Συγκριτική μελέτη απεικονιστικού και κυτταρολογικού ελέγχου του ενδομητρίου στην περιεμμηνόπαυση

Abstract

Ιntroduction: Abnormal uterine bleeding is a common gynecologic symptom during perimenopause. According to epidemiological studies, 33% of women attending gynecological clinics abnormal uterine bleeding. The causes of abnormal uterine bleeding includes a wide spectrum of endometrial pathology, organic and functional ones, which vary in severity and require different interventions. The diagnostic approach and consequently the successful treatment of gynecological cases with abnormal bleeding from the endometrium during perimenopause is of exceptional importance. Aim: Firstly, to determine the diagnostic accuracy of simple ultrasonography and sonohysterography for the early detection of endometrial localized and diffuse lesions in perimenopausal women with abnormal uterine bleeding and secondly to assess the diagnostic accuracy of sonohysterography in conjunction with the liquid based cytology to detect cancerous and non-cancerous lesions of the endometrium and compare with the goldstandard method, the biopsy of endometrial tissue. Materials and Methods: The study population comprised of 81 women with abnormal uterine bleeding during perimenopause. The study population underwent ultrasonography, sonohysterography, liquid based cytology examination and a biopsy of endometrial tissue. For sonohysterography we used COOK silicone ballon catheter. To collect endometrial tissue we used COOK" Taobrush". Findings of the two methods, simple sonography and sonohysterography were compared with the results of the biopsy in order to assess the diagnostic accuracy for detecting localized versus diffuse lesions and cancerous versus non-cancerous lesions of the endometrium. Furthermore, the findings of sonohysterography and cytology were simultaneously evaluated in combination to estimate the diagnostic accuracy of detecting non-cancerous and cancerous lesions of the endometrium compared with the results of the biopsy. Results: Median age was 44 years. According to the results of simple ultrasound 71.6% presented smooth endometrial thickening without other lesions, 19.7% had localized lesions and 6.2% diffuse endometrial lesions. Sonohysterography examination indicated smooth thickening of the endometrium in 54.3%, localized lesions in 32% and diffuse lesions in 9.9%, respectively. Cytology examination reported suspicious material for malignancy in 7 women. The biopsy detected ultimately endometrial hyperplasia in 14 women (17.3%). Localized lesions (polyps) were detected in 23.4% and myomas in 6.2% respectively and endometrial cancer in 8,6%. The immature endometrium was common and was detected in 67.9% of cases. The sensitivity for the detection of localized lesions in single-sonography was 76.7% and of diffuse lesions 65%. The agreement of the results between biopsy and simple sonography for the detection of localized and diffuse lesions was satisfactory (k = 0.520). In sonohysterography the sensitivity for localized lesions was 83.3%, the specificity 93.8%, while for diffuse lesions the sensitivity was 89.2% and specificity 100%, respectively. The agreement of sonohysterography results with those of the biopsy was high (k = 0.770). Both in simple and in sonohysterography, the presence of cancer in biopsy was significantly associated with the occurrence of scattered lesions with heterogeneous / mixed echogenicity in both methods (p = 0.013, p = 0.003). The combined assessment of the results (cytological examination and sonohysterography) increased the specificity and positive predictive value for the diagnosis of cancer in 100%. Finally, the combined evaluation of the results of the cytological examination and sonohysterography for the detection of immature endometrium has increased the sensitivity and specificity from 87.4% and 94.7% to 89% and 100%, respectively. Conclusion: The diagnostic accuracy of sonohysterography for detecting localized and diffuse lesions of the endometrium predominated over simple ultrasound. For the detection of cancer in both methods cancerous lesions were described as diffuse lesions of mixed echogenicity. The combined assessment of sonohysterography and liquid based cytology significantly increases the diagnostic accuracy for cancer detection. For benign lesions, immature endometrium was characterized both in simple and in sonohysterography as a peer endometrial thickening homogeneous echogenicity. The combined assessment of cytological examination and sonohysterography increases the diagnostic accuracy of non-cancerous lesions (immature endometrium).

