Διδασκαλία φυσικών επιστημών στο νηπιαγωγείο με χρήση αφηγηματικών τεχνικών: εικόνα, λόγος και θεατρική έκφραση

Abstract

This thesis presents an alternative way of Science Teaching in Kindergarten. The theoretical part begins by presenting classic and modern Science Education goals, accomplishments and weaknesses and considering the possibility for the Curriculum to include a new educational proposal and allow it to work efficiently. Afterwards we take a look at the science enterprise and the way scientists create new paradigms. It seems that besides the theoretical training of a researcher, a great discovery -a change of paradigm- "requires" something more than knowledge: requires the personal participation and deep involvement of the scientist within the subject of inquiry, a synthetic way of knowing and feeling simultaneously called “synosia” (syn-gnosis). As synosia is linked to great conceptual changes, in our research we sought ways to create synosia frameworks for teaching Science in Kindergarten. To achieve this we exploited the narrative and theatrical structures, by crafting scientific content (regarding to Magnets and Light) into drama performed narratives. The survey results are encouraging. They demonstrate that through narrative and drama, both children and teacher are getting involved into synosia contexts, deepening knowledge and proceeding to conceptual changes. However, there are difficulties and limitations in creating synosia frameworks for learning, and concerns appear about the potential of wider use of this kind of alternative teaching in everyday classroom.

Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται μια εναλλακτική πρόταση διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών σε παιδιά Νηπιαγωγείου. Στο θεωρητικό μέρος εξετάζεται το εκπαιδευτικό πλαίσιο και ο τρόπος που μπορεί να ενταχθεί σε αυτό μια νέα εκπαιδευτική πρόταση και να λειτουργήσει αποδοτικά. Επίσης μελετάται το έργο της Επιστήμης, που για την πρόοδό της φαίνεται να απαιτείται, πέρα από την άρτια θεωρητική κατάρτιση του ερευνητή, μια «μέθεξη» στο αντικείμενο έρευνάς του: η βαθιά συμμετοχή του στη γνώση, ένας τρόπος να γνωρίζει και νιώθει ταυτόχρονα, «συγνωσιακά». Επομένως, στο ερευνητικό μέρος, αναζητούνται τρόποι να δημιουργήσουμε συγνωσιακά μαθησιακά πλαίσια για την διδασκαλία Φυσικών Επιστημών σε παιδιά 4-6 ετών. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό αξιοποιούνται οι αφηγηματικές και θεατρικές δομές. Με τη βοήθειά τους, το επιστημονικό περιεχόμενο «μεταποιείται» σε θεατρική δράση, με στόχο τα νήπια να εμπλακούν συγνωσιακά στην οικοδόμηση εννοιών αναφορικά με τους Μαγνήτες και το Φως. Τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ενθαρρυντικά, αφού δείχνουν ότι μέσω της θεατρικής αφήγησης, τόσο τα παιδιά όσο και η εκπαιδευτικός, εμπλέκονται σε καταστάσεις «συγνωσιακής δράσης», εμβαθύνοντας στη γνώση και προχωρώντας σε εννοιολογικές αλλαγές. Παρόλα αυτά, υπάρχουν περιορισμοί στην δημιουργία συγνωσιακών πλαισίων, καθώς και προβληματισμοί σχετικά με τις δυνατότητες ευρύτερης χρήσης τους από τους/τις εκπαιδευτικούς.