Επιπτώσεις της ορμονικής θεραπείας και της θεραπείας με ραλοξιφένη σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες στους περιοδοντικούς ιστούς και στα οστά των γνάθων

Abstract

Σκοπός της διατριβής είναι να αξιολογήσει την ικανότητα της πανοραμική ακτινογραφίας ως μέσο για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης και να τη συγκρίνει με τη μέτρηση οστικής πυκνότητας στη σπονδυλική στήλη και τα ισχία. Επίσης συγκρίνει πανοραμικούς και βιοχημικούς δείκτες, μελετά τη ποιότητα ζωής των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών και τέλος συνδέει όλα τα παραπάνω με τη θεραπευτική χρήση της ραλοξιφαίνης. Υλικό και Μέθοδος: Σε 136 γυναίκες πραγματοποιήθηκαν πανοραμική ακτινογραφία. - Υπολογίστηκαν οι πανοραμικοί δείκτες της κάτω γνάθου. - Ο αριθμός των δοντιών που έχουν εξαχθεί. - Το ύψος του συμπαγούς πετάλου της κάτω γνάθου. - Μέτρηση οστικής πυκνότητας οσφυϊκής μοίρας και ισχίων. - Εξετάσεις αίματος και ούρων (δείκτες οστικού σχηματισμού και οστικής απορρόφησης - ALP NTX). Μέτρηση της ποιότητας ζωής με τη χρήση δύο ερωτηματολογίων. Το πρώτο ερωτηματολόγιο είναι ένα ειδικό ερωτηματολόγιο. Το Oral Health Impact Profile που μετρά τη ποιότητα ζωής σε σχέση με τη στοματική υγεία. Το δεύτερο είναι ένα επίσης ειδικό ερωτηματολόγιο το ΕCOS-16, που μετρά τη ποιότητα ζωής μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών με εγκατεστημένη οστεοπόρωση. Αποτελέσματα: Όταν το T score στη σπονδυλική στήλη μειώνεται, αυξάνει η ηλικία, και μειώνεται το ύψος του συμπαγούς πετάλου σε βαθμό στατιστικά σημαντικό. Μείωση του ύψους του συμπαγούς πετάλου κατά 1 mm αυξάνει τη πιθανότητα οστεοπενίας ή οστεοπόρωσης κατά 43%. Φαίνεται επίσης ότι η ηλικία, τα έτη από την εμμηνόπαυση, το ύψος του συμπαγούς πετάλου και ο αριθμός των δοντιών που λείπουν από την γνάθο έχουν στατιστικά σημαντική επίδραση στην εμφάνιση μέτριας ή σοβαρής διάβρωσης του οστού της κάτω γνάθου. Από τη μελέτη μας επίσης προκύπτει ότι οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες χάνουν τα περισσότερα δόντια τους σε ηλικία άνω των 50 ετών. Συνήθως χάνουν τον 1ο και τον 2ο κάτω γομφίο και τον 1ο και 2ο πάνω γομφίο ενώ τα πρόσθια δόντια σε μεγαλύτερες ηλικίες. Αύξηση του ALP κατά 1 μονάδα αυξάνει τη πιθανότητα για οστεοπενία. Η οστεοπόρωση κατά 14% όσον αφορά τη διάβρωση του οστού της κάτω γνάθου. Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι μείωση του ύψους του συμπαγούς πετάλου κατά 1 mm αυξάνει τη πιθανότητα για μέτρια ή σοβαρή διάβρωση κατά 97%, ενώ αύξηση ALP κατά 1 μονάδα αυξάνει τη πιθανότητα για μέτρια ή σοβαρή διάβρωση κατά 10%. Τα αποτελέσματα ήταν καλύτερα για τις γυναίκες υπό θεραπεία με ραλοξιφαίνη. Όσον αφορά τα ερωτηματολόγια, από τη μελέτη μας προκύπτει ότι τα αποτελέσματα από τη μέτρηση της ποιότητας ζωής σε σχέση με την οστεοπόρωση, συμπίπτουν με αυτά από τη μέτρηση της ποιότητας ζωής σε σχέση με τη στοματική υγεία. Η απώλεια δοντιών και τα εύσειστα δόντια ήταν η κυριότερη αιτία αδυναμίας μάσησης και ομιλίας, αισθητικών προβλημάτων και προβλημάτων κοινωνικών επαφών. Η ποιότητα ζωής τόσο σε σχέση με την οστεοπόρωση όσο και σε σχέση με τη στοματική υγεία ήταν καλύτερη στις γυναίκες που ελάμβαναν ραλοξιφαίνη. Συμπεράσματα: Η οστεοπόρωση εκδηλώνεται στα οστά της κάτω γνάθου με την ίδια συχνότητα όπως και στον υπόλοιπο σκελετό. Υπάρχει στατιστικά σημαντική σχέση μέτρησης οστικής πυκνότητας στη σπονδυλική στήλη και ύψος συμπαγούς πετάλου της κάτω γνάθου. Επίσης υπάρχει σχέση μεταξύ οστεοπόρωσης και απώλειας δοντιών. Όσον αφορά τη ποιότητα ζωής των γυναικών της έρευνάς μας, ο βαθμός οστεοπόρωσης είναι σε άμεση σχέση τόσο με τη γενική υγεία όσο και με τη στοματική υγεία. Οι γυναίκες που ελάμβαναν ραλοξιφαίνη υπερτερούσαν, στο τομέα αυτό, έναντι των άλλων δύο ομάδων. Η στοματική κοιλότητα ακτινοβολείται πιο συχνά από κάθε άλλη περιοχή του σώματος. Θα μπορούσε συνεπώς η πανοραμική ακτινογραφία να θεωρηθεί μια εύκολη και οικονομική μέθοδος πρώιμης διάγνωσης της νόσου, χωρίς φυσικά να μπορεί να αντικαταστήσει τη μέτρηση οστικής πυκνότητας στην οσφυϊκή μοίρα και το ισχίο.