Εισαγωγή: Η μη φυσιολογική αιμόρροια εκ του ενδομητρίου (AUB) αποτελεί ένα συχνό γυναικολογικό σύμπτωμα κατά την περιεμμηνοπαυσιακή περίοδο και αφορά το 33% των γυναικών που προσέρχονται στα εξωτερικά γυναικολογικά ιατρεία. Τα αίτια της μη φυσιολογικής αιμόρροιας εκ του ενδομητρίου περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα οργανικών και λειτουργικών αιτίων, που ποικίλλουν σε σοβαρότητα και χρήζουν διαφορετικής παρέμβασης. O σχεδιασμός της διαγνωστικής προσέγγισης και κατά συνέπεια της επιτυχούς θεραπείας των γυναικολογικών περιστατικών με ανώμαλη αιμόρροια εκ του ενδομητρίου κατά την περιεμμηνοπαυσιακή περίοδο είναι εξαιρετικής σημασίας. Σκοπός: Η σύγκριση της διακριτικής ικανότητας της απλής υπερηχογραφίας σε σχέση με την υδροϋπερηχογραφία και η εκτίμηση της διακριτικής ικανότητας της υδροϋπερηχογραφίας σε συνδυασμό με την κυτταρολογική εξέταση υγρής φάσης και η σύγκρισή της με την η βιοψία του ενδομητρίου. Υλικά και μέθοδοι: Στη μελέτη συμμετείχαν 81 περιεμμηνοπαυσιακές ασθενείς με μη φυσιολογική αιμόρροια εκ του ενδομητρίου, οι οποίες υποβλήθηκαν σε απλή υπερηχογραφία, υδροϋπερηχογραφία, σε κυτταρολογική εξέταση υγρής φάσης και σε βιοψία ενδομητρίου. Για την υδροϋπερηχογραφία χρησιμοποιήθηκε ο καθετήρας COOK silicone balloon. Η λήψη ενδομητρικών κυττάρων για την κυτταρολογική εκτίμηση έγινε με την COOK “Taobrush”. Τα πορίσματα της απλής υπερηχογραφίας και της υδροϋπερηχογραφίας, συγκρίθηκαν με τα πορίσματα της βιοψίας. Τα πορίσματα της υδροϋπερηχογραφίας και της κυτταρολογικής εξέτασης εκτιμήθηκαν συνδυαστικά και συγκρίθηκαν με τα πορίσματα της βιοψίας. Αποτελέσματα: Η διάμεση ηλικία του δείγματος ήταν 44 έτη. Σύμφωνα με τα πορίσματα της απλής υπερηχογραφίας διαπιστώθηκε ότι 71.6% παρουσίαζαν ομότιμη και ομαλή πάχυνση του ενδομητρίου χωρίς λοιπές βλάβες εντός της πάχυνσης, 19.7% παρουσίαζαν εντοπισμένες βλάβες και 6.2% διάσπαρτες βλάβες εντός του πεπαχυσμένου ενδομητρίου. Από την υδροϋπερηχογραφική εξέταση αναφέρεται ομότιμη και ομαλή πάχυνση του ενδομητρίου στο 54.3%, εντοπισμένες βλάβες στο 32% και διάσπαρτες βλάβες εντός του πεπαχυσμένου ενδομητρίου στο 9.9%,. Βάσει της κυτταρολογικής εξέτασης, ύποπτο υλικό για κακοήθεια ανιχνεύτηκε σε 7 γυναίκες. Με τη λήψη βιοψίας διαγνώσθηκε υπερπλασία του ενδομητρίου στο 17.3%, πολύποδες στο 23.4%, λειομυώματα στο 6.2%, ανώμαλη ωρίμανση του ενδομητρίου 67.9% και καρκίνος ενδομητρίου στο 8,6%. Η ευαισθησία της απλής υπερηχογραφίας για την ανίχνευση εντοπισμένων βλαβών ήταν 76.7% και των διάσπαρτων βλαβών εντός πεπαχυσμένου ενδομητρίου ήταν 65%. Η συμφωνία των πορισμάτων της βιοψίας και της απλής υπερηχογραφίας ήταν ικανοποιητική (κ=0.520). Για την υδροϋπερηχογραφία η ευαισθησία για τις εντοπισμένες βλάβες ήταν 83.3%, η ειδικότητα 93.8%, ενώ για τις διάσπαρτες βλάβες εντός πεπαχυσμένου ενδομητρίου η ευαισθησία ήταν 89.2% και η ειδικότητα 100%, αντίστοιχα. Η συμφωνία των αποτελεσμάτων της υδροϋπερηχογραφίας σε σχέση με τη βιοψία ήταν υψηλή, (κ=0.770). Τόσο στην απλή όσο και στην υδροϋπερηχογραφία η παρουσία καρκίνου στη βιοψία σχετίζεται σημαντικά με την εμφάνιση διάσπαρτων βλαβών ανομοιογενούς/μικτής ηχογένειας και στις δύο μεθόδους (p=0.013, p=0.003). Η συνδυαστική εκτίμηση των πορισμάτων της υδροϋπερηχογραφίας και της κυτταρολογίας αύξησε την ειδικότητα και τη θετική προγνωστική αξία για τη διάγνωση του καρκίνου στο 100%. Τέλος, η συνδυαστική εκτίμηση των πορισμάτων της υδροϋπερηχογραφίας και της κυτταρολογίας για την ανίχνευση της ανώμαλης ωρίμανσης του ενδομητρίου αύξησε την ευαισθησία και ειδικότητα από 87.4% και 94.7% σε 89% και 100%, αντίστοιχα. Συμπεράσματα: Η διαγνωστική ακρίβεια της υδροϋπερηχογραφίας υπερτερεί έναντι της απλής υπερηχογραφίας. Η συνδυαστική εκτίμηση των πορισμάτων της υδροϋπερηχογραφίας και της κυτταρολογικής εξέτασης αυξάνει σημαντικά τη διαγνωστική ακρίβεια για ανίχνευση του καρκίνου. Η ανώμαλη ωρίμανση του ενδομητρίου χαρακτηρίζεται τόσο στην απλή όσο και στην υδροϋπερηχογραφία ως μία ομότιμη πάχυνση του ενδομητρίου ομοιογενούς ηχογένειας. Η συνδυαστική εκτίμηση των πορισμάτων της κυτταρολογικής εκτίμησης και της υδροϋπερηχογραφίας αυξάνει τη διαγνωστική ακρίβεια ανίχνευσης της ανώμαλης ωρίμανσης του ενδομητρίου.