Η helicobacter pylori λοίμωξη σε ομάδες υγιών και ασθενών: συγκριτική - διαχρονική μελέτη

Abstract

Helicobacter pylori, the cause of active chronic gastritis, is a risk factor for pepticulcer and gastric malignancies. Persisting serum antibodies against H pylori are characteristic ofthis chronic infection and many studies have shown that the IgG antibody test is positive in morethan 90% of culture-positive patients. Serological data from various parts of the world show that Hpylori infection is a disease associated with low living standards, and everywhere, includingGreece, the prevalence of infection increase with age. Long-term follow-up studies in developedcountries suggest that the age-dependent increase of seropositivity is mainly due to the decreasingrate of childhood infections, often referred as a cohort phenomenon. In contrast, in a populationwith a higher rate of infection, there is also evidence suggesting a constant rate of new infections atall ages, which could result in a similar age-dependent increase of seropositivity. Nevertheless, ithas been shown that some Hpylori genes ( vacA, cagA ) confer different biological properties,which could enhance the in vivo pathogenicity of the bacteria. Thus, recently, there has beeninterest in detecting the Hpylori immunophénotype and in particular, the CagA and VacA statusof Hpylori infection.Aim: The aim of this study was to determine if the birth cohort phenomenon theory or a constantrate of new H pylori infections could better explain the age-dependent increase of H pyloriseropositivity in Greece. We also studied the seroprevalence of Hpylori infection in relation with HBV and HCV and the antigenic profile of H pylori infection in a sample of Greek adultpopulation.Patients and Methods : H pylori seroprevalence was studied determining IgG antibodies byELISA. The estimated sensitivity, specificity, positive and negative predictive value of ELISA testwere 87%, 94%, 95% and 84%, respectively, using histology ( Giemsa stain ) as gold standard.Banked serum samples of 200 consecutive adult outpatients ( 107 men and 93 women ) of theHepato-Gastroenterology Unit of 1st Departement of Propedeutic Medecine ( Athens GeneralHospital, "Laikon" ), in 1987 ( group 0-87 ), aged 15-82 years ( mean age 44.3+17 years ), werecompared with 201 serum samples of similarly selected outpatients of the same Unit ( 123 menand 78 women ), in 1997 ( group 0-97 ), aged 16-85 years ( mean age 45.9+15 years),regardless of the cause of admission, personal history and socio-economic status, in both groupsof patients. The serum samples of 0-97 group of patients were compared with the serum samplesof 120 consecutive blood donors in 1997 ( group EA-97 ), aged 18 - 62 years ( mean age 40+11years ). The HBsAg and anti-HCV status were determined using ELISA tests ( Sorin DiagnosticsSri ) and the antigenic profile was studied in 70 IgG positive patients by western-blot IgG assay(Hycor Biomadical Gmbh, Germany ).Statistical analysis : Both univariate ( t-test, chi-square test, Fisher's exact test, one-way analysisof variance ) and multivariate ( logistic regression ) methods were used to analyze categoricalvariables.Results :I. Age-dependent increase in the prevalence of IgG antibodies was obvious in both crosssectional samples ( 0-87 and 0-97 ). In 1997, this increase continued to the age group 55- 64 years, but in 1987 the prevalence was highest in a younger age group (45-54 years ) ( table 2.21, fig. 2.8 ). A lower rate of infection was noticed in the oldest age groups in bothsamples.II. During the 10-year period the prevalence of Hpylori antibodies fell significantly by 10%units ( from 59.5% in 1987 to 49.2% in 1997 )( p=0.039 ) and this decrease was obvious inall age groups. In 1987, the H pylori prevalence distribution began at 38.7% in theyoungest age group (15-24 years ) and reached 78.1% in the group aged 45 - 54 years,with increase rate at an average of 26% with each decade of age ( table 2.5 ). Ten yearslater, the prevalence increased from 14.2% in the group aged 15-24 years to 67.4% in the55 - 64 years age group and the average increase per decade was 50%, primarily due tothe lower rate of infection in younger age groups.III. In 1997, the total seroprevalence of infection and the prevalence distribution of our sampleresembled that of the blood donors in the same period.IV. In a multivariate model, age over 35 years old, HBsAg seropositivity and patients class(1987) were independent risk factors for seropositivity ( table 2.22 ). On the contrary,gender and anti-HCV seropositivity were not found as independent risk factors. The higherrisk for H pylori seropositivity was found in patients who were born in the decade 1933-1942, in both cross-sectional groups ( 0-87, 0-97 )( table 2.23 ).V. The seroprevalence of CagA and VacA antigens was 77.4% and 58.5%, respectively, andthese rates were relatively constant across gender, age and group of patients (0-87,0-97and EA-97). Type I (CagA+IVacA+) strains were significantly more common than type II(CagA-IVacA-) strains ( 59.7% vs. 22.6% , pO.001 ). The prevalence of the other antigensranged from 41.4% (FlaA) to 84.3% {UreB). Conclusions :I. Although increasing age does increase the risk of Hpylori infection, the fact that patientsfrom early class ( 0-87 ) had higher rates of infection than comparable age patients fromlater class ( 0-97 ), mainly supports the birth cohort phenomenon theory as an explanationfor the increased occurrence of Hpylori infection seen with age.II. The reduction in the infection rate during this 10-years period is compatible with thehypothesis that better socio-economic circumstances and improved hygiene have reducedthe risk of Hpylori infection.III. Chronic HBV infection, but not chronic HCV infection, is an independent risk factor for Hpylori seropositivity.IV. In a country with low rates of gastric cancer, we found a disproportional high rate of CagA+and type I strains of H pylori and these data suggest that CagA and/or VacA status arenot the major factors influencing gastric cancer rates.

