propranolol and followed up for three months. Serum early and late lipid peroxidation products (lipid hydroperoxides [LOOH] and malondialdehyde [MDA], respectively), IFN- γ and IL-10 levels and endotoxin concentrations in peripheral blood were measured. Fourteen age- and sex-matched healthy individuals were used as controls. Results Patients with liver cirrhosis presented significantly higher systemic oxidative stress and endotoxin concentrations compared to healthy controls (P<0.001). Propranolol treatment for one month significantly reduced serum MDA (P<0.05), LOOH (P<0.01), and endotoxin levels(P<0.01) compared to pre-treatment values, whilst LOOH reached control levels. At three months of propranolol treatment, serum LOOH did not differ significantly from the one-month values, whilst serum endotoxin and MDA levels were further reduced between 3- and 1-month period (P<0.05 and P<0.01, respectively), with the latter reaching control levels. Amelioration of systemic endotoxemia at the one- and three-month follow-up intervals (compared to pre-treatment values) was not correlated with the respective reductions in serum MDA and LOOH. Αt last, propranolol possibly has an influence in cirrhotic patients’ immune system , by the tendency to increase IL-10 levels from the first month of propranolol administration. Conclusions This is the first study to show that NSBB treatment in liver cirrhosis exerts a significant systemic antioxidant action. This effect seems to be, at least partly, independent of their beneficial effects on intestinal barrier function and endotoxemia.

Ιστορικό. Ο σκοπός της μελέτης ήταν να διερευνήσει την επίδραση της προπρανολόλης στο συστηματικό οξειδωτικό στρες, στις κυτταροκίνες και την ενδοτοξιναιμία σε ασθενείς με κίρρωση του ήπατος και κλινικά σημαντική πυλαία υπέρταση που αποδεικνύεται από την παρουσία κιρσών του οισοφάγου. Μέθοδοι. Δεκατέσσερις ασθενείς με κίρρωση του ήπατος και κιρσούς οισοφάγου, που δεν έχουν λάβει προηγούμενη θεραπεία με μη εκλεκτικούς β-αναστολείς (NSBB), έλαβαν θεραπεία με προπρανολόλη (ακολουθώντας τις κλινικές προϋποθέσεις για την έναρξη b-blocker βάσει διεθνών οδηγιών) και παρακολουθούνταν για διάστημα τριών μηνών. Μετρήθηκαν προϊόντα πρώιμης και όψιμης λιπιδικής υπεροξείδωσης ορού (υδρουπεροξείδια λιπιδίων [LOOH] και μαλονδιαλδεΰδης [MDA], αντίστοιχα), συγκεντρώσεις IFN-γ και IL-10 και συγκεντρώσεις ενδοτοξίνης στο περιφερικό αίμα. Δεκατέσσερα υγιή άτομα με αντιστοιχία ηλικίας και φύλου χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρες. Αποτελέσματα. Οι ασθενείς με κίρρωση του ήπατος παρουσίασαν σημαντικά υψηλότερο συστηματικό οξειδωτικό στρες και συγκεντρώσεις ενδοτοξίνης σε σύγκριση με τους υγιείς μάρτυρες (P<0,001). Η θεραπεία με προπρανολόλη για ένα μήνα μείωσε σημαντικά τα επίπεδα MDA ορού (P<0,05), LOOH (P<0,01) και ενδοτοξινών (P<0,01) σε σύγκριση με τις τιμές πριν από τη θεραπεία, ενώ το LOOH έφτασε σε επίπεδα υγιών μαρτύρων. Στους τρεις μήνες της θεραπείας με προπρανολόλη, το LOOH ορού δεν διέφερε σημαντικά από τις τιμές του ενός μήνα, ενώ τα επίπεδα ενδοτοξίνης και MDA στον ορό μειώθηκαν περαιτέρω μεταξύ 3 και 1 μηνών (P<0,05 και P<0,01)αντίστοιχα, με το τελευταίο να φτάνει σε επίπεδα υγιών μαρτύρων. Βελτίωση της συστημικής ενδοτοξιναιμίας σε μεσοδιαστήματα παρακολούθησης ενός και τριών μηνών (σε σύγκριση με τις τιμές πριν από τη θεραπεία) δεν συσχετίστηκε με τις αντίστοιχες μειώσεις του MDA και του LOOH ορού. Τέλος, η προπρανολόλη πιθανά ασκεί μία επίδραση στην ανοσιακή απάντηση των κιρρωτικών ασθενών, μέσω μικρής τάσης αύξησης της IL-10 τον πρώτο μήνα θεραπείας. Αυτή είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει ότι η θεραπεία με NSBB στην κίρρωση του ήπατος ασκεί σημαντική συστηματική αντιοξειδωτική δράση. Αυτή η επίδραση φαίνεται να είναι, τουλάχιστον εν μέρει, ανεξάρτητη από τις ευεργετικές επιδράσεις στη λειτουργία του εντερικού φραγμού και στην ενδοτοξιναιμία.