Χρηματοοικονομικοί παράγοντες και λογιστική αποτύπωση της μερισματικής πολιτικής: εμπειρική διερεύνηση στις ελληνικές εισηγμένες επιχειρήσεις

Abstract

The dividend policy deals with issues concerning the shareholders income the retained earnings and the financial policy of the firm. This PhD thesis records the views of Greek enterprises listed on the Athens Stock Exchange on their dividend policy using questionnaires. An important part of the PhD's empirical investigation on dividend policy is how the dividend policy decision making is implemented by the firm. In order to analyze the implementation of the dividend policy accounting analysis is introduced which deals with how companies handle their bookkeeping in order to report profits and calculate the final dividend which has an impact on a number of corporate parameters such as liquidity investments etc.. The empirical analysis contacted using the factor analysis methodology which is suitable for analyzing both objective - quantitative and subjective - qualitative data. The empirical investigation has been organized in five Hypotheses: H1. The dividend affects the share price (according to the yield-and risk preferences of investors). H2. The dividend behavior of the firm. H3. The dividend policy affects the agency cost. H4. The dividend policy reveals information to the market about the firm. H5. The interaction between dividend policy taxation and of various economical factors. The empirical findings of the research support all five hypotheses and reveal the main factors that affect the dividend policy decision making of the Greek listed companies. In particular, in H1 hypothesis the most important factors are the effect of the dividend on the price, the total shareholders income, the extent to which the administration responds to shareholders dividend. In hypothesis H2 the financing needs of the company and its relationship with the dividend target payout ratio, the long term target payout ratio and the objectives of target dividend the short term dividend policy of the company, how investors react to the difference in risk between dividend and capital gains. In hypothesis H3 the liquidity of the company in comparison with its financing needs, its borrowing capacity, its cash availability, the capital market conditions and the longitudinal stability of the dividend. In hypothesis H4. The information revealed from the dividend choice of the film the companies needs to justify any dividend changes in time and how investors perceive the change in dividend payments of the company. In Case H5 the tax rate, the inflation, the legislative framework, the responses of investors towards the tax burden.

Η μερισματική πολιτική ασχολείται με θέματα τα οποία εξετάζουν κατά ποσό η πολιτική απόδοσης των κερδών στους μέτοχους επηρεάζει τόσο την άξια όσο και τη λειτουργία της επιχείρησης. Η παρούσα διατριβή καταγράφει τις απόψεις των ελληνικών επιχειρήσεων των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών σχετικά με τη μερισματική πολιτική που ακολουθούν χρησιμοποιώντας ερωτηματολόγια, τα οποία απεστάλησαν σε αυτές. Αναπόσπαστο κομμάτι της εμπειρικής διερεύνησης της μερισματικής πολιτικής των ελληνικών επιχειρήσεων αποτέλεσε και η ανάλυση του τρόπου με τον οποίο υλοποιείται - εφαρμόζεται στην πράξη η μερισματική πολιτική που έχει σχεδιάσει η επιχείρηση. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση της λογιστικής ανάλυσης η οποία ασχολείται με το πως οι επιχειρήσεις χειρίζονται τα λογιστικά βιβλία τους ώστε να καταλήξουν στα κέρδη προς διάθεση και στο τελικό μέρισμα που δίνουν το οποίο έχει αντίκτυπο σε μια σειρά από εταιρικές παραμέτρους όπως είναι η ρευστότητά της οι επενδύσεις που αναλαμβάνει κ.α. Για την ανάλυση των δεδομένων που συγκεντρώθηκαν επιλέχθηκε η χρήση της ανάλυσης παραγόντων η οποία μπορεί να αξιοποιήσει ταυτόχρονα τα αντικειμενικά-ποσοτικά και τα υποκειμενικά-ποιοτικά δεδομένα. Οι Υποθέσεις που ερευνώνται είναι οι ακόλουθες πέντε: H1. Το μέρισμα επηρεάζει την τιμή της μετοχής σύμφωνα με τη σχέση απόδοσης-κίνδυνου και προτιμήσεων των επενδυτών. Η2. Ποια είναι η μερισματική συμπεριφορά της επιχείρησης. Η3. Η μερισματική πολιτική επηρεάζει το κόστος αντιπροσώπευσης. Η4. Η μερισματική πολιτική αποκαλύπτει πληροφορίες στην αγορά σχετικά με την επιχείρηση. Η5. Η επίδραση μεταξύ μερισματικής πολιτικής και φορολογίας και διάφορων εξωεπιχειρησιακών παραγόντων. Τα αποτελέσματα της εμπειρικής έρευνας έδειξαν ότι και οι πέντε Υποθέσεις (H1-Η5) της διδακτορικής διατριβής και οι παράγοντες που τους περιγράφουν επηρεάζουν τον σχεδιασμό της μερισματικής πολιτικής των ελληνικών εισηγμένων επιχειρήσεων. Ειδικότερα, για την Υπόθεση H1 ξεχώρισαν η επίδραση του μερίσματος πάνω στην τιμή, το συνολικό εισόδημα που έχουν οι μέτοχοι, ο βαθμός στον οποίο η διοίκηση ανταποκρίνεται, στις μερισματικές προτιμήσεις των μέτοχων και το πως η διοίκηση αντιλαμβάνεται τις προτιμήσεις των μέτοχων. Για την Υπόθεση Η2 οι ανάγκες χρηματοδότησης της εταιρείας και η σχέση τους με το μέρισμα στόχο, η μακροχρόνια περίοδος της επιχείρησης και το μέρισμα στόχο αυτής, η βραχυχρόνια περίοδος και η μερισματική πολιτική που ακολουθεί η επιχείρηση, το ποσοστό των κερδών που έχει δώσει σαν μέρισμα η επιχείρηση στο παρελθόν και η σχέση αυτού με τα σημερινά και τα μελλοντικά κέρδη της, πως οι επενδυτές αντιδρούν στη διαφορά του κινδύνου μεταξύ μερίσματος και κεφαλαιακών κερδών. Για την Υπόθεση H3 η ρευστότητα της επιχείρησης από τις επενδυτικές της ανάγκες, η ικανότητα δανεισμού, η διαθεσιμότητα μετρητών, οι συνθήκες στην κεφαλαιαγορά και η διαχρονική σταθερότητα του μερίσματος. Για την Υπόθεση Η4 η πληροφορία την οποία δίνει στην αγορά η μερισματική πολιτική της κάθε επιχείρησης, οι επιχειρήσεις φαίνεται ότι επιθυμούν να δικαιολογούν τις οποιεσδήποτε μεταβολές άμεσα και πως αντιλαμβάνονται οι επενδυτές τη μεταβολή στο μέρισμα που δίνει η επιχείρηση. Για την Υπόθεση Η5 ο φορολογικός συντελεστής, ο πληθωρισμός, το νομοθετικό πλαίσιο, οι αντιδράσεις των επενδυτών απέναντι στη φορολογική επιβάρυνση, την οποία μπορεί να έχουν.