Ανίχνευση ορμονικών υποδοχέων, κολλαγόνων και μεταλλοπρωτεϊνασών σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με ακράτεια ούρων και χαλάρωση του πυελικού εδάφους

Abstract

ΑbstractIntroduction: Pelvic organ prolapse is a common gynecological problem among postmenopausal women. This condition is often associated with urinary incontinence and causes not only health but quality of life issues as well. The aim of the research protocol in which this study was based was to investigate the potential effect of alterations in the expression of collagen types I, III, matrix metalloproteinases (MMPs) -1, -2, -9, estrogen (ERα and ERβ) and progesterone (PR) receptors of the pubocervical fascia on the pathophysiology of pelvic organ prolapse (POP) and urodynamic stress urinary incontinence (USUI) after menopause.Materials and methods: This was a prospective clinicopathological study based on immunohistochemical methods. Forty samples were obtained from postmenopausal women with synchronous POP and USUI (Group A), forty specimens were collected from postmenopausal patients with POP only (Group B), while forty postmenopausal women without POP or USUI who underwent gynecological surgery for another benign indication formed control group (Group C). Immunohistochemistry for collagen types I, III, MMPs -1, -2, -9, ERα, ERβ and PR receptors in surgical specimens of vaginal walls and pubocervical fascia of the study group patients was performed on formaline fixed and paraffin embedded sections. Results: There were no statistically significant differences among the three groups in terms of age, parity, or body mass index. Collagen type III as well as ERβ receptors lwere found significantly reduced among samples of Group A. Collagen type I and ER-α receptors levels were significantly reduced in Group B when compared to the control Group, while further reduction was observed in Group A. MMPs expression was significantly increased among patients with pelvic organ prolapse, in comparison with the control Group. The higher levels of MMPs expression were observed in Group A. Finally, the expression of PR receptors was similar among the three study groups.Conclusions: It seems that lower expression of collagen type III and ER-β in the vaginal wall and around the urethra of postmenopausal women with POP is potentially involved in the pathophysiological pathways of USUI. In addition, alterations in connective tissue such as decrease of collagen type I, ΕR-α and increase of the expression of MMP -1, -2, -9 may play an important role on the pathophysiology of both POP and USUI.

Εισαγωγή: Η πρόπτωση των πυελικών οργάνων αποτελεί συχνό πρόβλημα μεταξύ των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών. Η κατάσταση αυτή συνδυάζεται πολλές φορές με ακράτεια ούρων προκαλώντας ζητήματα όχι μόνον υγείας αλλά και καθημερινής ποιότητας ζωής. Σκοπός του ερευνητικού πρωτοκόλλου επί του οποίου αναπτυχθηκε η παρούσα μελέτη ήταν η διερεύνηση της δυνητικής επίπτωσης των μεταβολών στην έκφραση κολλαγόνου τύπου Ι, ΙΙΙ, μεταλλοπρωτεϊνασών (MMPs) -1, -2, -9, οιστρογονικών υποδοχέων (ERα and ERβ) καθώς και προγεστερονικών (PR) υποδοχέων της ηβοτραχηλικής περιτονίας στην παθοφυσιολογία της πρόπτωσης των πυελικών οργάνων και της ουροδυναμικής ακράτειας ούρων από προσπάθεια μετά την εμμηνόπαυση.Υλικό και Μέθοδος: Πρόκειται για προοπτική κλινικοπαθολογοανατομική μελέτη βασιζόμενη σε ανοσοϊστοχημικές μεθόδους. Σαράντα δείγματα συλλέχθηκαν από μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με σύγχρονη χαλάρωση πυελικού εδάφους και ακράτεια προσπαθείας (Ομάδα Α), σαράντα δείγματα συγκεντώθηκαν από μετεμμηνοπαυσιακές ασθενείς που παρουσίαζαν μόνο πρόπτωση (Ομάδα Β), ενώ σαράντα μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες χωρίς πρόπτωση ή ακράτεια ούρων που υπεβλήθησαν σε γυναικολογική επέμβαση για κάποια άλλη καλοήθη πάθηση σχημάτισαν την ομάδα ελέγχου (Ομάδα Γ). Ακολούθησε ανοσοϊστοχημική ανίχνευση κολλαγόνων τύπου Ι, ΙΙΙ, MMPs -1, -2, -9, ERα, ERβ και PR υποδοχέων σε δείγματα προερχόμενα απο τα κολπικά τοιχώματα και την ηβοτραχηλική περιτονία ασθενών του πληθυσμού μελέτης, μετά από μονιμοποίηση σε διάλυμα ουδέτερης φορμόλης και έγκλειση σε κύβους παραφίνης.Αποτελέσματα: Δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των τριών ομάδων μελέτης ως προς ηλικία, τόκο ή δείκτη μάζας σώματος. Το κολλαγόνο τύπου ΙΙΙ όπως και οι υποδοχείς ERβ ευρέθησαν σημαντικά ελαττωμένοι μεταξύ των δειγμάτων της Ομάδας Α. Τα επίπεδα κολλαγόνου τύπου Ι όπως και υποδοχέων ER-α ήταν σημαντικά μειωμένα στην Ομάδα Β συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου, ενώ περαιτέρω μείωση παρατηρήθηκε στην Ομάδα Α. Διαπιστώθηκε αύξηση στην έκφραση των μεταλλοπρωτεϊνασών στις ασθενείς με πρόπτωση πυελικών οργάνων σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου. Τα υψηλότερα επίπεδα MMPs κατεδείχθησαν στην Ομάδα Α. Τέλος, η έκφραση των υποδοχέων προγεστερόνης ευρέθη παρόμοια μεταξύ των τριών ομάδων.Συμπεράσματα: Φαίνεται πως η ελαττωμένη έκφραση κολλαγόνου τύπου ΙΙΙ και ER-β στα κολπικά τοιχώματα και στην ανατομική περιοχή περί την ουρήθρα σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με πρόπτωση πυελικών οργάνων ενέχεται δυνητικά στα παθοφυσιολογικά μονοπάτια της εκδήλωσης ουροδυναμικής ακράτειας ούρων από προσπάθεια. Επιπρόσθετα, μεταβολές του συνδετικού ιστού όπως ελάττωση της έκφρασης κολλαγόνου τύπου Ι, ΕR-α αλλά και αύξηση των επιπέδων MMP -1, -2, -9 μπορεί να διαδραματίζουν μείζονα ρόλο στην παθοφυσιολογία τόσο της πρόπτωσης όσο και της ουροδυναμικής ακράτειας ούρων από προσπάθεια.