Imperative structures: syntax and its interfaces

Abstract

This dissertation analyzes imperatives and their subjects by showing that true imperatives involve a distinct kind of agreement and not standard subject-verb agreement. This will be achieved without resorting to imperative-specific heads like the ones postulated in a series of publications by Zanuttini and Portner (see Portner 2007, Zanuttini 2008, Zanuttini et al. 2012 inter alios). The Speech Act layer, based on Ross (1970), will be used instead, as the Speech Act layer is considered the locus of features targeting the discourse participants. The main claim that I argue for throughout this dissertation is that in other clauses the sentence needs not make reference to the discourse participants, while in true morphologically marked imperatives the Speech Act layer is obligatorily related to the imperative verb and its subject. In the first chapter, I introduce the main data concerning imperatives, imperative subjects and their interaction with elements of the Speech Act layer, the theoretical framework and the main assumptions I adopt in the next chapters. The second chapter presents the main morphosyntactic properties of true imperatives in Greek mentioning earlier analyses. The third chapter uses the different kinds of imperative subjects as a diagnostic to probe the dependence between the SAP domain and imperatives, showing how the features of the SAP impose restrictions on possible subjects. In the fourth chapter, I use the interaction between imperative subjects and vocative phrases (VocPs), elements hosted in the SAP, as an additional argument towards considering imperatives and their subjects elements that must obligatorily be related to the context and discourse participants via specialized features in the left periphery. This is achieved by using the intradeictic / extradeictic function of VocPs (intradeictic VocPs are coreferential with an argument of the clause, while extradeictic VocPs target a discourse participant independent from the arguments of the clause): Contrary to sentences using the indicative paradigm, where both intradeictic and extradeictic VocPs are available, true imperatives in Greek only involve intradeictic VocPs, corroborating my argument. The fifth chapter revisits the issue of embedded imperatives in Greek and restrictions to this embedding, focusing on the role of the SAP in the embedding process. The final chapter concludes the discussion and offers some ideas for further research involving other kinds of non-standard subject-verb agreement based on discourse participance, i.e., unagreement, polite / fake inclusive plurals, and the role of prosody in Speaker-Addressee interaction.

Η παρούσα εργασία αναλύει τις προστακτικές και τα υποκείμενά τους δείχνοντας ότι οι γνήσιες προστακτικές εμπλέκουν ένα διαφορετικό είδος (μορφοσυντακτικής) συμφωνίας και όχι την συνηθισμένη συμφωνία υποκειμένου-ρήματος. Αυτό επιτυγχάνεται χωρίς να καταφεύγει η παρούσα διατριβή σε κεφαλές που έχουν προϋποτεθεί αποκλειστικά και μόνο για την ανάλυση των προστακτικών από τους Zanuttini και Portner (βλ. μεταξύ άλλων τα Portner 2007, Zanuttini 2008, Zanuttini et al. 2012). Αντ' αυτού πρόκειται να υιοθετηθεί το συντακτικό επίπεδο των Γλωσσικών Πράξεων (ΓΠ στο εξής), το οποίο βασίζεται στην επιτελεστική υπόθεση του Ross (1970), καθώς το συγκεκριμένο επίπεδο θεωρείται το μέρος της συντακτικής παραγωγής όπου βρίσκονται τα χαρακτηριστικά που στοχεύουν τους συμμετέχοντες στην επικοινωνιακή περίσταση. Η βασική θέση για την οποία πρόκειται να επιχειρηματολογήσω στην παρούσα διατριβή είναι ότι οι μη-προστακτικές πρόταση δεν χρειάζεται απαραίτητα να κάνουν κάποια αναφορά στους συμμετέχοντες στην επικοινωνιακή περίσταση, ενώ στις γνήσιες, μορφολογικά μαρκαρισμένες, προστακτικές το επίπεδο των ΓΠ συσχετίζεται υποχρεωτικά με την προστακτική και το υποκείμενό της. Στο πρώτο κεφάλαιο, παρουσιάζω τα βασικά δεδομένα που αφορούν τις προστακτικές, τα υποκείμενά τους και την αλληλεπίδρασή των παραπάνω με στοιχεία του πεδίου των ΓΠ, εισάγω το θεωρητικό πλαίσιο και τις βασικές θέσεις που υιοθετώ για τα επόμενα κεφάλαια. Το δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζει τις βασικές μορφολογικές και συντακτικές ιδιότητες των γνήσιων προστακτικών στην Ελληνική. Στο τρίτο κεφάλαιο, αξιοποιώ τα υποκείμενα των προστακτικών ως διαγνωστικό κριτήριο για την εξέταση αυτής της εξάρτησης ανάμεσα στο επίπεδο των ΓΠ και τις προστακτικές, δείχνοντας πώς τα χαρακτηριστικά του ΓΠ επιβάλλουν συγκεκριμένους περιορισμούς στα πιθανά υποκείμενα των προστακτικών. Στο τέταρτο κεφάλαιο, βασίζομαι στην αλληλεπίδραση ανάμεσα στα υποκείμενα των προστακτικών και στις Φράσεις Κλητικής Προσφώνησης (ΚλΠρΦ), οι οποίες θεωρούνται μέρος της ΓΠΦ, ως ένα επιπλέον επιχείρημα για να θεωρήσουμε τις προστακτικές και τα υποκείμενά τους στοιχεία που πρέπει υποχρεωτικά να συσχετιστούν στο περικείμενο και τους συμμετέχοντες στην επικοινωνιακή περίσταση μέσω εξειδικευμένων χαρακτηριστικών της αριστερής περιφέρειας. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της διάκρισης ενδοδεικτικών και εξωδεικτικών ΚλΠρΦ (οι πρώτες έχουν κοινή αναφορά με κάποιο όρισμα της πρότασης, ενώ οι δεύτερες αφορούν έναν συμμετέχοντα στην επικοινωνιακή περίσταση ανεξάρτητο από τα ορίσματα της πρότασης): Σε αντίθεση με άλλα είδη προτάσεων, όπου χρησιμοποιείται το κλιτικό παράδειγμα της οριστικής και όπου μπορούν να εμφανιστούν και τα δύο είδη ΚλΠρΦ, στις γνήσιες προστακτικές της Ελληνικής εμφανίζονται μόνο ενδοδεικτικές ΚλΠρΦ, κάτι το οποίο ενισχύει περαιτέρω τη θέση μου. Το πέμπτο κεφάλαιο επανεξετάζει το ζήτημα του εγκιβωτισμού των προστακτικών στην Ελληνική και τους περιορισμούς στους οποίους αυτός υπόκειται, εστιάζοντας στον ρόλο της ΓΠΦ στη διαδικασία του εγκιβωτισμού. Το τελευταίο κεφάλαιο ολοκληρώνει τη συζήτηση και προσφέρει ορισμένες ιδέες για μελλοντική έρευνα, εμπλέκοντας άλλα φαινόμενα μη κανονικής συμφωνίας ρήματος-υποκειμένου, τα οποία βασίζονται στη συμμετοχή στην επικοινωνιακή περίσταση, π.χ. την ασυμφωνία και τον πληθυντικό ευγενείας / εγγύτητας, καθώς και τον ρόλο της προσωδίας στην αλληλεπίδραση Ομιλητή-Ακροατή.