Μελέτη της αιματικής ροής με έγχρωμη απεικονιστική υπερηχογραφία (Color Doppler Imaging, CDI): συσχέτιση με φυσιολογικές και βιοχημικές μεταβολές στο πρόσθιο ημιμόριο του οφθαλμού σε ασθενείς με αποφολιδωτικό σύνδρομο και αποφιλοδωτικό γλαύκωμα

Abstract

Background: Endothelin-1 (ET-1) is the most potent vasoconstrictor in the body. There are reports in the literature correlating plasma levels of ET-1 and its impact on retrobulbar hemodynamics. This study evaluates aqueous humor levels of ET-1 and retrobulbar hemodynamics in patients with exfoliation syndrome (XFS) and exfoliation glaucoma (XFG). Patients and methods: Patients scheduled for cataract surgery were included. Patients were allocated to non-exfoliation non-glaucoma group (controls), XFG and XFS groups. Peak systolic velocity (PSV), end diastolic velocity, and resistivity index of the ophthalmic artery (OA), short posterior ciliary arteries, and central retinal artery (CRA) were determined preoperatively using color Doppler imaging. Aqueous humor samples obtained at the beginning of cataract surgery were analyzed with enzyme-linked immunosorbent assay. Results: Sixty-nine participants of similar age were included (controls: n=24, XFG: n=22, XFS: n=23). Multiple regression analysis showed that ET-1, OA-PSV, OA-resistivity index, CRA-PSV, and CRA-end diastolic velocity were influenced by group but not by sex or age. ET-1 for the XFG group (15.93±2.8 pg/mL) was significantly higher than for the XFS (8.92±2.7 pg/mL) and control (8.44±2.6 pg/mL) groups. The difference in ET-1 titers between the control and XFS groups was not significant. All four hemodynamic parameters affected by group status significantly correlated with ET-1 levels in eyes with XFS. In eyes with XFG, two of the four hemodynamic parameters significantly correlated with ET-1 levels. In control eyes, no correlation between ET-1 and hemodynamic parameters affected by group status was detected. Conclusion:ET-1 aqueous levels in eyes with XFG were significantly higher than those of age-matched controls. Reduced blood flow and increased vascular resistivity were detected in the OA and the CRA in eyes with XFG/XFS. ET-1 levels in eyes with XFG/XFS exhibit a significant correlation with hemodynamic parameters that indicate reduced perfusion.

Εισαγωγή: Η Ενδοθηλίνη-1 (ΕΤ-1) είναι ένας από τους πιο ισχυρούς αγγειοσυσπαστικούς παράγοντες στο ανθρώπινο σώμα. Υπάρχουν βιβλιογραφικά δεδομένα τα οποία συσχετίζουν τα επίπεδα της ΕΤ-1 στο πλάσμα του αίματος με την οπισθοβόλβια αιμοδυναμική. Στην παρούσα μελέτη γίνεται συσχέτιση της οπισθοβόλβιας αιμοδυναμικής και των επιπέδων της ΕΤ-1 στο Υδατοειδές Υγρό σε ασθενείς με Αποφολιδωτικό σύνδρομο και Αποφολιδωτικό Γλαύκωμα. Ασθενείς και μεθοδολογία: Οι ασθενείς που συμμετείχαν στην κλινική αυτή μελέτη ήταν ασθενείς που επρόκειτο να υποβληθούν σε χειρουργείο καταρράκτη και χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: ασθενείς με Αποφολιδωτικό σύνδρομο (XFS) ασθενείς με Αποφολιδωτικό Γλαύκωμα (XFG) και ασθενείς χωρίς κάποια άλλη παθολογία εκτός από τον καταρράκτη (Control). Προεγχειρητικά έγινε η καταγραφή της Μέγιστης συστολικής ταχύτητας (PSV), της Ελάχιστης διστολικής ταχύτητας (EDV) και του δείκτη αντίστασης (RI) στην Κεντρική Αρτηρία του Αμφιβληστροειδή (CRA), την Οφθαλμική Αρτηρία (OA) και τις βραχείες οπίσθιες ακτινοειδείς αρτηρίες (sPCA) με την Έγχρωμη Υπερηχητική Doppler απεικόνιση. Στη συνέχεια έγινε λήψη Υδατοειδούς Υγρού (ΥΥ), διεγχειρητικά, το οποίο αναλύθηκε με τη μέθοδο της ELISA για τον προσδιορισμό των επιπέδων της ΕΤ-1 στο ΥΥ. Αποτελέσματα: 69 ασθενείς συμμετείχαν στην κλινική αυτή μελέτη (controls: n=24, XFG: n=22, XFS: n=23). Η ανάλυση πολλαπλής παλινδρόμησης κατέδειξε ότι τα επίπεδα της ΕΤ-1 στο Υδατοειδές Υγρό καθώς και 4 διαφορετικές παράμετροι της αιμοδυναμικής ροής (OA-PSV, OA-RI, CRA-PSV, CRA-EDV) ήταν σαφώς επηρεασμένες από την ομάδα στην οποία ανήκαν οι ασθενείς και όχι από την ηλικία ή το φύλο τους. Όσον αφορά την ΕΤ-1, σημαντική βρέθηκε η συσχέτιση των επιπέδων της στο ΥΥ ανάμεσα στις τρεις ομάδες (p<0.001). Η ανάλυση Bonferroni μεταξύ των ομάδων κατέδειξε ότι ο μέσος όρος των επιπέδων της ΕΤ-1 για την XFG ομάδα (15.93± 2.8 pg/ml) ήταν σημαντικά μεγαλύτερος σε σύγκριση με την XFS ομάδα (8.92± 2.7 pg/ml) και την ομάδα ελέγχου (8.44± 2.6 pg/ml). Ωστόσο, δεν υπήρξε σημαντική διαφορά ανάμεσα στην ομάδα ελέγχου και την XFS ομάδα. Οι τέσσερις αιμοδυναμικές παράμετροι που επηρεάζονταν από την ομάδα παρουσίασαν θετική συσχέτιση και με τα επίπεδα της ΕΤ-1 στους ασθενείς της ομάδας XFS, ενώ στους ασθενείς της ομάδας XFG οι δυο από τις τέσσερις παραμέτρους είχαν θετική στατιστική συσχέτιση. Στην ομάδα ελέγχου δεν υπήρξε καμία θετική συσχέτιση ανάμεσα στις αιμοδυναμικές παραμέτρους και την ΕΤ-1. Συμπεράσματα: Οι ασθενείς με Αποφολιδωτικό Γλαύκωμα (PXG) είχαν στατιστικά σημαντικά υψηλότερα επίπεδα ΕΤ-1 στο ΥΥ τόσο σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου (Control) όσο και με την ομάδα του Αποφολιδωτικού συνδρόμου (PXS). Μειωμένη ταχύτητα ροής και αυξημένες αντιστάσεις καταγράφηκαν στην Οφθαλμική Αρτηρία και την Κεντρική αρτηρία του αμφιβληστροειδή σε ασθενείς με Αποφολιδωτικό σύνδρομο και Αποφολιδωτικό Γλαύκωμα. Τα επίπεδα της ΕΤ-1 παρουσίασαν επίσης σημαντική συσχέτιση με τις αιμοδυναμικές παραμέτρους στους ασθενείς με Αποφολιδωτικό σύνδρομο και Αποφολιδωτικό Γλαύκωμα ενδεικτικό μειωμένης διήθησης.