Επιχειρηματικότητα και Κοινωνικό Κεφάλαιο στην Ελλάδα: μικροοικονομικές και χωρικές επιπτώσεις

Abstract

Social capital is a concept that is considered more theoretical and less empirical and that has been defined in many different ways in recent decades. Studies highlight the importance of networks for the development of entrepreneurship at local and supra-local level, with the consequence that social capital is a network phenomenon. In these terms, the existence of a structured social capital, i.e. a solidarity-based civil society, facilitates the inflow of economic capital and then facilitates the sustainability of investments for the benefit of the community. Our basic hypothesis is that entrepreneurship, as a phenomenon of geographical (regional) diversification, is positively related to social capital. We assume that the type and degree of integration of entrepreneurship in an area is structured in proportion to the interaction between social capital and other factors that drive entrepreneurship. In this regard, it is necessary to consider the business examples promoted by specific civil societies through their given sociocultural environment.The present study includes the identification of microspatial interactions that are considered to be determinants of regional business activity. This knowledge is important because it is an under-studied area, although it is vital for policy-making, while a fuller understanding of the characteristics of the entrepreneurial culture of a region of a country will allow political initiatives to target policy actions to mitigate some of the disadvantages and promote all the characteristics that can promote the private enterprise, innovation and regional development.

Το κοινωνικό κεφάλαιο είναι μια έννοια που θεωρείται περισσότερο θεωρητική και λιγότερο εμπειρική και που έχει οριστεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Οι περισσότερες εμπειρικές μελέτες έχουν χρησιμοποιήσει μέχρι σήμερα μεθοδολογίες για τη μέτρηση του κοινωνικού κεφαλαίου που επικεντρώνονται κυρίως σε ερωτήσεις σχετικά με την εμπιστοσύνη και τη συμμετοχή σε ομάδες και κοινωνικά δίκτυα. Μελέτες αναδεικνύουν τη σημασία των δικτύων για την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας σε τοπικό αλλά και υπερτοπικό επίπεδο, με συνέπεια, το κοινωνικό κεφάλαιο να αποτελεί φαινόμενο δικτύου. Στο πλαίσιο αυτό, η παρουσία δομημένου κοινωνικού κεφαλαίου, μιας συνεκτικής κοινωνίας των πολιτών, διευκολύνει την εισροή χρηματοοικονομικού κεφαλαίου, το οποίο με τη σειρά του προάγει τη βιωσιμότητα των επενδύσεων προς όφελος της κοινωνίας. Θεωρούμε ως κύρια υπόθεση ότι η επιχειρηματικότητα, ως φαινόμενο γεωγραφικής (περιφερειακής) διαφοροποίησης, σχετίζεται θετικά με το κοινωνικό κεφάλαιο. Υποθέτουμε ότι το είδος και ο βαθμός ολοκλήρωσης της επιχειρηματικότητας σε μια περιοχή δομείται κατ’ αναλογία με την αλληλεπίδραση μεταξύ του κοινωνικού κεφαλαίου και άλλων παραγόντων που οδηγούν την επιχειρηματικότητα. Από αυτή την άποψη, είναι απαραίτητο να εξεταστούν τα επιχειρηματικά παραδείγματα που προωθούνται από συγκεκριμένες κοινωνίες των πολιτών μέσω του δεδομένου κοινωνικοπολιτικού περιβάλλοντός τους. Η παρούσα μελέτη περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των μικροχωρικών αλληλεπιδράσεων που θεωρούνται καθοριστικοί παράγοντες της περιφερειακής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αυτή η γνώση είναι σημαντική διότι η περιφερειακή επιχειρηματική δραστηριότητα αποτελεί μια υπομελετημένη περιοχή, παρότι είναι ζωτικής σημασίας για τη χάραξη πολιτικής, ενώ η πληρέστερη κατανόηση των χαρακτηριστικών της επιχειρηματικής κουλτούρας μιας περιοχής μιας χώρας θα επιτρέψει στις πολιτικές πρωτοβουλίες να στοχεύουν δράσεις πολιτικής για να μετριάσουν ορισμένα από τα μειονεκτήματα και να προωθήσουν όλα τα χαρακτηριστικά που μπορούν να προωθήσουν την ιδιωτική επιχείρηση, την καινοτομία και την περιφερειακή ανάπτυξη.