Μελέτη της συμμόρφωσης διαβητικών ασθενών σε σχέση με τη θεραπευτική αγωγή

Abstract

The aim of this thesis is to evaluate and study the compliance level of patients with diabetes mellitus with regard to their treatment and other factors that burden the disease.Methodology: The tools used in the study were the Demographics Medical History and Other Data Questionnaire (DMHODQ) (pilot study: Cronbach a 0.81), the Life Events Scale, the Morisky Medication Adherence Scale (MMAS-8) and the Diabetes Quality of Life, DQOL Brief Clinical Inventory – Greek Version (pilot study: Cronbach a 0.95). The evaluation of inflammation included control of pro-inflammatory cytokines (IL6, IL10, TNF-α). 613 patients with diabetes in the area of Korinthos, Greece participated in the randomized sampling study (November 2014 - July 2015), 100 of whom participated in blood sampling and chemical selection molecules laboratory measurements were performed. The data were analyzed with the SPSS 22.0.Results: The majority of participants were male (54.8%), with an average age of 70.70 ± 13.49 years, of low educational attainment (basic education 83.6%) and 19.5% residing in an urban area. 89.4% recorded values above the normal weight and the median HbA1c in the sample was 7.1±0.8 mg/dl. Regarding the presence of concurrent diseases, the prevalence of hypertension, coronary artery disease and dyslipidaemia has become the dominant combination. Almost all participants (99.2%) were insured and the monthly cost of medication was 21.2€±16.5€. All respondents reported low or moderate compliance with prescription medication. The mean cytokine values found in the sample patients were IL6 2,108±1,108 pg/ml, IL-10 0,89±0,13 pg/ml and TNF-α 4.12±0.88 pg/ml. Women showed higher rates of diabetes (10.1 ± 7.6 vs 8.9 ± 6.7, p <0.05), were treated receiving a combination of all methods (16.6% vs 12.2%, p < 0.05), they were more satisfied with their diabetes regulation (3.6 ± 0.8 vs. 3.3 ± 0.8, p <0.05) and had higher levels of compliance than men (2, 8 ± 1.3 vs 3.6 ± 1.8, p & lt; 0.05). Patients living in urban areas had lower levels of IL-6 (p=0.004), fewer diagnosis years (p=0.001) and monitoring (p=0.001), lower HbA1c (p =0.001), more frequent hematologic control (p=0.001), with their life being less affected by diabetes (p=0.001), felt less insecure about the future with regard to the treatment they follow (p=0.001), show lower levels of adherence to drug therapy (p=0.001) and enjoyed better quality of life (p=0.001). Patients who have had diabetes >6 years than those who have suffered from it for 1-5 years showed lower compliance with their medication (2.5±0.5 vs 2.7±0.5, p= 0.001) and enjoyed worse quality of life (40.1±11.2 vs 37.5±9.1, p=0.002). The factors found to affect the patient's health-related quality of life were age, place of residence, IL-6, IL-10 and TNF-α levels, the diagnosis years, HbA1c, smoking patterns, the number of medications, the likelihood of their health being affected in the near future, the attitudes of patients towards their diabetes and their health, medication and treatment, recession and the beliefs that patients hold about their treatment.Conclusions: The results of this study are consistent with the international literature and provide new knowledge due to its novelty (correlation of diabetes, inflammation and quality of life). This research project can contribute, as an epidemiological study, to Health Education and Promotion of Primary Health Care.

