Διερεύνηση της μητρικής πρόσληψης θρεπτικών συστατικών και συσχέτιση της με τους μεταβολίτες του αμνιακού υγρού

Abstract

Objectives: The objectives of this cross sectional, observational study was to develop and evaluate the validity of a Mediterranean oriented food frequency questionnaire (FFQ) in order to accurately capture the habitual maternal diet and to assess the effect of the habitual maternal diet on amniotic fluid (AF) content, during the second trimester of gestation. Methods: FFQ validity was evaluated by comparing nutrient intakes against the average of two 24-hour dietary recalls (reference method). To evaluate the effect of the maternal diet on AF content, dietary data was collected, via personal interview, using the validated FFQ, from women waiting for their prenatal appointment for amniocentesis. Leftover AF (2-3 ml) was freezed (-80oC) after completion of the prenatal analysis. Habitual maternal diet was expressed as a ratio of protein / carbohydrate and fat (p/np) and the AF was analyzed implementing nuclear magnetic resonance (NMR) spectrometry. Women were categorized in percentiles (deciles, quirtiles, tetriles), and in each case, the extreme groups were compared. Orthogonal projections to latent structures discriminant analysis (OPLS-DA) was applied, in order to identify the metabolites associated with the habitual maternal diet. Results: One hundred seventy-nine healthy singleton pregnant women, participated at the validation study. Although the mean intake values for most nutrients tended to be higher when determined by the FFQ, compared to the reference method, the Cohen’s d was below 0.3. Bland-Altman plots confirmed the agreement between the two methods. Positive significant correlations ranged from 0.35 to 0.77. The proportion of women classified correctly was between 73.2% and 92.2%, whereas gross misclassification was low. Weighted kappa values were between 0.31 and 0.78, while ICC values were between 0.49 and 0.89. The effect of the habitual maternal diet on AF content was examined by recruiting 78 healthy women, with singleton pregnancies, between the 18th-26th week of gestation. Habitual maternal diet may influence AF metabolite content, as observed from the visually distinct separation of scattergrams, of extreme groups. The AF content of women in the highest p/np percentiles, had increased levels of glucose, phenylalanine, histidine, valine and alanine, while those of the lowest p/np percentiles had increased levels of lactic acid and choline. Habitual maternal diet effect on AF content was more distinct when the comparison was done between extreme groups with the biggest difference in p/np. As the number of women in the extreme groups increased, and therefore the difference in the p/np ratio decreased, a greater overlap was observed in the scattergrams of the AF. Conclusions: The methodological approach for the development and validation of the FFQ, provides reliable measurements of energy and nutrient intakes, when evaluating the habitual maternal diet during the second trimester of gestation. Habitual maternal diet may alter the AF content, during the second trimester of pregnancy. The results highlight the importance of defining the ideal content of macronutrients and micronutrients in the habitual maternal diet.

