Η προστασία και η ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος σε σχέση με την τουριστική ανάπτυξη στο νησί της Σκιάθου

Abstract

With this project an effort has been made to address the issue of the natural environment of the island of Skiathos as precisely as possible in relation to its touristic development. Two sociological studies were carried out, with the permanent residents and visitors to the island (random sampling personal interviews were conducted). The collection of data began in June 2004 and was completed in May 2005. The statistical parcel of SPSS was used for the analysis. This project was made possible by the Democritus University of Thrace, Department of Forestry and Management of the Environment and Natural Resources. The opinions of visitors to Skiathos were investigated using the random group sampling method. The size of the research sample was calculated followed by the Analysis of Reliability, Factor Analysis, Log linear Analysis and Multiple Correspondence Analysis. More precisely, the demographic and social characteristics of the residents and the visitors to the island were recorded. An effort was made to assess the physical beauty of the island, the tourist infrastructure of Skiathos was included in the questionnaire (the opinion of the visitors and residents of the island was asked) the question of whether the island is promoted sufficiently as a tourist destination was asked. Local government and state’s effort in the development of tourism was analysed. The opinions of visitors concerning the quality and the problems of the provided services on the island were recorded. The quality of life and the problems faced by the permanent residents were evaluated. The opinions of permanent residents were asked pertaining to employment in the productive sectors (agriculture, forestry, fishery, animal husbandry, building, tourism, trade, shipping). The possibilities of alternative forms of tourism were investigated and the opinions of residents and visitors with regard to the growth of programs of agri-tourism and alternative tourism were investigated. The issue of the protection and promotion of the natural environment of Skiathos was studied. The effect of tourism on the cultural, natural and urban environment were examined. The protection of the forests of the island was assessed (trespasses - fires). The opinions and visitors were asked regarding questions such as: Land registry of Skiathos, integrating of businesses on the island into an environmentally friendly system, encourage the growing of organic crops, the replacement of antennas and pylons and their gradual phasing out, the extension of the marine Park of N. Sporades, restoration of Kastro e.t.c. The conclusions that we arrive at may contribute positively in the sustainable growth of the island of Skiathos provided that the efforts are organised and planned properly. The fundamental principle is the protection of the natural, cultural and urban environment.

Στην εργασία αυτή έγινε προσπάθεια να προσεγγιστεί με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια το ζήτημα της προστασίας και ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού της Σκιάθου σε σχέση με την τουριστική ανάπτυξή του. Διεξήχθησαν δύο κοινωνιολογικές έρευνες (αναφορικά με τους μόνιμους κατοίκους και τους τουρίστες) με τη χρήση προσωπικών συνεντεύξεων, χρησιμοποιώντας την απλή τυχαία δειγματοληψία. Η συλλογή των δεδομένων άρχισε τον Ιούνιο του 2004 κι ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2005. Για την ανάλυσή τους χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS. Φορέας πραγματοποίησης της έρευνας είναι το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων. Διερευνήθηκε η στάση των τουριστών που επισκέπτονται τη Σκιάθο με τη βοήθεια της δειγματοληψίας κατά συστάδες. Υπολογίσθηκε το μέγεθος δείγματος της έρευνας κι ακολούθησαν Ανάλυση Αξιοπιστίας, Παραγοντική Ανάλυση, Ιεραρχική Λογαριθμική Ανάλυση καθώς και Ανάλυση Πολλαπλών αντιστοιχιών. Αναλυτικότερα καταγράφηκαν δημογραφικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά των κατοίκων αλλά και των επισκεπτών του νησιού, έγινε προσπάθεια αποτίμησης της φυσικής ομορφιάς του νησιού, μελετήθηκαν οι τουριστικές υποδομές της Σκιάθου (ζητήθηκε η γνώμη γι αυτές τόσο από τους επισκέπτες όσο κι από τους μόνιμους κατοίκους), μελετήθηκε η επάρκεια της προβολής του νησιού ως τουριστικού προορισμού και αναλύθηκε η προσφορά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της πολιτείας γενικότερα στην Ανάπτυξη του Τουρισμού. Επίσης, καταγράφηκαν λεπτομερώς οι απόψεις των επισκεπτών για την ποιότητα και τα προβλήματα των προσφερομένων υπηρεσιών στο νησί, αξιολογήθηκε η ποιότητα ζωής των κατοίκων και εντοπίστηκαν τα προβλήματα που οι μόνιμοι κάτοικοι αντιμετωπίζουν και ζητήθηκε και καταγράφηκε η άποψη των κατοίκων για την απασχόληση στους παραγωγικούς τομείς (γεωργία, δασοκομία, αλιεία, κτηνοτροφία, οικοδομική, τουρισμός, εμπόριο, ναυτιλία). Ακολούθως, διερευνήθηκαν οι δυνατότητες εναλλακτικών μορφών τουρισμού κι αποτιμήθηκε η στάση των κατοίκων και των τουριστών σχετικά με την ανάπτυξη προγραμμάτων αγροτουρισμού / εναλλακτικού τουρισμού στο νησί, μελετήθηκε το θέμα προστασίας κι ανάδειξης του φυσικού περιβάλλοντος της Σκιάθου, εξετάσθηκε η επίδραση του τουρισμού στο πολιτιστικό, φυσικό και αστικό περιβάλλον της, αποτιμήθηκε η προστασία των δασών του νησιού (καταπατήσεις - πυρκαγιές) και ζητήθηκε η άποψη των κατοίκων αλλά και των τουριστών σχετικά με άλλα θέματα όπως : Κτηματολόγιο Σκιάθου, ένταξη των επιχειρήσεων του νησιού σε σύστημα περιβαλλοντικής διαχείρισης, εφαρμογή βιολογικών καλλιεργειών, αντικατάσταση κεραιών και πυλώνων και σταδιακή κατάργησή τους, επέκταση του θαλασσίου Πάρκου Β. Σποράδων, αναστήλωση του Κάστρου κ.α. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν μπορούν να συμβάλουν θετικά στην αειφόρο ανάπτυξη του νησιού της Σκιάθου, αρκεί να γίνουν οργανωμένα, με σχέδιο και βασική αρχή την προστασία του φυσικού, πολιτιστικού και αστικού περιβάλλοντός της.