Η επαναφορά της προηγούμενης κατάστασης ως τρόπος αποκατάστασης της ζημιάς: μια συμβολή στην ερμηνεία της ΑΚ 297 εδ. 2

Abstract

Gegenstand der Untersuchung ist die Wiederherstellung des vor dem schädigendenEreignis bestehenden Zustands als Art des Schadensersatzes im Sinne von § 297 Abs2 grBGB Die herangezogene Methode ist hauptsächlich die Rechtsdogmatik unterbesonderer Berücksichtigung der Teleologie von Rechtsnormen, aber auch dieRechtsvergleichung wie auch die Ökonomische Analyse des RechtsDie Studie ist in zwei Teile gegliedert einen allgemeinen Teil, in dem die Grundlagender Analyse gesetzt werden, und einen besonderen Teil, der ihre Anwendung aufverschiedene Falle behandeltIm allgemeinen Teil werden zuerst die Unterschiede zwischen Naturalrestitution undGeldersatz untersucht Aus einer rechtshistorischen und rechtsvergleichendenUntersuchung folgt, dass, obwohl in verschiedenen Rechtsordnungen unterschiedlicheRegelungen zur Art der Schadensersatzes gelten, die hohe Übereinstimmunghinsichtlich der praktischen Bedurfhisse zu einer Annäherung in den Resultaten fuhrtAnschließend wird die griechische Regelung (§297 Abs 2 grBGB) betrachtet, nachder grundsatzlich Geldersatz gewahrt wird und die Naturalrestitution nur unterbesonderen Umstanden angewandt wird Namhch wird der Inhalt des Anspruchs aufNaturalrestitution und auf Geldersatz ermittelt, ebenso wie ihre VoraussetzungenIm besonderen Teil der Arbeit werden die verschiedenen Falle von Schadensersatzanalysiert, m denen eine Naturalrestitution möglich ist Sie unterfallen in zweiGruppen, die erste Gruppe enthalt die Falle, in denen lediglich die Herstellung einesZustands zum Inhalt des Anspruchs wird, der dem Zustand ähnlich ist, der vor demschädigenden Ereignis bestand, die zweite Gruppe umfasst die Falle, in denen,abgesehen vom zeitlichen Faktor, die tatsächliche Wiederherstellung desursprünglichen Zustands möglich ist Die Beseitigung der Schadensquelle bildet eineUnterkategone der zweiten Gruppe, unter der Voraussetzung, dass sie zugleich zurBeseitigung von bereits eingetretenen oder zukunftigen Schaden fuhrt Die Schriftnimmt dabei stets die praktische Bedeutung der Naturalrestitution in denverschiedenen Konstellationen in den BlickZum Schluss wird darauf hingewiesen, dass § 297 Abs 2 grBGB eine besondereErscheinungsform des Prinzips von Treu und Glauben ist, das entsprechendeAnwendung außerhalb Schadensersatzrecht finden kann

Αντικείμενο της διατριβής είναι εξέταση της δυνατότητας αποκατάστασης της ζημίαςμε επαναφορά της προηγουμένης κατάστασης εφόσον βέβαια συντρέχουν οιπροϋποθέσεις της ευθύνης προς αποζημίωση Η μέθοδος που ακολουθείται είναι κατάβάση η νομική δογματική με έμφαση στην τελολογια ενω γίνεται επίσης χρήση τηςμικροσυγκριτικης μεθόδου και της οικονομικής ανάλυσης του δίκαιουΗ επεξεργασία του θέματος επιχειρείται σε ενα γενικό μέρος, στο οποίο τίθενται οιβάσεις της ανάλυσης και ενα ειδικό, στο οποίο αναλύεται η σχετική τυπολογίαΣτο γενικό μέρος εξετάζονται κατ αρχάς οι διάφορες μεταξύ αυτούσιας καιχρηματικής αποζημίωσης Απο μια ιστορική και συγκριτική επισκόπηση τουζητήματος συνάγεται οτι παρόλο που οι διάφορες έννομες τάξεις ακολουθούνδιαφορετική ρύθμιση όσον άφορα τον τρόπο αποκατάστασης της ζημίας η σύμπτωσητων πρακτικών αναγκών οδηγεί στη σύγκλιση των αποτελεσμάτων, η οποίαεπιτυγχάνεται συχνά με τη χρήση συγγενών θεσμών Ακολουθεί μια καθολικήθεώρηση της σχετικής ρύθμισης του ελληνικού δίκαιου (ΑΚ 297) στην οποίαεξειδικεύεται το περιεχόμενο της αξίωσης για χρηματική και αυτούσιααποκατάσταση της ζημίας, εξετάζονται οι προϋποθέσεις επιδίκασης της αυτούσιαςαποκατάστασης και διακρίνεται η αξίωση αυτούσιας αποκατάστασης της ζημίας αποσυναφείς αξιώσειςΛόγω της πληθώρας των διαφορετικών περιπτώσεων στις οποίες οφείλεταιαποζημίωση, καθοριστική είναι η αναφορά στην τυπολογία η οποία αναλύεται στοειδικό μέρος της διατριβής Οι σχετικές περιπτώσεις διακρίνονται σε δυο κατηγορίες,ανάλογα με τη μορφή της αυτούσιας αποκατάστασης της ζημίας που χωρεί σε κάθεμια απο αυτές Στο πλαίσιο αυτό γίνεται διάκριση ανάμεσα στην αναπληρωτικηαυτούσια αποκατάσταση της ζημίας που έχει ως αντικείμενο τη διαμόρφωση μιαςκατάστασης μονό όμοιας με την αρχική και στη γνήσια αυτούσια αποκατάσταση, πουέχει ως αντικείμενο την επαναφορά, έστω εκ των υστέρων της ίδιας της κατάστασηςπου θα υπήρχε, αν δεν είχε μεσολαβήσει το ζημιογόνο γεγονός Η άρση της πηγήςδιαρκούς ζημίας, συνιστά μια ειδική περίπτωση γνήσιας αυτούσιας αποκατάστασηςτης ζημίας υπο την προϋπόθεση οτι οδηγεί και στην αποκατάσταση επελθούσας ημέλλουσας ζημίας Απο την ανάλυση κάθε κατηγορίας περιπτώσεων εξάγονταιδιαφορετικά συμπεράσματα σχετικά με την πρακτική σημασία της αυτούσιαςαποκατάστασης της ζημίαςΤέλος, επισημαίνεται οτι η ΑΚ 297 εδ 2 αποτελεί μια ειδική έκφανση της αρχής τηςκαλής πίστης και γίνεται αναφορά στη δυνατότητα εφαρμογής της πέρα απο το δίκαιοτης αποζημίωση