Η συμβολή της ποζιτρονίκης υπολογιστικής τομογραφίας με 18-φθόριο-δεσοξυ-γλυκόζη, [18FDG-PET/CT) στη διαχείριση ασθενών με μυελοειδή καρκίνο του θυεροειδούς αδένα

Abstract

Aim: Serum calcitonin is an important tumor marker in the follow-up of patients with medullary thyroid carcinoma (MTC), and reliably reflects the presence of the disease. Aim of the study is the evaluation of the diagnostic accuracy of combined [18F]FDG-PET/CT in patients with MTC and elevated calcitonin levels. Another purpose of the study is to determine the likelihood of disease detection on [18F]FDG-PET/CT using various cut-off points for calcitonin levels. Materials-Methods: Between February 2007 and August 2012, 59 [18F]FDG-PET/CT scans were performed in 51 patients with MTC and elevated calcitonin levels for localization of recurrent disease. All patients underwent total thyroidectomy, as initial treatment. The group included 15 men and 36 women, 12-79 years old. Of these patients, 18 had hereditary MTC, 7 familial MTC and 11 as part of MEN IIA syndrome and 33 sporadic MTC. All patients underwent an additional examination with at least one other imaging method, during the last four weeks, but the results were negative or showed equivocal findings. Results: Among the 59 [18F]FDG-PET/CT, 29 were positive and 30 negative. The overall per-patient sensitivity of [18F]FDG-PET/CT was 44.1% in detecting MTC lesions in patients with increased serum calcitonin levels and either negative or equivocal conventional imaging. After division of the scans performed according to calcitonin levels, in cases with calcitonin level of up to 1000pg/ml we found a low sensitivity of 29.5% but in cases with calcitonin level >1000pg/ml, sensitivity was as high as 86.7%. An interesting finding of the study was that the overall sensitivity of [18F]FDG-PET/CT was lower (23%) in patients with MEN IIA syndrome. When we excluded these MEN IIA cases, then the overall per patient sensitivity of [18F]FDG-PET/CT increased to 50% and in cases with calcitonin levels >1000pg/ml increased to 100%. Conclusion: The findings of this report show that [18F]FDG-PET/CT is valuable for the detection of recurrence in patients with highly elevated calcitonin levels, >1000pg/ml, but in patients with lower calcitonin levels its contribution is questionable. Also, there is evidence that the sensitivity of [18F]FDG-PET/CT is lower in patients with MTC as part of MEN IIA syndrome.

Σκοπός: Η μέτρηση της καλσιτονίνης είναι σημαντική στην παρακολούθηση ασθενών με μυελοειδή καρκίνο του θυρεοειδούς αδένα (ΜΚΘ). Σκοπός της μελέτης είναι η διερεύνηση της διαγνωστικής ακρίβειας της [18F]FDG-PET/CT σε ασθενείς με ΜΚΘ και αυξημένη τιμή καλσιτονίνης μετά τη θυρεοειδεκτομή και η αναγνώριση πιθανής συσχέτισης της ευαισθησίας της [18F]FDG-PET/CT με τα επίπεδα της καλσιτονίνης.Υλικό-Μέθοδοι: Από το Φεβρουάριο 2007 έως τον Αύγουστο του 2012 πραγματοποιήθηκαν 59 [18F]FDG-PET/CT εξετάσεις σε 51 ασθενείς με γνωστό, επιβεβαιωμένο ιστολογικά ΜΚΘ και αυξημένα επίπεδα καλσιτονίνης μετά την αρχική χειρουργική επέμβαση, προκειμένου να ανιχνευθούν οι εστίες υποτροπής. Η ομάδα των ασθενών περιελάμβανε 15 άνδρες και 36 γυναίκες, ηλικίας 12-79 ετών. Από τους ασθενείς, 18 είχαν κληρονομική μορφή ΜΚΘ και συγκεκριμένα 7 οικογενή και 11 ως εκδήλωση του ΜΕΝ ΙΙΑ συνδρόμου, ενώ 33 είχαν σποραδικό ΜΚΘ. Όλοι οι ασθενείς είχαν υποβληθεί εντός των προηγούμενων 4 εβδομάδων, σε τουλάχιστον μια επιπλέον απεικονιστική μέθοδο, με αποτελέσματα όμως αρνητικά ή αμφίβολα.Αποτελέσματα: Ως προς τα αποτελέσματα υπήρχαν 29 θετικές και 30 αρνητικές [18F]FDG-PET/CT εξετάσεις. Η συνολική ευαισθησία της [18F]FDG-PET/CT ήταν 44.1% στην ανίχνευση εστιών ΜΚΘ σε ασθενείς με αυξημένα επίπεδα καλσιτονίνης ορού και αρνητικό ή αμφίβολο το λοιπό συμβατικό απεικονιστικό έλεγχο. Μετά από διαίρεση των εξετάσεων που πραγματοποιήθηκαν, με βάση τα επίπεδα της καλσιτονίνης, στις περιπτώσεις με καλσιτονίνη έως 1000pg/ml η ευαισθησία ήταν μόλις 29.5% ενώ στις περιπτώσεις με επίπεδα καλσιτονίνης >1000pg/ml ήταν πολύ μεγαλύτερη, της τάξεως του 86.7%. Ενδιαφέρον εύρημα της μελέτης ήταν ότι η ευαισθησία της [18F]FDG-PET/CT στους ασθενείς με σύνδρομο ΜΕΝΙΙΑ ήταν χαμηλότερη με τιμή 23%. Όταν εξαιρέσαμε από τους υπολογισμούς μας τις περιπτώσεις με σύνδρομο ΜΕΝ ΙΙΑ, τότε η συνολική ευαισθησία της [18F]FDG-PET/CT στην ανίχνευση εστιών ΜΚΘ αυξήθηκε στο 50% και στις περιπτώσεις με επίπεδα καλσιτονίνης >1000pg/ml το ποσοστό έφτασε στο 100%. Συμπεράσματα: Τα ευρήματα της μελέτης δείχνουν ότι η εξέταση [18F]FDG-PET/CT φαίνεται να είναι πολύτιμο εργαλείο για την ανίχνευση υποτροπής σε ασθενείς με ΜΚΘ και πολύ αυξημένα επίπεδα καλσιτονίνης, >1000pg/ml, ενώ δεν φαίνεται να ισχύει το ίδιο για περιπτώσεις με χαμηλότερες τιμές καλσιτονίνης. Επίσης, φαίνεται ότι η ευαισθησία της [18F]FDG-PET/CT είναι χαμηλότερη σε ασθενείς με ΜΚΘ στα πλαίσια του συνδρόμου MEN IIA.