The effect of diabetes mellitus type II on cognitive functions of patients: evaluation of risk for cognitive impairment

Abstract

The issue of the adverse impact of T2DM on cognitive skills has been predominantly investigated in older age. Still, there has been recently a growth in literature, suggesting that even middle-aged diabetic populations demonstrate cognitive deficits. The present study aims at evaluating the severity of cognitive impairment in T2DM subjects of middle age (50-60 years) in comparison to age-matched, non-diabetic controls. Possible differentiations with regards to cognitive abilities will delineate whether diabetes constitutes a risk factor for cognitive impairment. Furthermore, type of diabetes treatment followed as well as disease features will be appraised, in terms of whether they determine cognitive performance. Blood parameters (FBG, HbA1c, WBCs, and IL-1β) were analyzed, considering the contributory role of hyperglycemia and inflammation in T2DM-mediated cognitive deterioration. In addition, lipid values (TC, LDL-C, HDL-C, and TG) were measured in order to elucidate the extent to which metabolic lipid profile influences cognitive functions. Comparisons between the study groups revealed considerable differences between controls and T2DM participants. These refer to the vast majority of cognitive tasks, covering a wide range of cognitive domains. Diabetics exemplified significant impairment, in relation to attention span, executive skills (planning, problem-solving, cognitive flexibility, working memory), information processing speed, and psychomotor efficiency. Decrements in the diabetes context were further observed in the domains of verbal learning and retention, verbal memory (short-term and episodic one), delayed visual and incidental memory, as well as visuoconstructional praxis. Language skills, namely receptive vocabulary, naming capacity besides receptive and expressive syntactic abilities were found attenuated in diabetic subjects. Phonemic verbal fluency was affected to a less extent. Pertaining to emotional sphere, diabetes, as a disease appeared to have noteworthy repercussions on severity of anxiety and depression symptoms. The effect of diabetes treatment was established as a crucial factor, influencing performance on cognitive tasks. Notably, diabetics in insulin use and those in combined treatment exemplified the greatest deficits. The aforesaid T2DM subgroups displayed longer duration of diabetes, higher mean HbA1c values, and inadequate disease control when compared with per os-treated patients. Thus, severity of diabetes (apropos of disease duration and control) were deemed significant parameters as respects cognitive impairment. Yet, study results indicated that WBCs and IL-1β, as inflammatory markers, could be potential determinants of cognitive performance, since they were higher in diabetic participants relative to controls. Concerning the putative significance of metabolic lipid profile on T2DM-associated cognitive decline, further examination is required for the purpose of reaching valid and reliable conclusions. It remains to be elucidated with future research.