Η Η pylori λοίμωξη είναι η κύρια αιτία της χρόνιας ενεργούγαστρίτιδος και αποτελεί παράγοντα κινδύνου εμφάνισης πεπτικού έλκους και γαστρικώνκακοηθειών. Η παρουσία για μεγάλο χρονικό διάστημα στον ορό των ασθενών αντισωμάτωνέναντι του βακτηριδίου, αποτελεί χαρακτηριστικό της χρόνιας λοίμωξης και πολλές μελέτες έχουνδείξει ότι η ορολογική δοκιμασία ανίχνευσης IgG αντισωμάτων έναντι του Ηpylori είναι θετική σεποσοστό άνω του 90% μεταξύ των ασθενών με θετική ιστολογική εξέταση. Ορολογικά δεδομένααπό διάφορα μέρη του κόσμου, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας, δείχνουν ότι η λοίμωξησυνδυάζεται με χαμηλό επίπεδο διαβίωσης και ότι ο επιπολασμός της λοίμωξης αυξάνει με τηναύξηση της ηλικίας. Συγκριτικές - διαχρονικές μελέτες σε αναπτυγμένες χώρες υποδηλώνουν ότι ηαύξηση του επιπολασμού της λοίμωξης με τη πάροδο της ηλικίας, οφείλεται κυρίως σε ελάττωσητου ποσοστού των λοιμώξεων της παιδικής ηλικίας και άρα σε άθροιση παλαιοτέρων λοιμώξεων,αφού είναι γνωστό ότι στους ενηλίκους το ποσοστό νεομόλυνσης εξουδετερώνεται από τοποσοστό αυτόματης ίασης, θεωρία που συχνά αναφέρεται ως «cohort phenomenon». Σεαντίθεση, σε πληθυσμούς με υψηλό ποσοστό λοίμωξης, υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι ένασταθερό ποσοστό νέων λοιμώξεων κατά την ενήλικο ζωή, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση τηςλοίμωξης με τη πάροδο της ηλικίας.Σκοπόζ : Σκοπός της παρούσης μελέτης είναι να διερευνηθεί εάν η «birth cohort phenomenontheory» ή ο συνεχιζόμενος κίνδυνος λοίμωξης στην ενήλικη ζωή, ερμηνεύουν καλύτερα τηπαρατηρούμενη στη χώρα μας αύξηση του επιπολασμού της Η pylori λοίμωξης με την αύξησητης ηλικίας. Μελετήσαμε επίσης τον συσχετισμό της Ηpylori λοίμωξης με τις χρόνιες HBV και HCV λοιμώξεις, καθώς και τον ανοσοφαινότυπο της λοίμωξης σε δείγμα ενήλικου Ελληνικούπληθυσμού.Ασθενεκ και Μεθοδολογία : Η ανίχνευση της Η pylori λοίμωξης έγινε με μέθοδο ELISA (Ηpylori IgG). Η ευαισθησία, ειδικότητα, θετική προγνωστική αξία και αρνητική προγνωστική αξίατης ELISA, με μέθοδο αναφοράς την ιστολογική εξέταση (χρώση Giemsa), βρέθηκε 87%, 94%,95% και 84%, αντίστοιχα. Δείγματα ορών 200 διαδοχικών ασθενών, που προσήλθαν στο Η/Γ Εξ.Ιατρείο της Α'ΠΠΚ, το 1987 (0-87), ηλικίας 15-82 ετών (μέσης ηλικίας 44.3+17 έτη), συγκρίθηκανμε 201 δείγματα ορών διαδοχικών ασθενών, ηλικίας 16-85 ετών (μέσης ηλικίας 45.9+15 έτη), πουπροσήλθαν στο ίδιο ιατρείο το 1997 (0-97), ανεξαρτήτως αιτίας προσέλευσης, ατομικούαναμνηστικού και κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου των ασθενών και των δύο ομάδων. Ταδείγματα 0-97 συγκρίθηκαν με 120 δείγματα ορών διαδοχικών εθελοντών αιμοδοτών, ηλικίας 18-62 ετών (μέσης ηλικίας 40+11 έτη), που προσήλθαν το ίδιο χρονικό διάστημα στην αιμοδοσία τουίδιου νοσοκομείου. Ο προσδιορισμός του HBsAg και των anti-HCV αντισωμάτων έγινε με μέθοδοELISA. Ο ανοσοφαινότυπος της Η pylori λοίμωξης μελετήθηκε σε 70 Η pylori IgG θετικάδείγματα ορών, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο western-blot IgG. Για τη στατιστική επεξεργασία τωνδεδομένων χρησιμοποιήθηκαν μονοπαραγοντικές (t-test, x2-test και one way analysiw of variance)και πολυπαραγοντικές ( logistic regression ) μέθοδοι.