Ο ρόλος της ποσοτικής υπερηχοτομογραφίας στον οστικό έλεγχο παιδιών με χρόνια νεφρική νόσο και μεταμόσχευση νεφρού

Abstract

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗRenal osteodystrophy, as a part of CKD-MBD, is a common complication of CKD. It is important to make the diagnosis early and start the appropriate treatment. With this study we tried to find out, if the use of QUS can estimate metabolic bone disease in children :1) with CKD, 2) with PD and 3) with RT. 42 children were included in our study, 23 boys and 19 girls, with mean age 11,15±3,5 years. 33 children terminated the two-years control. We checked : 1) the rate of growth every year, 2) clinical examination every year, 3) biochemical indexs such as Ca, P, APL i-PTH every year and 4) BMD by DXA every 2 years and by QUS every year. Our patients were smaller than the normal population, for their age. Group of PD had singificantly enhanged values of i-PTH, in contrast with the other two groups, in the end of the study (p=0,04 with group of CKD and p=0,03 with group of RT). 3 of the 42 patients (7,1%) in the beginning of the study and 2 of the 33 (6,1%) in the end of the study, had abnormal values of BMD DXA L1-L4. Group of RT had significant deterioration of L1-L4 values (Δ)z-scores in contrast with group of CKD (p=0,05), in the end of the study. A significant decrease p=0,03 appeared at BMD DXA in neck of the Hip, in the end of the study. 10 of the 42 patients (24,4%) and 4 of the 42 ( 9,5%), in the beginning of the study and 8 of the 33 (24,2%) and 1 of the 33 (3%), in the end of the study had abnormal values of SOS at radius and at tidia. At radius all the groups had decreased values, but the values had improved in group of CKD and group of RT. In group of PD there was a significant deterioration p=0,008. In the end of the study, this deterioration was significant, compared with group of CKD (p=0,04) and with group of RT (p=0,009). The values at tidia had decreased in group of PD, but they had significantly improved in group of RT (p=0,004). This improvement was significant, compared with group of CKD (p=0,02) and group of RT (p=0,008). In conclusion: 1) group of PD had significant deterioration of the i-PTH values and the QUS measurements at radius. There was negative correlation between the value of the i-PTH, in the beginning of the study and the values of the (Δ)z-score at radius, in the end of the study. It seems that the QUS method can better predict the ROD. 2) group of RT showed a significant decrease in values of BMD DXA L1-L4, in the end of the study. Moreover values of DXA seemed to be correlated with the body dimensions, whereas QUS measurements were independent of the patient’s growth. It seems that the DXA can predict better the osteoporosis caused by immunosuppression therapy, used after RT, especially the use of corticosteroids.

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ Η νεφρική οστεοδυστροφία, στα πλαίσια της CKD-MBD, αποτελεί επιπλοκή της ΧΝΝ. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη αντιμετώπισή είναι σημαντική για παιδιατρικούς ασθενείς. Σκοπός της μελέτης ήταν να ερευνηθεί ο ρόλος του QUS στον οστικό έλεγχο: 1) παιδιών με ΧΝΝ, 2) παιδιών με ΠΚ και 3) παιδιών με ΜΝ. Στη μελέτη συμμετείχαν 42 παιδιά, 23 αγόρια και 19 κορίτσια, με μέση ηλικία 11,15± 3,5 έτη. Η μελέτη είχε διάρκεια 2 έτη και την ολοκλήρωσαν 33 παιδιά. Ο έλεγχος περιελάμβανε: 1) εκτίμηση του ρυθμού αύξησης των ασθενών ανά έτος, 2) κλινική εξέταση ανά έτος, 3) εργαστηριακό έλεγχο με προσδιορισμό Ca, P, ALP και i-PTH ανά έτος και 4) προσδιορισμό BMD με DXA ανά 2 έτη και με QUS ανά έτος. Τα αποτελέσματα δείχνουν χαμηλότερες τιμές ύψους και βάρους σε σχέση με τον φυσιολογικό πληθυσμό. Η Ομάδα της ΠΚ παρουσίαζε σημαντικά αυξημένες τιμές i-ΡΤΗ, συγκριτικά με την Ομάδα ΧΝΝ (ρ=0,04) και με την Ομάδα ΜΝ (p=0,03), στο χρόνο 2. 3 στους 42 (7,1%) στο χρόνο 0 και 2 στους 33 (6,1%) στο χρόνο 2, παρουσίασαν παθολογική τιμή BMD με τη DXA στην ΟΜΣΣ. Υπήρξε στατιστικά σημαντικότερα μικρότερη τιμή στο χρόνο 2 στην Ομάδα ΜΝ, σε σύγκριση με την Ομάδα ΧΝΝ (p=0,006). Στον αυχένα του μηριαίου παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική αύξηση των παθολογικών τιμών, στην εξέλιξη της μελέτης και επί του συνόλου των ασθενών (9,42% έναντι 30,3%, p=0,03), γεγονός που αποδίδεται στην αύξηση στην Oμάδα ΜΝ (9,4% έναντι 30,3%, p=0,01). Παρατηρήθηκε πτώση των τιμών σε όλες τις ομάδες, που μάλιστα στην Ομάδα ΜΝ πλησίαζε τη στατιστική σημαντικότητα (p=0,06). 10 στους 41 (24,4%) και 4 στους 42 (9,5%) στο χρόνο 0 και 8 στους 33 (24,2%) και 1 στους 33 (3%), στο χρόνο 2, παρουσίασαν παθολογικές τιμές SOS με το QUS σε κερκίδα και κνήμη αντίστοιχα. Οι τιμές βελτιώθηκαν στην εξέλιξη της μελέτης στην Ομάδα ΧΝΝ και στην Ομάδα ΜΝ, ωστόσο παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική ελάττωση στην Ομάδα της Κάθαρσης (p=0,008). Επιπλέον, η μεταβολή των τιμών στην Ομάδα ΠΚ είχε αρνητικό πρόσημο και διέφερε σημαντικά τόσο με την Ομάδα ΧΝΝ (p=0,04), όσο και με την Ομάδα ΜΝ (p=0,009). Στην Ομάδα ΜΝ καταγράφηκε στατιστικά σημαντική βελτίωση των τιμών ( p=0,004). Επιπλέον, η μεταβολή των τιμών στην Ομάδα ΜΝ διέφερε σημαντικά τόσο με την Ομάδα ΧΝΝ (p=0,02), όσο και με την Ομάδα ΠΚ (p=0,008). Συμπερασματικά: 1) η Ομάδα ΠΚ παρουσίασε στατιστικά σημαντικά αυξημένες τιμές i-ΡΤΗ και σημαντική επιδείνωση των τιμών QUS στην κερκίδα σε σχέση με τις άλλες δύο ομάδες. Επίσης βρέθηκε αρνητική συσχέτιση της τιμής της i-ΡΤΗ με την τιμή του QUS στην κερκίδα (p=0,001). Φαίνεται η μέθοδος QUS να αντανακλά τις οστικές επιπλοκές της νεφρικής οστεοδυστροφίας. 2) η Ομάδα ΜΝ παρουσίασε στατιστικά σημαντική επιδείνωση των τιμών DXA στην ΟΜΣΣ. Μάλιστα η μέθοδος DXA φάνηκε να επηρεάζεται από τις διαστάσεις του ασθενούς και να αντανακλά καλύτερα τις οστικές επιδράσεις της ανοσοκαταστολής και κυρίως των γλυκοκορτικοστεροειδών στη μεταμόσχευση νεφρού.