Συσχέτιση των αδιποκινών και μυοκινών του ορού με τη γλυκαιμική ρύθμιση και την εμφάνιση πρώιμης αθηροσκλήρωσης και μακροαγγειοπάθειας σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1

Abstract

Purpose: White adipose tissue is known to be an endocrine organ that produces and secretes a variety of bioactive peptides known as adipokines. Skeletal muscles, in conjunction with adipose tissue, has also recently been recognized as an endocrine organ that secretes biomolecules, myokines, which modify metabolism. The aim of this study was to investigate the relationship between serum adipokines and myokines levels in a specific group of patients, such as type 1 diabetics patients, both with insulin resistance and the ability to regulate glycemia in the disease, as well as with the onset of early atherosclerosis and macroangiopathy. Methods: A cross-sectional study was performed in the Diabetes Outpatient Clinic of Hippokrateion General Hospital, Thessaloniki, Greece. Sixty T1DM patients (30 women, mean age 38.8±10.6 years, mean duration of diabetes 17.4±9.9 years) were included. Plasma adiponectin, leptin, resistin, and irisin, carotid intima-media thickness (cIMT), and arterial stiffness (pulse wave velocity, PWV/ SpygmoCor CP System and Mobil-O-Graph 24h PWA) were evaluated. Established cardiovascular risk factors and other patient characteristics including disease duration, medication, and micro- macrovascular complications were recorded.Results: The only adipokine that showed a direct correlation with insulin resistance was adiponectin. Its levels were higher in patients with low insulin resistance, as it was negatively correlated with total insulin dose (r = -0.58, p <0.001) and insulin units / body weight (r =-0.40, p = 0.002), while showed a positive correlation with eGDR (r = 0.35, p = 0.006). Overweight patients with T1DM had significantly higher levels of leptin (14195 vs. 4810 pg/mL, p = 0.002) and resistin (9.25 vs. 7.00 ng/mL, p = 0.039) than patients of normal weight. The exact opposite was found for adiponectin, with its levels being higher in patients with normal weight (10.67 vs. 6.19 μg/mL, p = 0.003), while no difference was observed in irisin levels (p = 0.538).No statistically significant association, between serum adipokine and myokine levels ,with macroangiopathy markers, IMT and PWV, was identified.Adiponectin levels were lower in patients with systolic (r = 0.58, p <0.001) and diastolic (r = -0.56, p <0.001) hypertension, in contrast to resistin which was significantly higher in patients with both systolic (r = 0.42, p = 0.001) and diastolic (r = 0.29, p = 0.024) hypertension. Regarding microvascular complications, there was a positive correlation between serum adiponectin levels and the presence of retinopathy (median = 16.69, IQR = 9.29-24.07, p = 0.007). Moreover, irisin levels showed a positive correlation with the degree of albuminuria (AC ratio, mg/g), (rs=0.30, p=0.021), and resistin levels with the presence of microalbuminuria (AC≥30) (median = 11.10, IQR = 8.28-16.38, p=0.026).Conclusions: Obese patients with T1DM showed a disturbed adipokine profile, in the form of significantly increased leptin and resistin levels and decreased adiponectin concentrations compared to normal weight patients. Only adiponectin was found to be associated with glycemic resistance in patients with T1DM. Regarding microvascular complications, a positive correlation was found between serum adiponectin and the presence of retinopathy and between irisin and resistin with the presence of albuminuria. No strong direct correlation was found between adipokine levels and markers of early atherosclerosis and macroangiopathy.

