Φαινομενολογία του ασυνείδητου: το παράδειγμα του λακανικού πεδίου

Abstract

The aim of this work is to highlight the relationship between psychoanalysis and philosophy through the phenomenological approach of the unconscious. We study the four events that trigger philosophy as to the truth, according to A. Badiou: Poetry (art), Political, Eros (psychoanalysis) and Matheme (science). Emphasis is given on the phenomenology of M. Merleau-Ponty's language structure and on his philosophical perception of the body concept and the subject's corporality. The connection to the psychoanalysis is succeeded mainly through the study of the lacanian field, approaching the phenomenon of Art and Politics through the subject of the unconscious. There is a clinical part in the work that frames the overall study. The phenomenology of the unconscious emanates from the Husserlian phenomenology and is directly related to the phenomenology of M.Merleau-Ponty's intermediate. Such a phenomenology research investigates the freudian discovery of the unconscious setting new foundations for consciousness and phenomenological cogito.

Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να εστιάσει στη σχέση μεταξύ της ψυχανάλυσης και της φιλοσοφίας μέσω της φαινομενολογικής προσέγγισης του ασυνειδήτου. Η εργασία πραγματεύεται τα τέσσερα συμβάντα τα οποία ενεργοποιούν την φιλοσοφία ως προς τις αλήθειες, σύμφωνα με τον A. Badiou: το Ποιητικό (τέχνη), το Πολιτικό, ο Έρως (ψυχανάλυση) και το Μαθήμιο (η επιστήμη). Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην φαινομενολογία της γλώσσας του N. Merleau-Ponty καθώς και στην φιλοσοφική αντίληψή του για την έννοια του σώματος και της σωματικότητας του υποκειμένου. Η σύνδεση με την ψυχανάλυση πραγματοποιείται κυρίως μέσω της μελέτης του λακανικού πεδίου προσεγγίζοντας το φαινόμενο της τέχνης και του πολιτικού μέσα από το υποκείμενο του ασυνειδήτου. Το κλινικό μέρος της εργασίας πλαισιώνει τη συνολική μελέτη. Η φαινομενολογία του ασυνειδήτου πηγάζει από την χουσερλιανή φαινομενολογία ενώ συνδέεται άμεσα με την φαινομενολoγία του ενδιάμεσου του M. Merleau-Ponty. Μια τέτοια φαινομενολογία ερευνά την φροϋδική ανακάλυψη του ασυνειδήτου θέτοντας νέα θεμέλια για τη συνείδηση και το φαινομενολογικό cogito.