Κατοικία και νομοθεσία: η προβολή της βυζαντινής νομοθεσίας και των εγγράφων στον τομέα της οικιστικής αρχιτεκτονικής στο μεσογειακό χώρο

Abstract

The aim of this thesis is the interdisciplinary analytical record and presentation of the laws, the archaeological records and the documents of the byzantine period, in an attempt to point out the relations between the legal provisions and the archaeological data and to illustrate the content and the implementation of the laws through the textual and archaeological evidence in the field of secular architecture and particularly in the sector of neighbour law. From the subjects of the height of the buildings, the distances that were to be kept between them, the legislative provisions for the windows, the balconies, the roofs and their uses, the private easement agreements, that were contracted between the neighbours in the fields of the height of the buildings, the right to light and the view, to the legal status of the party walls, the water suplly, the drainage and the relations between the private buildings and their surrounding urban environment, the interconnection between the laws, the archaeological records and the documents provides the tools for the understanding of the content ans the substance of the laws and the narration of the building, social, economical and legal history of the dwellings and their inhabitants, during the long lasting life of the Byzantine empire in the mediterranean basin.

Στόχος της παρούσας διατριβής είναι η διεπιστημονική αναλυτική καταγραφή και παρουσίαση των νόμων, των αρχαιολογικών τεκμηρίων και των πηγών της βυζαντινής περιόδου, σε μια προσπάθεια να αναδειχθούν οι σχέσεις των διατάξεων με τα τεκμήρια της ύλης και να εικονογραφηθεί το περιεχόμενο και η εφαρμογή των νόμων μέσα από τα αρχαιολογικά δεδομένα και τις πηγές στο πεδίο της οικιστικής αρχιτεκτονικής και ειδικότερα στον τομέα του γειτονικού δικαίου. Από το ύψος των κτηρίων και τις αποστάσεις, που όφειλαν να καταλείπονται μεταξύ τους, μέχρι τις διατάξεις για τα παράθυρα, τα μπαλκόνια, τις στέγες και τη χρήση αυτών, τις ιδιωτικές συμφωνίες δουλείας, που συνάπτονταν μεταξύ των γειτόνων για τα ζητήματα του ύψους, του φωτός και της θέας, έως το καθεστώς των διαχωριστικών τοίχων, της ύδρευσης, της αποχέτευσης και της σχέσης των οικιών με τον περιβάλλοντα αστικό χώρο, η διασύνδεση των νόμων των εγγράφων και των αρχαιολογικών δεδομένων και η συνθετική παρουσίασή τους προσφέρει τα εργαλεία για την κατανόηση του περιεχομένου και της ουσίας των διατάξεων και την αφήγηση της οικοδομικής, κοινωνικής, οικονομικής και νομικής ιστορίας των κατοικιών και των κατοίκων τους κατά τη μακραίωνη διάρκεια του βίου της βυζαντινής αυτοκρατορίας στη λεκάνη της Μεσογείου.