Ιατροκοινωνικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη διασπορά λοίμωξης από HIV στους τοξικομανείς

Abstract

The purpose of this Thesis is the record, study and evaluation of the characteristics of intravenous drug users (IV.DUs), of the way they use intravenous drugs, of their sexual behaviour, of their knowledge and their conduct against AIDS and finally the research of the possible factors responsible for the low dispersion of HIV among the drug users in Greece. This study was carried out on 208 IV.DUs by filling in a special epidemiologic report, by personal interviewing and by blood taking for serologic examination. For the statistical processing of the results the chi-square test for contingency tables was applied, the Kolmogorov-Smirnov one-sample test of goodness-of-fit, the Mann-Whitney test and the Kruskal-Wallis one-way analysis of variance. The anti-HIV control was achieved by means of the immuno-enzymatic method ELISA and was certified by the Western Blot method. The results showed that most of the IV.DUs are up to 30 years old, of standard and higher educational level, unemployed or employed in casual jobs and mostly men. The 66.7% of the IV.DUs started using intravenous drugs at the age of 15-24. The main intravenous drugs that are used are heroin and cocaine, whilst most of the IV.DUs (57.2%) use narcotics every day, three or even more times daily. All women and 99.4% of the men stated that they mainly obtain the needles and syringes from chemist's shops. The 61.8% of the men and 56.7% of the women never use used needles and syringes. The IV.DUs that use used needles and syringes borrow them mainly from friends or their sexual partners and 61.7% always clean them before using them. Very often borrowing of used needles and syringes among other IV.DUs refers mainly to persons of up to 30 years old, while 35.6% of all IV.DUs never lend used needles and syringes. The 97.5% has sexual intercourse with steady partners of the opposite sex, 56.2% with occasional partners, whilst 5 IV.DUs stated that they have anal intercourse with steady partners and 46 stated that they have anal intercourse with occasional partners of the same sex. Three men and six women have also sexual intercourse for money or for drugs. The 71.5% of the men and the 62.5% of the women don't ever use a condom. The 65.9% of IV.DUs are a little or not at all afraid of AIDS and 20.9% stated that they haven't ever taken any protective measures up today. The main informing media are the television, radio and newspapers, while the 85.1% have tried at times to do detoxication. The IV.DUs suggests that the unrestricted disposing of needles and syringes and informing can contribute to the reduction of their common use. They also suggest free disposition of condoms and informing about the necessity of their use, also the social acceptance and support of IV.DUs, as well as the founding of new consultative stations and therapeutical communities as means that can help the users to start a new life without drugs. Finally, they suggest more informing and more efforts for the discovery of drugs and of a vaccine, as contribution of the specialists towards facing AIDS. Serologic examinations resulted to 4 (3.3%) positive results that referred to 3 men and 1 woman. The low dispersion of HIV among Greek IV.DUs can be attributed to the use of sterilized needles and syringes, that are disposed free of charge by pharmacies and to the successful informing campaigns. It takes much effort to persuade the IV.DUs about the necessity of using condoms, which the hardly use. Also the problem of toxicomania in our country has to be faced immediately. There have to be founded new consultative stations and therapeutical communities and the informing about AIDS has to be continued intensively among all the social groups and particularly among the high risk groups.