Αποτελέσιιατα :I. Ο επιπολασμός των IgG H pylori αντισωμάτων βαίνει αυξανόμενος με τη πάροδο τηςηλικίας και στις δύο ομάδες ασθενών του Η/Γ Εξ. Ιατρείου που συγκρίθηκαν ( 0-87 και 0-97 ). Το 1997, παρατηρείται συνεχής αύξηση έως την ηλικία των 55-64 ετών όπουπαρατηρείται και το υψηλότερο ποσοστό λοίμωξης , αλλά το 1987 το υψηλότερο ποσοστόλοίμωξης παρατηρείται σε μικρότερες ηλικίες (45-54 ετών). Στις μεγάλες ηλικίεςπαρατηρείται σταθερή πτώση του επιπολασμού της λοίμωξης και στις δύο ομάδες Τη δεκαετία 87 - 97 ο επιπολασμός των Ηpylori αντισωμάτων έχει ελαττωθεί κατά 10%(από 59.5% το '87, σε 49.2% το '97, ρ= 0.039) και η μείωση είναι εμφανής σε όλες τιςομάδες ηλικιών. Το 1987, ο επιπολασμός της λοίμωξης από 38.7% στις ηλικίες των 15-24ετών, φθάνει το 78.1% στις ηλικίες των 45-54 ετών, με μέσο ρυθμό αύξησης το 26% ανάδεκαετία. Δέκα έτη αργότερα, ο επιπολασμός από 14.2% στις ηλικίες των 15-24 ετών,φθάνει το 67.4% στις ηλικίες των 55-64 ετών, με μέσο ρυθμό αύξησης το 50% ανάδεκαετία.III. Το 1997, τόσο ο επιπολασμός της λοίμωξης των ασθενών του Η/Γ Εξωτερικού Ιατρείου,όσο και η κατανομή της ανά ηλικία, σχεδόν συμπίπτουν με τις παρατηρούμενες στοδείγμα των εθελοντών αιμοδοτών της ίδιας περιόδου.IV. Η πολυπαραγοντική ανάλυση έδειξε ότι ηλικία άνω των 35 ετών, χρόνια HBV λοίμωξη καιχρονική περίοδος (1987), αποτελούν ανεξάρτητους παράγοντες κινδύνου Η pyloriλοίμωξης. Αντιθέτως το φύλο και η χρόνια HCV λοίμωξη δεν αποτελούν παράγοντεςκινδύνου λοίμωξης. Άτομα γεννημένα την δεκαετία 1933-1942, εμφανίζουν τον υψηλότεροκίνδυνο οροθετικότητος.V. Το ποσοστό CagA+ και VacA+ στελεχών Ηpylori ήταν 77.4% και 58.5%, αντίστοιχα καιτα ποσοστά αυτά ήταν σταθερά, ανεξάρτητα φύλου, ηλικίας και ομάδος ασθενών. Ταστελέχη τύπου I ( CagA+ / VacA+ ) απαντώνται συχνότερα από τα στελέχη τύπου II(CagA- / VacA-) (57.2% έναντι 22.6%, ρ<0.001). Η συχνότητα των υπολοίπων αντιγόνωνκυμαίνεται από 41.4% (FlaA) έως 84.3% (UreB).Συυπεράσυατα :I. Αν και αυξανόμενης της ηλικίας αυξάνει ο κίνδυνος Η pylori λοίμωξης, το εύρημα ότιασθενείς της ομάδος 0-87 είχαν υψηλότερα ποσοστά Η pylori λοίμωξης απόαντίστοιχους ασθενείς της ομάδος 0-97, υποστηρίζει τη θεωρία του "birth cohort phenomenon" ως κύρια αιτία της παρατηρούμενης αύξησης του επιπολασμού τηςλοίμωξης με την αύξηση της ηλικίας στο δείγμα μας.Ο επιπολασμός της έχει μειωθεί σημαντικά τη τελευταία δεκαετία στους ασθενείς του Η/ΓΕξωτερικού Ιατρείου και αυτό οφείλεται κυρίως στην ελάττωση του επιπολασμού τηςλοίμωξης στις μικρές ηλικίες.Η χρόνια HBV λοίμωξη αποτελεί παράγοντα κινδύνου Ηpylori λοίμωξης, ανεξάρτητο τουφύλου και της ηλικίας των ασθενών.Το ποσοστό των CagA θετικών στελεχών στη χώρα μας είναι δυσανάλογα υψηλό για τοπαρατηρούμενο ποσοστό γαστρικής κακοήθειας και αυτό θέτει σε αμφισβήτηση τηνσχέση ανοσοφαινότυπου και κλινικής έκφρασης της λοίμωξης.