Σκοπός: Η παρούσα μελέτη παρατήρησης, δεδομένης χρονικής στιγμής, είχε ως σκοπό την ανάπτυξη και τον έλεγχο εγκυρότητας ενός ερωτηματολογίου συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων (FFQ) για τη διερεύνηση της μητρικής πρόσληψης θρεπτικών συστατικών και τη συσχέτισή της με τους μεταβολίτες του αμνιακού υγρού (ΑΥ). Μέθοδος: Για τον έλεγχο εγκυρότητας του FFQ, τα αποτελέσματα του προτεινόμενου ερωτηματολογίου συγκρίθηκαν με τον μέσο όρο δύο, μη διαδοχικών, εικοσιτετραώρων ανάκλησης (μέθοδος αναφοράς). Για τη συσχέτιση της μητρικής διατροφικής πρόσληψης με τη σύσταση του ΑΥ, καταγράφηκαν διατροφικά δεδομένα εγκύων οι οποίες επρόκειτο να υποβληθούν σε αμνιοπαρακέντηση για προγεννητικό έλεγχο, χρησιμοποιώντας το έγκυρο FFQ και κατόπιν προσωπικής συνέντευξης. Μετά το πέρας της προγραμματισμένης προγεννητικής ανάλυσης, καταψύχονταν 2-3 ml ΑΥ (-80oC). Η μητρική διατροφική πρόσληψη εκφράστηκε ως πηλίκο πρωτεΐνης / υδατάνθρακα και λίπος (p/np) και το ΑΥ αναλύθηκε με τη μέθοδο του πυρηνικού μαγνητικού συντονισμού (NMR). Η κατηγοριοποίηση των γυναικών πραγματοποιήθηκε σε ποσοστημόρια (δεκατημόρια, τεταρτημόρια, τρεις κλάσεις ίσου περιεχομένου), και σε κάθε περίπτωση συγκρίθηκαν οι ακραίες ομάδες. Εφαρμόστηκε διακριτή ανάλυση με ορθογώνια περιστροφή (Οrthogonal Projections to Latent Structures Discriminant Analysis), με στόχο την ταυτοποίηση μεταβολιτών. Αποτελέσματα: Στον έλεγχο εγκυρότητας του FFQ συμμετείχαν 179 υγιείς έγκυες, με μονήρη κύηση. Αν και οι μέσες τιμές πρόσληψης για τη πλειοψηφία των θρεπτικών συστατικών και την ενέργεια, έτειναν να υπερεκτιμούνται από το FFQ σε σύγκριση με τη μέθοδο αναφοράς, η παράμετρος d του Cohen ήταν μικρότερη του 0,3 στην πλειοψηφία τους. Τα όρια συμφωνίας μεταξύ των δύο μεθόδων, σύμφωνα με τη μέθοδο Bland-Altman, ήταν αποδεκτά. Οι στατιστικά σημαντικές θετικές συσχετίσεις κυμαίνονταν από 0,35 έως 0,77. Το ποσοστό των γυναικών που ταξινομήθηκε ορθά ήταν από 73,2 έως 92,2%, ενώ η εσφαλμένη ταξινόμηση ήταν χαμηλή σε όλες τις περιπτώσεις. Ο συντελεστής k του Cohen κυμαινόταν μεταξύ 0,31 έως 0,78 και ο ICC μεταξύ 0,49 έως 0,89. Για τη συσχέτιση της μητρικής διατροφικής πρόσληψης με τη σύσταση του ΑΥ, ελέγχθηκαν 78 υγιείς έγκυες, με μονήρη κύηση, μεταξύ της 18ης-26ης εβδομάδας κύησης. Όπως φάνηκε από τον οπτικό διακριτό διαχωρισμό των διαγραμμάτων σκέδασης των ακραίων ομάδων, η μητρική διατροφική πρόσληψη επηρεάζει τη σύσταση του ΑΥ. Το ΑΥ των γυναικών οι οποίες ανήκαν στα ακραία ανώτερα ποσοστημόρια, χαρακτηρίζονταν από αυξημένα επίπεδα γλυκόζης, φαινυλαλανίνης, ιστιδίνης, βαλίνης και αλανίνης ενώ το ΑΥ εκείνων στα ακραία χαμηλότερα ποσοστημόρια, από αυξημένα επίπεδα γαλακτικού οξέος και χολίνης. Η επίδραση της μητρικής διατροφικής πρόσληψης στη σύσταση του ΑΥ ήταν πιο διακριτή, όσο η σύγκριση γινόταν μεταξύ ομάδων που είχαν τη μεγαλύτερη διαφορά πηλίκου πρωτεΐνης / υδατάνθρακα και λίπος (p/np). Συμπεράσματα: Το FFQ του οποίου ελέγχθηκε η εγκυρότητα, μπορεί να αποτυπώσει σε ικανοποιητικό βαθμό τη μητρική διατροφική πρόσληψη, κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, σε επίπεδο ενέργειας και θρεπτικών συστατικών. Η μητρική διατροφική πρόσληψη επηρεάζει το μεταβολικό προφίλ του ΑΥ, κατά το δεύτερο τρίμηνο της κύησης. Τα αποτελέσματα αναδεικνύουν την αναγκαιότητα εύρεσης της ιδανικής αναλογίας μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών συστατικών της μητρικής διατροφικής πρόσληψης.