Παράγοντες επιτυχίας προγραμμάτων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με νέες τεχνολογίες

Abstract

Η παρούσα εργασία είχε ως στόχο να διερευνήσει τους παράγοντες εκείνους που συντελούν στην επιτυχία των προγραμμάτων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με βάση τα αποτελέσματα της βιβλιογραφικής ανασκόπησης και της ποσοτικής έρευνας που διενεργήθηκε σε σπουδαστές των προγραμμάτων του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου. Οι παράγοντες αυτοί διακρίνονται σε αυτούς που αφορούν τα χαρακτηριστικά του διδάσκοντα και του διδασκομένου και την τεχνολογική υποδομή. Βοηθητικό ρόλο παίζουν και οι παράγοντες που εξετάζουν τον βαθμό ικανοποίησης των ερωτηθέντων σχετικά με τις ομαδικές συμβουλευτικές συναντήσεις και τις υπόλοιπες υπηρεσίες που προσφέρει το πρόγραμμα. Επιπρόσθετα, η έρευνα μελέτησε την επαλήθευση κάποιων ερευνητικών υποθέσεων οι οποίες προέκυψαν από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας. Οι ερευνητικές υποθέσεις προέκυψαν μετά την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και αφορούν στοιχεία απαραίτητα για την αποτελεσματικότητα εξ αποστάσεως προγραμμάτων. Η παρούσα έρευνα διενεργήθηκε κατά την χρονική περίοδο από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούλιο του 2004. Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από τους 340 ερωτηθέντες, οι οποίοι είναι ενήλικες σπουδαστές και παρακολουθούν κάποιο πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης στο ΕΑΠ. Η μέθοδος που επιλέχτηκε για τη συλλογή δεδομένων ήταν το δομημένο ερωτηματολόγιο. Αρχικά έγινε ένας πιλοτικός έλεγχος για να εντοπιστούν τυχόν προβλήματα κατά τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου και στη συνέχεια ξεκίνησε η έρευνα. Το ερωτηματολόγιο που χρησιμοποιήθηκε ελέγχθηκε τόσο για την αξιοπιστία όσο και για την εγκυρότητά του. Για την ανάλυση των δεδομένων της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν μέθοδοι περιγραφικής στατιστικής, ανάλυσης με πίνακες διασταυρώσεως και συντελεστές συσχέτισης για τον έλεγχο των ερευνητικών υποθέσεων. Επιπρόσθετα, έγινε παραγοντική ανάλυση για να ομαδοποιηθούν στοιχεία τα οποία προέκυψαν από τη βιβλιογραφία και χρησιμοποιήθηκαν και από την παρούσα μελέτη για διερεύνηση με σκοπό να συγκροτηθεί ένα μοντέλο σχεδιάγραμμα. Ως συμπεράσματα της έρευνας προέκυψαν ότι οι μαθητές προγραμμάτων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης για να πετύχουν στις σπουδές τους πρέπει να έχουν ικανοποιητικές γνώσεις στη χρήση των νέων τεχνολογιών ενώ οι υπηρεσίες του προγράμματος πρέπει να είναι όσο το δυνατό πιο ολοκληρωμένες και εύχρηστες. Ο ρόλος του διδάσκοντα σε τέτοια προγράμματα είναι σημαντικός και δεν υποβαθμίζεται. Αυτός είναι ο οποίος ενθαρρύνει τους μαθητές να μελετούν και να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των μαθημάτων και αναλαμβάνει τη θέση του συμβούλου, του υποκινητή και του καθοδηγητή ο οποίος συντελεί πάλι, αλλά με διαφορετικό τρόπο, στην επιτυχία των σπουδών των μαθητών.