Από τον αγροτικό στον αστικό χώρο: ζωή στο περιθώριο, στα διηγήματα του Δημοσθένη Βουτυρά

Abstract

This thesis has been focused on the research of the literary characters in the short stories of Dimosthenis Voutiras, one of the pioneer literary writers of his generation. More specifically, the explanatory interest turned to the characters which have been socially marginalised. These characters are depicted in short stories that cover a chronological period from the beginning of the author’s writing presence and ends at the middle of the Interwar Era. This thesis has been developed methodologically by utilising textual and extratextual criteria, making use of hermeneutic tools from narratology as well as from the scientific field of sociology. More precisely, the theoretical compass of the thesis was a narrative approach which is based on the wider theoretical framework of Gerard Genette, but also the typology of Dorrit Cohn about a research regarding the conscience of the fictional characters throughout a more stylistic type of analysis. In addition to this, vital findings regarding the depiction of the characters were emerged from the use of Mikhail Bakhtin's theory about dialogism and his conclusions concerning elements of Carnival. Furthermore, the approach to the behaviour and the identity of the socially marginalised characters, as they are attributed by the author, was achieved through cultural studies, and more particularly through the theoretical studies of Pierre Bourdieu regarding the life models of the popular (lower) class. As far as the categorisation of the characters is concerned, the typology which was used throughout the thesis was mainly that of Shlomith Rimmon – Kenan. The conclusions regarding the attribution of the social imprint and the political and philosophical ideas of the characters, place those characters into the spectrum of verisimilitude.

Η παρούσα διατριβή επικεντρώθηκε στη μελέτη των λογοτεχνικών χαρακτήρων στα διηγήματα του Δημοσθένη Βουτυρά. Πιο συγκεκριμένα, το ερμηνευτικό ενδιαφέρον στράφηκε στους χαρακτήρες του κοινωνικού περιθωρίου, όπως αυτοί αποτυπώνονται σε διηγήματα που καλύπτουν χρονικά μια περίοδο από την αρχή της συγγραφικής παρουσίας του λογοτέχνη ως τα μέσα της μεσοπολεμικής περιόδου. Μεθοδολογικά η διατριβή αναπτύχθηκε αξιοποιώντας κειμενικά και εξωκειμενικά κριτήρια, με ερμηνευτικά εργαλεία από την αφηγηματολογία αλλά και το επιστημονικό πεδίο της κοινωνιολογίας. Πιο ειδικά, θεωρητικές πυξίδες αποτέλεσαν, η αφηγηματολογική προσέγγιση βάσει του ευρύτερου θεωρητικού σχήματος του Gerard Genette και η τυπολογία της Dorrit Cohn για τη μελέτη της συνείδησης των μυθοπλαστικών προσώπων σε μια πιο υφολογικού τύπου ανάλυση, ενώ σημαντικά ευρήματα για την αποτύπωση των χαρακτήρων αναδύθηκαν από την αξιοποίηση της θεωρίας του Bakhtin για τη διαλογικότητα και των συμπερασμάτων του σχετικά με το καρναβαλικό στοιχείο. Επιπλέον, η προσέγγιση της συμπεριφοράς και της ταυτότητας των περιθωριακών χαρακτήρων όπως τους αποδίδει ο συγγραφέας έγινε μέσω των πολιτισμικών σπουδών και ειδικότερα των θεωρητικών μελετών του Pierre Bourdieu, αναφορικά με τα μοντέλα ζωής της λαϊκής τάξης. Για την κατηγοριοποίηση των χαρακτήρων χρησιμοποιήθηκε κυρίως το μοντέλο της Shlomith Rimmon – Kenan. Τα συμπεράσματα σχετικά με την απόδοση του κοινωνικού αποτυπώματος, των πολιτικών και φιλοσοφικών ιδεών, τοποθετούν τους χαρακτήρες του Βουτυρά στο φάσμα της ρεαλιστικής αφήγησης.