Η παρωδία στην τέχνη της Βοιωτίας κατά την αρχαϊκή και κλασική περίοδο: εικονογραφική και ανθρωπολογική προσέγγιση

Abstract

With this thesis, the boeotian iconographical humor of the archaic and classical times is examined in its entirety. Its function with Bakhtin's carnival theory allows a deeper understanding of it from an anthropological point of view as well. This osmosis, original for the classical archaeology, also unites the link between the comastic tradition and the kabiric figures, which were generally and vaguely considered to be related. The character and technical elements of the kabiric workshops are delineated through new to the research allusions and attributions. New additions of vases to the long list of the kabiric ones demonstrate that the workshop of the Kabiros painter used many techniques, such as the red-figure, the Six and the silhouette, while until now it was believed that only the black-figure and partially the silhouette possessed and applied. Depictions questioned for their authenticity are analyzed iconographically and proved to be ancient. For the first time in the research of boeotian vases and figurines, fairy-tale motifs are recorded. These, along with the Bakhtinian theory, contribute to the definition of the youth-related cultic rites of the Kabirion of Thebes, in which, as never before, it is proposed with valid arguments that the mythical ancestors played an important role. The extensive parallelism between kabiric and attic on choes depictions confirms the relationship between the two, known from earlier studies, which indicates the kinship of the Kabirion and attic Anthesteria festivals. With the iconographical examination of the kabiric vases and figurines, found in the sanctuary, answers are also given regarding whether there were mystical and theatrical events in the Kabirion during the classical period.

Με τη διατριβή αυτήν εξετάζεται στο σύνολό του το βοιωτικό εικονιστικό χιούμορ των αρχαϊκών και κλασικών χρόνων. Η συνάρτησή του με τη θεωρία του καρναβαλιού του Μπαχτίν επιτρέπει τη βαθύτερη κατανόηση του και από ανθρωπολογικής πλευράς. Η πρωτότυπη για τα δεδομένα της κλασικής αρχαιολογίας αυτή ώσμωση ενώνει και τον κρίκο μεταξύ της κωμαστικής παράδοσης και των καβιρικών μορφών, που γενικώς και αορίστως θεωρούνταν πως σχετίζονταν. Ο χαρακτήρας και τα τεχνοτροπικά στοιχεία των καβιρικών εργαστηρίων σκιαγραφούνται μέσα από καινούργιες για την έρευνα αναγωγές και αποδόσεις. Νέες προσθήκες αγγείων στον μακρύ κατάλογο των καβιρικών καταδεικνύουν πως το εργαστήριο του Ζ. του Καβίρου χρησιμοποιούσε πολλές τεχνικές, όπως την ερυθρόμορφη, τη Σιξ και την ημιμελανόμορφη, ενώ μέχρι πρότινος πιστευόταν πως μόνο τη μελανόμορφη και εν μέρει την ημιμελανόμορφη κατείχε και εφάρμοζε. Αμφισβητούμενες για τη γνησιότητά τους παραστάσεις αναλύονται εικονογραφικά και αποδεικνύονται αρχαίες. Για πρώτη φορά στην έρευνα της βοιωτικής αγγειογραφίας και ειδωλοπλαστικής καταγράφονται παραμυθικά μοτίβα. Αυτά μαζί με την μπαχτινική θεωρία συντελούν στη διαγραφή του σχετικού με τους εφήβους λατρευτικού τυπικού του Καβιρίου των Θηβών, στο οποίο, όπως ποτέ πριν, προτείνεται με βάσιμα επιχειρήματα πως σημαντικό ρόλο έπαιζαν οι μυθικοί πρόγονοι. Ο εκτεταμένος παραλληλισμός καβιρικών και αττικών σε χόες παραστάσεων επιβεβαιώνει τη γνωστή από παλαιότερες μελέτες σχέση των δύο, η οποία δηλώνει τον παραπλήσιο χαρακτήρα των εορτών του Καβιρίου και των αττικών Ανθεστηρίων. Με την εικονιστική εξέταση των καβιρικών αγγείων και ειδωλίων, που βρέθηκαν στο ιερό, δίνονται, επιπλέον, απαντήσεις αναφορικά με τον αν στο Καβίριο υπήρχαν μυστηριακά και θεατρικά δρώμενα την κλασική περίοδο.