Συναλλαγές της ανώνυμης εταιρίας με συνδεδεμένα μέρη

Abstract

The subject of the doctoral dissertation is the transactions of SA company (Société Anonyme) with related parties, as defined by the provisions of Articles 99-101 of Law 4548/2018. The provisions of these articles, adopting the regulations of Directive 2017/828/EU, aim, on the one hand, at the simpler, faster, and more efficient operation of the company, so that it can meet modern business needs, which make transactions with related parties necessary, particularly among companies belonging to the same group of companies, and, on the other hand, at transparency and supervision of these transactions with individuals, who can exert control or undue influence on the company and promote personal interests to the detriment of the interests of the company, its shareholders, and third parties. This specific dissertation is structured into eight chapters. The first chapter examines the duties of the company's board of directors, as determined by Law 4548/2018 and Law 4706/2020 on the corporate governance of SA companies, and the role of shareholders in the supervision and control of the company. The second chapter briefly presents the existing literature and articles on Article 23a of Law 2190/1920, which regulated the transactions of the SA company with related parties for about a hundred years, as the overview of the views formed by legal theory and case law in the application of the provisions of this article contributes to a better interpretation and analysis of the provisions of Articles 99-101 of Law 4548/2018. In the following three chapters, the provisions of Articles 99-101 of Law 4548/2018 are interpreted, analyzed in detail, and evaluated, and the subjective and objective scope of application of these regulations is determined. Particularly highlighted are the significant innovations of these regulations compared to those of the previous Article 23a, such as the unified approach to all transactions of the company with related parties, the absence of an absolute prohibition of any transactions, even loans, the approval of these transactions primarily by the company's board of directors, and the establishment of disclosure obligations. Differences from the provisions of Article 9c of Directive 2017/828/EU are also evaluated, such as the absence of the concept of a material transaction. Moreover, significant ambiguities are identified in the wording of the provisions, especially those concerning disclosure obligations. Finally, in the sixth chapter, the regulations for transactions of the company with its sole shareholder are examined, in the seventh chapter, the sanctions, civil and criminal, imposed by the provisions of Law 4548/2018 when the regulations for transactions of the company with related parties are not complied with are discussed, and in the last chapter, findings and conclusions arising from the study of the subject are formulated, and specific proposals are submitted on certain points of the provisions.

Αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής αποτελούν οι συναλλαγές της ανώνυμης εταιρίας με συνδεδεμένα μέρη, όπως αυτές καθορίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 99-101 του νόμου 4548/2018. Οι διατάξεις αυτών των άρθρων, υιοθετώντας τις ρυθμίσεις της Οδηγίας 2017/828/ΕΕ, αποβλέπουν αφενός στην απλούστερη, ταχύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία της εταιρίας, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες επιχειρηματικές ανάγκες, που καθιστούν αναγκαίες τις συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη, ιδιαίτερα μεταξύ εταιριών που ανήκουν στον ίδιο όμιλο επιχειρήσεων, και αφετέρου στη διαφάνεια και εποπτεία αυτών των συναλλαγών με πρόσωπα, φυσικά και νομικά, που μπορούν να ασκήσουν έλεγχο ή αθέμιτη επιρροή στην εταιρία και να προτάξουν κατά τις συναλλαγές αυτές προσωπικά συμφέροντα σε βάρος των συμφερόντων της εταιρίας, των μετόχων της και τρίτων προσώπων. Η συγκεκριμένη διατριβή διαρθρώνεται σε οκτώ κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο εξετάζονται τα καθήκοντα του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας, όπως αυτά καθορίζονται από τον νόμο 4548/2018 και τον νόμο 4706/2020 για την εταιρική διακυβέρνηση των ανώνυμων εταιριών, και ο ρόλος των μετόχων στην εποπτεία και τον έλεγχο της εταιρίας. Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται με συντομία η υπάρχουσα βιβλιογραφία και αρθογραφία για το άρθρο 23α Κ.Ν. 2190/1920, που ρύθμιζε για εκατό περίπου χρόνια τις συναλλαγές της ανώνυμης εταιρίας με συνδεδεμένα μέρη, επειδή η επισκόπηση των απόψεων που διαμορφώθηκαν από τη νομική θεωρία και τη νομολογία κατά την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του άρθρου συμβάλλει στην καλύτερη ερμηνεία και ανάλυση των διατάξεων των άρθρων 99-101 ν. 4548/2018. Στα τρία επόμενα κεφάλαια ερμηνεύονται, αναλύονται διεξοδικά και αξιολογούνται οι ρυθμίσεις των άρθρων 99-101 ν. 4548/2018 και προσδιορίζονται το υποκειμενικό και αντικειμενικό πεδίο εφαρμογής αυτών των ρυθμίσεων. Ιδιαίτερα επισημαίνονται οι μεγάλες καινοτομίες αυτών των ρυθμίσεων σε σχέση με αυτές του προισχύσαντος άρθρου 23α, όπως είναι ο ενιαίος τρόπος αντιμετώπισης όλων των συναλλαγών της εταιρίας με συνδεδεμένα μέρη, η απουσία απόλυτης απαγόρευσης οποιωνδήποτε συναλλαγών, ακόμα και δανειακών, η έγκριση αυτών των συναλλαγών κυρίως απο το διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας και η θέσπιση υποχρεώσεων δημοσιότητας. Αξιολογούνται, επίσης, οι διαφοροποιήσεις αυτών των ρυθμίσεων σε σχέση με τις ρυθμίσεις του άρθρου 9γ της Οδηγίας 2017/828/ΕΕ, όπως η απουσία της έννοιας της σημαντικής συναλλαγής. Επιπλέον, εντοπίζονται σημαντικές ασάφειες στη διατύπωση των διατάξεων, ιδιαίτερα σε αυτές που αφορούν στις υποχρεώσεις δημοσιότητας. Τέλος, στο έκτο κεφάλαιο εξετάζονται οι ρυθμίσεις για τις συναλλαγές της εταιρίας με τον μοναδικό της μέτοχο, στο έβδομο οι κυρώσεις, αστικές και ποινικές, που επιβάλλονται από τις διατάξεις του νόμου 4548/2018, όταν δεν τηρούνται οι ρυθμίσεις για τις συναλλαγές της εταιρίας με συνδεδεμένα μέρη, και στο τελευταίο κεφάλαιο διατυπώνονται διαπιστώσεις και συμπεράσματα που προκύπτουν απο την μελέτη του θέματος και υποβάλλονται και συγκεκριμένες προτάσεις επί ορισμένων σημείων των διατάξεων.