Η εκπαιδευτική πολιτική για τα ολιγοθέσια δημοτικά σχολεία και η επίδρασή της στη λειτουργία τους σύμφωνα με τις απόψεις δασκάλων (1976 - σήμερα): η περίπτωση της εκπαιδευτικής περιφέρειας Πελοποννήσου

Abstract

The registration of educational policy for small multigrade schools through legislative texts, from the opinions and positions of political parties, parliamentarians and trade union organizations and the impact on their operation in accordance with the opinions of the teachers themselves, who have served or not at these schools are the dual aim of this work. A work that aims to reveal, as far as possible, all the grid of positions and actions that compose the education policy for the multigrade schools, from the restoration of democracy onwards, in order to plan the future for these small schools, knowing the objective truth, as this will occur through a scientific research and not based on personal truth which occasionally stand for the officers of the Greek state.The chapters that constitute and compose this essay are six.The first chapter attempts to present the multigrade school and its position both in Greece and internationally. Also, there is a brief description of some of the programs, especially those supported by the European Union, applied in some multigrade schools. It is also registered the course of this type of school as it concerns the number of schools, teachers and students throughout Greece and especially for the region of Peloponnese.Education policy is the subject of study of Chapter Two. Here are given or is attempted to present the aspects of education policy in conjunction with the multigrade schools in Greece as arising from the legislation applicable occasionally. It is also recorded the views of deputies as registered in the Minutes of the Parliament during the discussion of the two main legislative acts (Laws 309/1976 & 1566/1985) governing the primary education from 1976 to today. Moreover, are given the views or positions of the Primary Teachers' Federation of Greece as for each of the above legislative acts and as elaborated by the 11th National Congress organized by the [PTFG] in Cyprus in collaboration with the respective Cypriot federation on small multigrade schools. The chapter ends with a summary of researches, both international and Greek, concerning the relationship of the organicity of school and the performance and attitudes of educated students.The interpretive approach of the two aforementioned laws and the views of the Federation is the subject of the third chapter. This chapter is an attempt to interpret the positions, concerning the multigrade schools, of the politicians and the teachers within the time, contingent and local context, formed during their discussion.The fourth section lists the operational definitions necessary for further development of the research, the research questions and hypotheses that is called to do the work, the elements of originality contained as well as to select the appropriate research model. This chapter ends with a detailed presentation of sampling conducted successfully and supports the internal validity of the research. The fifth chapter contains, in detail, the results of the research with the data analysis . Parameters considered and analyzed are the views for retention or not of the multigrade primary schools, the provision of low quality education of multigrade schools, the reasons for the existence of small schools, cope with the problems arising from the operation of small school, the difficulties faced by teachers serving in multigrade schools and finally the support they must have from the state to enable them to provide high quality education.The study ends with the sixth chapter that includes a summary of the research findings in relation to the research questions and hypotheses formulated in chapter four. Moreover, on the one hand it is attempted the interpreting of the results as formulated in previous chapters considering the broader context within which operate the multigrade schools and on the other proposals are filed for better functioning of multigrade schools, as derived from the findings of the thesis.