Σκοπός: Είναι γνωστό, ότι ο λευκός λιπώδης ιστός αποτελεί ένα ενδοκρινικό όργανο, που παράγει και εκκρίνει μια ποικιλία βιοδραστικών πεπτιδίων, γνωστών ως αδιποκίνες. Οι σκελετικοί μυς, σε αντιστοιχία με το λιπώδη ιστό, έχουν επίσης πρόσφατα αναγνωριστεί ως ένα ενδοκρινικό όργανο που εκκρίνει βιομόρια, τις μυοκίνες, τα οποία τροποποιούν το μεταβολισμό. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της σχέσης των επιπέδων αδιποκινών και μυοκινών του ορού σε μια ειδική κατηγορία ασθενών, όπως οι διαβητικοί τύπου 1, τόσο με την αντίσταση στην ινσουλίνη και την ικανότητα ρύθμισης της γλυκαιμίας στη νόσο, όσο και με την εμφάνιση πρώιμης αθηροσκλήρωσης και μακροαγγειοπάθειας. Μέθοδοι: Πραγματοποιήθηκε μελέτη χρονικής στιγμής στο διαβητολογικό ιατρείο της Β΄ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν 60 ασθενείς με ΣΔ1 (30 γυναίκες, μέση ηλικία 38,8+10,6 έτη, μέση διάρκεια διαβήτη 17,4+9,9 έτη). Αξιολογήθηκαν η αδιπονεκτίνη, η λεπτίνη, η ρεζιστίνη και η ιριζίνη πλάσματος, το πάχος του έσω χιτώνα της καρωτιδικής αρτηρίας (cIMT) και η αρτηριακή σκληρία (ταχύτητα σφυγμικού κύματος, σύστημα SpygmoCor@ CP system και Mobil-O-Graph 24h PWA). Έγινε καταγραφή των καθιερωμένων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου και των λοιπών χαρακτηριστικών των ασθενών, συμπεριλαμβανομένων της διάρκειας της νόσου, της θεραπευτικής αγωγής και των μικρο-μακρο αγγειακών επιπλοκών.Αποτελέσματα: Η μόνη αδιποκίνη που έδειξε άμεση συσχέτιση με την αντίσταση στην ινσουλίνη ήταν η αδιπονεκτίνη. Τα επίπεδά της ήταν υψηλότερα σε ασθενείς με χαμηλή αντίσταση στην ινσουλίνη, καθώς συσχετίστηκε αρνητικά με τη συνολική δόση ινσουλίνης (r= -0,58, p <0,001) και τις μονάδες ινσουλίνης / σωματικό βάρος (r=-0,40, p=0,002), ενώ εμφάνισε θετική συσχέτιση με το eGDR (r= 0,35,p = 0,006).Οι υπέρβαροι ασθενείς με ΣΔ1 είχαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα λεπτίνης (14.195 έναντι 4.810 pg/ml, p=0.002) και ρεζιστίνης (9.25 έναντι 7.00 ng/ml, p=0.039) σε σχέση με τους ασθενείς με φυσιολογικό βάρος. Το αντίθετο ακριβώς βρέθηκε να ισχύει για την αδιπονεκτίνη, με τα επίπεδά της να είναι υψηλοτέρα στους ασθενείς με φυσιολογικό βάρος (10.67 έναντι 6.19 μg/ml, p=0.003), ενώ καμιά διαφορά δεν παρατηρήθηκε στα επίπεδα της ιριζίνης (p=0.538). Δεν παρατηρήθηκε καμία στατιστικά σημαντική συχέτιση, μεταξύ των επιπέδων των αδιποκινών και μυοκινών ορού, με τους δείκτες μακροαγγειοπάθειας ΙΜΤ και PWV. Τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης ήταν χαμηλότερα σε ασθενείς με συστολική (r=0,58, p <0,001) και διαστολική (r=-0,56, p <0,001) υπέρταση, σε αντίθεση τη ρεζιστίνη που ήταν σημαντικά υψηλότερα στους ασθενείς με παρουσία τόσο συστολικής (r=0,42, p=0,001) όσο και διαστολικής (r=0,29, p=0,024) υπέρτασης. Όσον αφορά στις μικραγγειακές επιπλοκές, υπήρχε θετική συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων αδιπονεκτίνης στον ορό και της ύπαρξης αμφιβληστροειδοπάθειας (διάμεσος = 16,69, IQR = 9,29-24,07, p = 0,007). Επίσης, τα επίπεδα της ιριζίνης εμφάνισαν θετική συσχέτιση με το βαθμό της λευκωματουρίας (AC ratio, mg/g), (rs=0.30, p=0,021), όπως και τα επίπεδα της ρεζιστίνης συσχετίστηκαν θετικά με την παρουσία μικρολευκωματουρίας (AC≥30) (διάμεσος = 11,10, IQR = 8,28-16,38, p = 0,026). Συμπεράσματα: Οι παχύσαρκοι ασθενείς με ΣΔ1 παρουσίασαν διαταραγμένο προφίλ αδιποκινών, με τη μορφή σημαντικά αυξημένων επιπέδων λεπτίνης και ρεζιστίνης και μειωμένων συγκεντρώσεων αδιπονεκτίνης, σε σύγκριση με τους ασθενείς κανονικού βάρους. Μόνο η αδιπονεκτίνη βρέθηκε να σχετίζεται με την αντίσταση στην ινσουλίνη σε ασθενείς με ΣΔ1. Όσον αφορά στις μικροαγγειακές επιπλοκές, διαπιστώθηκε θετική συσχέτιση μεταξύ αδιπονεκτίνης στον ορό και της ύπαρξης αμφιβληστροειδοπάθειας και της ιριζίνης και ρεζιστίνης με τη παρουσία λευκωματουρίας. Δεν εντοπίστηκε ισχυρή άμεση συσχέτιση μεταξύ των επιπέδων των αδιποκινών και των δεικτών πρώιμης αθηροσκλήρωσης και μακροαγγειοπάθειας.