Η εργασία αυτή έχει σκοπό την καταγραφή, μελέτη και αξιολόγηση των χαρακτηριστικών των χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών (ΧΕΝ), της πρακτικής που ακολουθούν στη χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών, της σεξουαλικής τους συμπεριφοράς, των γνώσεων και των στάσεων τους για το ΣΕΑΑ και τη διερεύνηση των πιθανών παραγόντων που ευθύνονται για τη μικρή διασπορά του HIV στους Έλληνες τοξικομανείς. Η μελέτη έγινε σε 208 ΧΕΝ με τη συμπλήρωση ειδικού επιδημιολογικού δελτίου με προσωπική συνέντευξη και με τη λήψη αίματος για ορολογικό έλεγχο. Για τη στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε η δοκιμασία του Χ2 , ο έλεγχος προσαρμογής Kolmogorov-Smirnov, ο απαραμετρικός στατιστικός έλεγχος Mann-Whitney και το test Kruskall-Wallis. Ο έλεγχος των anti-HIV έγινε με την ανοσοενζυμική μέθοδο ELISA και επιβεβαιώθηκε με τη μέθοδο Western Blot. Τα αποτελέσματα έδειξαν, ότι η πλειοψηφία των ΧΕΝ είναι ηλικίας μέχρι 30 ετών, μέσου και ανώτερου μορφωτικού επιπέδου, άνεργοι ή απασχολούμενοι σε ευκαιριακές δουλειές και ως επί το πλείστον άνδρες. Το 66,7% των ΧΕΝ ξεκίνησαν τη χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών σε ηλικία από 15-24 ετών. Τα κύρια ενέσιμα ναρκωτικά που χρησιμοποιούν είναι η ηρωίνη και η κοκαΐνη, ενώ η πλειοψηφία των ΧΕΝ (57,2%) χρησιμοποιεί ναρκωτικά κάθε μέρα και σε συχνότητα τρεις και περισσότερες φορές ημερησίως. Το σύνολο των γυναικών και το 99,4% των ανδρών δηλώνουν ως κύρια πηγή προμήθειας βελονών και συριγγών τα φαρμακεία. Το 61,8% των ανδρών και το 56,7% των γυναικών δε χρησιμοποιούν ποτέ μεταχειρισμένες βελόνες και σύριγγες. Οι ΧΕΝ που χρησιμοποιούν μεταχειρισμένες βελόνες και σύριγγες τις δανείζονται κυρίως από φίλους και σεξουαλικούς συντρόφους και τις καθαρίζουν πάντα πριν τις χρησιμοποιήσουν σε ποσοστό 61,7%. Ο πολύ συχνός δανεισμός μεταχειρισμένων βελονών και συριγγών σε άλλους ΧΕΝ αφορά κυρίως άτομα ηλικίας μέχρι 30 ετών, ενώ το 35,6% του συνόλου των ΧΕΝ δε δανείζει ποτέ μεταχειρισμένες βελόνες και σύριγγες. Το 97,5% έχει σεξουαλικές επαφές με σταθερούς ετεροφυλικούς συντρόφους, το 56,2% με ευκαιριακούς, ενώ 5 ΧΕΝ δήλωσαν ότι έχουν πρωκτικές επαφές με σταθερούς και 46 με ευκαιριακούς συντρόφους του ίδιου φύλου. Επίσης 3 άνδρες και 6 γυναίκες έχουν σεξουαλικές σχέσεις για χρήματα ή ναρκωτικά. Το 71,5% των ανδρών και το 62,5% των γυναικών δε χρησιμοποιεί ποτέ' προφυλακτικό. Το 65,9% των ΧΕΝ φοβάται λίγο η καθόλου το ΣΕΑΑ και το 20,9% δήλωσε ότι δεν έχει λάβει κανένα προστατευτικό μέτρο μέχρι σήμερα. Οι κυριότερες πηγές πληροφόρησης είναι η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και οι εφημερίδες, ενώ το 85,1% έκανε κατά καιρούς προσπάθειες αποτοξίνωσης. Οι ΧΕΝ προτείνουν τη χωρίς περιορισμούς διάθεση βελονών και συριγγών και την ενημέρωση, ως μέσα που μπορούν να συμβάλλουν στη μείωση της κοινής τους χρήσης. Προτείνουν ακόμα, δωρεάν διάθεση προφυλακτικών και ενημέρωση για την αναγκαιότητα της χρήσης τους, επίσης κοινωνική αποδοχή και υποστήριξη των ΧΕΝ καθώς και ίδρυση νέων συμβουλευτικών σταθμών και θεραπευτικών κοινοτήτων, ως μέσα που μπορούν να βοηθήσουν τους χρήστες να αρχίσουν μια ζωή χωρίς ναρκωτικά. Τέλος προτείνουν περισσότερη ενημέρωση και μεγαλύτερες προσπάθειες για ανακάλυψη φαρμάκων και εμβολίου, ως συμβολή των ειδικών για την αντιμετώπιση του ΣΕΑΑ. Από τις ορολογικές εξετάσεις προέκυψαν 4 (3,3%) θετικά αποτελέσματα που αφορούν 3 άνδρες και μία γυναίκα. Η χαμηλή διασπορά του HIV στους Έλληνες ΧΕΝ μπορεί να αποδοθεί στη χρήση αποστειρωμένων βελονών και συριγγών, που διατίθενται ελεύθερα στα φαρμακεία και στις επιτυχείς ενημερωτικές εκστρατείες. Χρειάζεται προσπάθεια για να πεισθούν οι ΧΕΝ για την αναγκαιότητα της χρήσης προφυλακτικών, τα οποία ελάχιστα χρησιμοποιούν. Χρειάζεται επίσης να αντιμετωπιστεί άμεσα το πρόβλημα της τοξικομανίας στη χώρα μας, να ιδρυθούν νέοι συμβουλευτικοί σταθμοί και θεραπευτικές κοινότητες και να συνεχιστεί με εντατικούς ρυθμούς η ενημέρωση για το ΣΕΑΑ σε όλες τις κοινωνικές ομάδες και ιδιαίτερα στις ομάδες υψηλού κινδύνου.