Θρησκευτικές αξίες και κοινωνική αλλαγή στη σύγχρονη συριακή κοινωνία: εμπειρική έρευνα σε μια χριστιανική κοινότητα

Abstract

The objective of this study is to investigate the effect of the social change on religious values of people living in Syria, particularly in the Christian community of Sadad. Basic assumption was whether the social change and modernization in traditional societies lead to differing religious values of the members of these societies and ease them to new generations in relation to the religious values of previous generations. We examined how the options of people around some issues change, both traditionally and contemporarily, and their attitudes toward everyday’s life issues and the direction of change of these attitudes. The sample consisted of 400 inhabitants of a Christian area, to whom we gave a questionnaire and asked them to answer honestly. The first chapter presents the identity and scope of the empirical research. In the second chapter the values and factors of production/transmission/differentiation are identified. In the third chapter, there is an attempt to identify the concept of social change, the description of the main features and players. The fourth chapter is devoted to the Syrian society and the changes that emerged in it during the 20th century. The fifth chapter presents some previous scientific investigations related to our research. The sixth chapter is devoted to a detailed presentation and discussion of the results of our research, compared to the subject of the research. The work has included an appendix, a documentary about 'Sadad" titled The Chickens by the Syrian director Omar Amiralai, the survey questionnaire in two languages, Arabic and Greek and the auxiliary tables to support the results. After processing, statistical material we found some differences that occurred among the categories of this investigation indicating the existence of an intention of modulation over the religious values of the members of the community under study. These specific differences were not uniform, suggesting that the social change did not affect in the same way all the spiritual, moral and social values. The survey results also gave some clear indications that the religious values had undergone changes over the years and the rate of these changes in values in the recent decades is greater, in parallel with the rate of social changes and the violent invasion of technology in traditional societies.

Ο στόχος της μελέτης είναι η διερεύνηση της επίδρασης της κοινωνικής αλλαγής στις θρησκευτικές άξιες των ανθρώπων που κατοικούν στη Συρία και ιδιαίτερα στην χριστιανική κοινότητα της Σαντάντ. Βασική υπόθεση ήταν αν η κοινωνική μεταβολή και ο εκσυγχρονισμός στις παραδοσιακές κοινωνίες οδηγεί σε διαφοροποίηση των θρησκευτικών αξιών των μελών αυτών των κοινωνιών και τις αμβλύνει στις νέες γενιές σε σχέση με τις θρησκευτικές άξιες των προηγουμένων γενιών. Εξετάσαμε το πως αλλάζουν οι γνώμες των ανθρώπων γύρω από μερικά θέματα, τόσο παραδοσιακά όσο και επίκαιρα, και τις στάσεις τους απέναντι στα ζητήματα της καθημερινότητας και την κατεύθυνση της αλλαγής αυτών των στάσεων. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 400 από τους κάτοικους μιας χριστιανικής περιοχής, στους οποίους δώσαμε ένα ερωτηματολόγιο και ζητήσαμε να απαντηθεί με ειλικρίνεια. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται η ταυτότητα και το πεδίο της εμπειρικής έρευνας. Στο δεύτερο κεφάλαιο προσδιορίζονται οι αξίες και οι παράγοντες παραγωγής/μετάδοσης/διαφοροποίησής τους. Στο τρίτο κεφάλαιο επιχειρείται ο προσδιορισμός της έννοιας της κοινωνικής αλλαγής, η περιγραφή των κύριων χαρακτηριστικών και παραγόντων της. Το τέταρτο κεφάλαιο αφιερώνεται στη συριακή κοινωνία και στις αλλαγές που προέκυψαν σε αυτήν κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα. Στο πέμπτο κεφάλαιο παρουσιάζονται μερικές προηγούμενες επιστημονικές έρευνες που έχουν σχέση με την έρευνά μας. Το έκτο κεφάλαιο αφιερώνεται στην αναλυτική παρουσίαση και συζήτηση των αποτελεσμάτων της δικής μας επιτόπιας έρευνας, σε σύγκριση με την υπόθεση της έρευνας. Η εργασία έχει ένα παράρτημα που συμπεριλαμβάνονται ένα ντοκιμαντέρ από «Σαντάντ», το ερωτηματολόγιο της έρευνας στα Αραβικά και στα Ελληνικά και οι βοηθητικοί πίνακες. Μετά την επεξεργασία του στατιστικού υλικού βρήκαμε κάποιες διαφορές που σημειώθηκαν ανάμεσα στις κατηγορίες της παρούσας έρευνας και που υποδεικνύουν την ύπαρξη τάσεως για διαφοροποίηση των θρησκευτικών αξιών των μελών της υπό μελέτη κοινότητας. Οι συγκεκριμένες διαφορές δεν ήταν ενιαίες, πράγμα που δηλώνει πως η κοινωνική μεταβολή δεν επηρέασε στον ίδιο βαθμό όλες τις πνευματικές, ηθικές και κοινωνικές αξίες. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδωσαν επίσης σαφείς ενδείξεις, ότι οι θρησκευτικές αξίες υφίστανται αλλαγές με την πάροδο των χρόνων και η ταχύτατα των αλλαγών αυτών στις αξίες τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται μεγαλύτερη, παράλληλα με την ταχύτητα των κοινωνικών αλλαγών και την βίαιη εισβολή της τεχνολογίας στις παραδοσιακές κοινωνίες.