Η καταγραφή της εκπαιδευτική πολιτικής για τα μικρά ολιγοθέσια σχολεία μέσα από νομοθετικά κείμενα, από απόψεις και θέσεις κομμάτων, βουλευτών και συνδικαλιστικών οργανώσεων και η επίδρασή της στη λειτουργία τους σύμφωνα με τις απόψεις των ίδιων των δασκάλων, που έχουν υπηρετήσει ή όχι σε αυτά τα σχολεία, αποτελούν το διττό στόχο αυτής της εργασίας. Μια εργασία που φιλοδοξεί να αποκαλύψει, στο μέτρο του δυνατού, όλο το πλέγμα των θέσεων και ενεργειών που συνθέτουν την εκπαιδευτική πολιτική για τα ολιγοθέσια σχολεία, από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν, έτσι ώστε να σχεδιαστεί το μέλλον, για αυτά τα μικρά σχολεία, γνωρίζοντας την αντικειμενική αλήθεια, όπως αυτή θα προκύψει μέσα από την επιστημονική έρευνα και όχι με βάση την υποκειμενική αλήθεια που κατά καιρούς πρεσβεύουν οι υπεύθυνοι της ελληνικής πολιτείας.Τα κεφάλαια που συναποτελούν και συνθέτουν αυτό το πόνημα είναι έξι.Στο πρώτο κεφάλαιο επιχειρείται να γίνει μια παρουσίαση του ολιγοθέσιου σχολείου και της θέσης που έχει τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Επίσης, γίνεται μια συνοπτική περιγραφή ορισμένων από τα προγράμματα, κυρίως αυτών που υποστηρίχθηκαν από τη Ευρωπαϊκή Ένωση, που εφαρμόστηκαν σε κάποια ολιγοθέσια σχολεία. Ακόμη καταγράφεται η πορεία αυτού του τύπου σχολείου σε ότι αφορά τον αριθμό των σχολικών μονάδων, δασκάλων και μαθητών τόσο για ολόκληρη την Ελλάδα όσο και ειδικότερα για την περιφέρεια Πελοποννήσου.Η εκπαιδευτική πολιτική είναι το αντικείμενο μελέτης του δευτέρου κεφαλαίου. Εδώ δίνονται ή επιχειρείται να παρουσιαστούν οι πτυχές της εκπαιδευτικής πολιτικής σε συνάρτηση με τα ολιγοθέσια σχολεία στην Ελλάδα όπως προκύπτουν από το, κατά καιρούς, εφαρμοζόμενο νομοθετικό πλαίσιο. Επίσης, καταγράφονται οι απόψεις των βουλευτών όπως αποτυπώθηκαν στα Πρακτικά της Βουλής, κατά τη συζήτηση των δύο κύριων νομοθετημάτων (νόμοι 309/1976 & 1566/1985) που διέπουν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση από το 1976 έως σήμερα. Επιπλέον, παρατίθενται οι απόψεις και οι θέσεις της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (Δ.Ο.Ε.) τόσο για καθένα από τα παραπάνω νομοθετήματα όσο και όπως διαμορφώθηκαν από το 11ο Πανελλήνιο Συνέδριο που διοργάνωσε στην Κύπρο η Δ.Ο.Ε. σε συνεργασία με την αντίστοιχη κυπριακή ομοσπονδία με θέμα τα μικρά ολιγοθέσια σχολεία. Το κεφάλαιο κλείνει με την παράθεση των ερευνών, τόσο διεθνών όσο και ελληνικών, για τη σχέση της οργανικότητας του σχολείου με τις επιδόσεις και τις στάσεις των φοιτούντων μαθητών.Η ερμηνευτική προσέγγιση των δύο προαναφερόμενων νόμων και των απόψεων της Δ.Ο.Ε αποτελεί το αντικείμενο του τρίτου κεφαλαίου. Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται προσπάθεια να ερμηνευτούν οι θέσεις, για τα ολιγοθέσια σχολεία, τόσο των πολιτικών όσο και των δασκάλων μέσα στο χρονικό, συγκυριακό και τοπικό πλαίσιο, που έχει διαμορφωθεί, κατά τη συζήτησή τους.Το τέταρτο κεφάλαιο καταγράφει τους λειτουργικούς ορισμούς που είναι απαραίτητοι για την παραπέρα εξέλιξη της έρευνας, τα ερευνητικά ερωτήματα και υποθέσεις που καλείται να υπηρετήσει η εργασία, τα στοιχεία πρωτοτυπίας που περιέχει όπως επίσης και την επιλογή του κατάλληλου ερευνητικού υποδείγματος. Το κεφάλαιο αυτό κλείνει με την αναλυτική παρουσίαση της δειγματοληψίας που διεξήχθη η οποία, ούσα επιτυχής, συνηγορεί υπέρ της εξωτερικής εγκυρότητας της έρευνας. Το πέμπτο κεφάλαιο περιέχει, αναλυτικά, τα αποτελέσματα της έρευνας με την ανάλυση των δεδομένων. Παράμετροι που εξετάζονται και αναλύονται είναι η άποψη για τη διατήρηση ή όχι των ολιγοθέσιων σχολείων, η παροχή χαμηλής ποιότητας εκπαίδευσης από τα ολιγοθέσια σχολεία, οι λόγοι ύπαρξης των μικρών σχολείων, η αντιμετώπιση προβλημάτων που αναφύονται σε σχέση με τη λειτουργία του μικρού σχολείου, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι δάσκαλοι που υπηρετούν σε ολιγοθέσια σχολεία και τέλος η υποστήριξη που πρέπει να έχουν από την πολιτεία για να μπορέσουν να παράσχουν υψηλής ποιότητας εκπαίδευση.Η εργασία κλείνει με το έκτο κεφάλαιο που περιλαμβάνει την ανακεφαλαίωση των ευρημάτων της έρευνας σε σχέση με τα ερευνητικά ερωτήματα και υποθέσεις που διατυπώθηκαν στο τέταρτο κεφάλαιο. Επιπλέον, αφενός επιχειρείται η ερμηνεία των αποτελεσμάτων όπως αυτά έχουν διατυπωθεί στα προηγούμενα κεφάλαια λαμβάνοντας υπόψη το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούν τα ολιγοθέσια σχολεία και αφετέρου κατατίθενται προτάσεις, για καλύτερη λειτουργία των ολιγοθέσιων σχολείων, όπως προκύπτουν από τα ευρήματα της διατριβής.