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η αξιολόγηση και η μελέτη του επιπέδου συμμόρφωσης των ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη σε σχέση με την θεραπευτική τους αγωγή και άλλους παράγοντες που επιβαρύνουν τη νόσο.Μεθοδολογία: Τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη ήταν το Ερωτηματολόγιο Δημογραφικών Πληροφοριών, Ιατρικού Ιστορικού και λοιπών στοιχείων (Demographics, Medical History and Other Data Questionnaire, DMHODQ) (πιλοτική μελέτη: Cronbach a 0,81), η Κλίμακα Συμβάντων (Life Events Scale) του τελευταίου έτους, η Κλίμακα Συμμόρφωσης με τη Φαρμακευτική Θεραπεία (Morisky Medication Adherence Scale, MMAS-8) και η Κλίμακα μέτρησης της Σχετιζόμενης με το Διαβήτη Ποιότητας Ζωής (Diabetes Quality of Life, DQOL Brief Clinical Inventory – Greek Version) (πιλοτική μελέτη: Cronbach a 0.95). Η αξιολόγηση της φλεγμονής περιελάμβανε τον έλεγχο προφλεγμονωδών κυτοκινών (IL6, IL10, TNF-a). 613 διαβητικοί ασθενείς του Νομού Κορινθίας συμμετείχαν στη μελέτη με τυχαία δειγματοληψία (Νοέμβριος 2014 - Ιούλιος 2015), εκ των οποίων οι 100 διαβητικοί ασθενείς συμμετείχαν στην αιμοληψία και πραγματοποιήθηκαν οι εργαστηριακές μετρήσεις των χημικών μορίων επιλογής. Τα δεδομένα αναλύθηκαν με το στατιστικό πακέτο SPSS 22.0Αποτελέσματα: Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων ήταν άνδρες (54,8%), με μέση ηλικία 70,70±13,49 έτη, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο χαμηλό (βασική εκπαίδευση 83,6%) και το 19,5% κατοικούσε σε αστική περιοχή. Το 89,4% κατέγραψε τιμές άνω του φυσιολογικού βάρους και η μέση τιμή γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c) του δείγματος ήταν 7,1±0,8 mg/dl. Αναφορικά με τη ύπαρξη συνοδών νόσων, κυρίαρχος συνδυασμός αναδείχθηκε η συνύπαρξη υπέρτασης, στεφανιαίας νόσου και δυσλιπιδαιμίας. Σχεδόν όλοι οι συμμετέχοντες (99,2%) ήταν ασφαλισμένοι και το μηνιαίο κόστος της φαρμακευτικής αγωγής ήταν 21,2€±16,5€. Το σύνολο των ερωτηθέντων ανέφεραν χαμηλή ή μέτρια συμμόρφωση με τη συνταγογραφημένη φαρμακευτική αγωγή. Οι μέσες τιμές των κυτοκινών που βρέθηκαν στους ασθενείς του δείγματος ήταν IL6 2,108±1,108 pg/ml, IL-10 0,89±0,13 pg/ml και TNF-a 4,12±0,88 pg/ml.Οι γυναίκες εμφάνισαν υψηλότερα ποσοστά διαβήτη (10,1±7,6 vs 8,9±6,7, p<0,05), ελάμβαναν για θεραπεία συνδυασμό όλων των μεθόδων (16,6% vs 12,2%, p<0,05), ένιωθαν περισσότερο ικανοποιημένες από τη ρύθμιση του διαβήτη τους (3,6±0,8 vs 3,3±0,8, p<0,05) και είχαν υψηλότερα επίπεδα συμμόρφωσης σε σχέση με τους άντρες (2,8±1,3 vs 3,6±1,8, p<0,05). Οι ασθενείς που έμεναν σε αστικές περιοχές είχαν χαμηλότερα επίπεδα IL-6 (p=0,004), λιγότερα έτη διάγνωσης (p=0,001) και παρακολούθησης (p=0,001), χαμηλότερη τιμή γλυκοζυλιωμένης (p=0,001), έκαναν πιο συχνά αιματολογικό έλεγχο (p=0,001), η ζωή τους επηρεάζεται λιγότερο από το διαβήτη (p=0,001), αισθάνονται λιγότερο ανασφαλείς για το μέλλον σε σχέση με τη θεραπευτική αγωγή που ακολουθούν (p=0,001), έχουν χαμηλότερη συμμόρφωση με τη φαρμακευτική θεραπεία (p=0,001) και καλύτερη ποιότητα ζωής (p=0,001). Οι ασθενείς που έπασχαν από διαβήτη περισσότερο από 6 έτη σε σχέση με όσους έπασχαν 1-5 έτη, έχουν χαμηλότερη συμμόρφωση με τη φαρμακευτική τους θεραπεία (2,5±0,5 vs 2,7±0,5, p=0,001) και χειρότερη ποιότητα ζωής (40,1±11,2 vs 37,5±9,1, p=0,002). Οι παράγοντες που βρέθηκαν ότι επηρεάζουν τη σχετιζόμενη με την υγεία ποιότητα ζωής των ασθενών ήταν η ηλικία, ο τόπος διαμονής, τα επίπεδα IL-6, IL-10 και TNF-a, τα έτη που οι ασθενείς έχουν διαγνωσθεί με διαβήτη, η τιμή της γλυκοζιωμένης αιμοσφαιρίνης, τα έτη καπνίσματος, ο αριθμός των φαρμακευτικών σκευασμάτων που λαμβάνουν οι ασθενείς, η πιθανότητα να επηρεαστεί η υγεία τους στο εγγύς μέλλον, οι στάσεις των ασθενών απέναντι στο διαβήτη και την υγεία τους, οι στάσεις των ασθενών απέναντι στη φαρμακευτική και θεραπευτική αγωγή, οι στάσεις των ασθενών απέναντι στην οικονομική κρίση και οι πεποιθήσεις των ασθενών σχετικά με την θεραπευτική τους αγωγή.Συμπεράσματα: Τα αποτελέσματα της μελέτης μας συμφωνούν με τον κύριο όγκο των μελετών της διαθέσιμης διεθνούς βιβλιογραφίας και προσδίδουν νέα γνώση, λόγω του πρωτότυπου της (συσχέτιση σακχαρώδη διαβήτη, φλεγμονής και ποιότητας ζωής). Το συγκεκριμένο ερευνητικό έργο μπορεί να συμβάλλει, ως επιδημιολογική μελέτη, στην Αγωγή και Προαγωγή της Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.