Το θέμα της δυσμενής επίδρασης του Σ.Δ-ΙΙ στις γνωστικές ικανότητες έχει κατά κύριο λόγο διερευνηθεί στις μεγαλύτερες ηλικίες. Εντούτοις, έχουν αυξηθεί τελευταία οι βιβλιογραφικές αναφορές που υποδεικνύουν ότι ακόμη και διαβητικοί πληθυσμοί μέσης ηλικίας εμφανίζουν γνωστικά ελλείμματα. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αξιολόγηση της σοβαρότητας της γνωστικής έκπτωσης σε Σ.Δ-ΙΙ άτομα της μέσης ηλικίας (50-60 έτη) συγκριτικά με μη διαβητικούς μάρτυρες της ιδίας ηλικιακής ομάδας. Πιθανές διαφοροποιήσεις τους όσον αφορά τις γνωστικές δεξιότητες θα αποσαφηνίσουν εάν η νόσος του διαβήτη αποτελεί παράγοντα κινδύνου, που προδιαθέτει σε γνωστική έκπτωση. Επιπλέον, το είδος της φαρμακευτικής αγωγής που ακολουθείται στον Σ.Δ-ΙΙ όπως και κλινικά χαρακτηριστικά της νόσου θα αξιολογηθούν σχετικά με την πιθανή συμβολή τους στην γνωστική απόδοση. Έγινε ανάλυση των επιπέδων αιματολογικών παραμέτρων (FBG, HbA1c, WBCs και IL-1β) λαμβάνοντας υπόψιν το ρόλο που διαδραματίζει η υπεργλυκαιμία και η φλεγμονή στην διαμεσολαβούμενη από τον Σ.Δ-ΙΙ γνωστική εξασθένιση. Επίσης, προσδιορίστηκαν οι τιμών των λιπιδίων (TC, LDL-C, HDL-C και TG) προκειμένου να διερευνηθεί ο βαθμός στον οποίον το μεταβολικό λιπιδαιμικό προφίλ επηρεάζει τις γνωστικές λειτουργίες. Οι συγκρίσεις μεταξύ των ομάδων μελέτης έδειξαν αξιοσημείωτες διαφορές μεταξύ μαρτύρων και Σ.Δ-ΙΙ συμμετεχόντων. Αυτές αφορούν την συντριπτική πλειοψηφία των γνωστικών δοκιμασιών, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα γνωστικών τομέων. Οι διαβητικοί παρουσίασαν σημαντική έκπτωση αναφορικά με το εύρος προσοχής, τις εκτελεστικές δεξιότητες (σχεδιασμός, επίλυση προβλημάτων, γνωστική ευελιξία, εργαζόμενη μνήμη), την ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών και την ψυχοκινητική επάρκεια. Στα πλαίσια του διαβήτη παρατηρήθηκαν ακόμη ελλείμματα στους τομείς της λεκτικής μάθησης και διατήρησης αυτής, λεκτικής μνήμης (άμεση και επεισοδιακή), καθυστερημένης οπτικής και παρεμπίπτουσας μνήμης καθώς και σε οπτικοκατασκευαστική ικανότητα. Σχετικά με τις γλωσσικές δεξιότητες, πιο συγκεκριμένα προσληπτικό λεξιλόγιο, κατονομασία όπως και προσληπτικές και εκφραστικές συντακτικές ικανότητες, διαπιστώθηκε ότι ήταν μειωμένες στα διαβητικά άτομα. Η φωνολογική λεκτική ευχέρεια επηρεάσθηκε σε μικρότερο βαθμό. Όσον αφορά τη συναισθηματική σφαίρα, η νόσος του διαβήτη έδειξε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην σοβαρότητα των συμπτωμάτων άγχους και κατάθλιψης. Ο τύπος φαρμακευτικής αγωγής του διαβήτη ήταν καθοριστικός παράγοντας για την απόδοση στις γνωστικές δοκιμασίες. Ιδιαιτέρως οι διαβητικοί σε ινσουλίνη και εκείνοι σε συνδυαστική αντιδιαβητική αγωγή σημείωσαν την μεγαλύτερη γνωστική έκπτωση. Οι προαναφερθείσες διαβητικές υποομάδες εμφάνισαν μεγαλύτερη διάρκεια διαβήτη, υψηλότερες μέσες τιμές HbA1c και ανεπαρκή έλεγχο της νόσου συγκριτικά με τα άτομα σε αγωγή με αντιδιαβητικά δισκία. Συνεπώς, η σοβαρότητα του διαβήτη (διάρκεια και έλεγχος της νόσου) θεωρήθηκαν παράμετροι με σημαντικό αντίκτυπο στην γνωστική εξασθένιση. Παράλληλα, τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι τα λευκά αιμοσφαίρια (WBCs) και η ιντερλευκίνη-1β (IL-1β), ως δείκτες φλεγμονής, θα μπορούσαν να είναι δυνητικά καθοριστικοί παράγοντες για την γνωστική απόδοση, καθώς οι τιμές τους ήταν υψηλότερες στους διαβητικούς συμμετέχοντες εν συγκρίσει με τους μάρτυρες. Αναφορικά με τον πιθανό ρόλο του μεταβολικού λιπιδαιμικού προφίλ στην σχετιζόμενη με τον Σ.Δ-ΙΙ γνωστική έκπτωση, χρήζει περαιτέρω διερεύνησης με σκοπό να διεξαχθούν έγκυρα και αξιόπιστα συμπεράσματα. Το ζήτημα αυτό παραμένει προς εξέταση με μελλοντική έρευνα.